Het is echt waar: Jimmy Carter liet zonnepanelen op het Witte Huis installeren maar zijn opvolger Ronald de Ruige Reagan, aartskapitalist… haalde ze er weer vanaf. (Even tussendoor: onze Jimmy won wel de Nobelprijs voor de Vrede, ja! Ehhh ja, ja, er is nu nog steeds wel vrede tussen Israël en Egypte, maar verder…).
Carter was alleen juist géén hardcore kapitalist en raakte onder indruk van het rapport van de Club van Rome, oftewel ‘Grenzen aan de groei’. En dat was in 1972, echt vijftig jaartjes geleden. Valt toevallig nu samen met de G-20 over de economie, op Bali. En we zitten nu tot onze nekjes in de klimaatshit – de kapitalistische, neoliberale k-shit.
Maar dit is niet om de schuld daarheen te schuiven. Het gaat erom: wat kunnen we doen? Zelfs onze nieuwe VVD-vrienden uit het kabinet krijgen het rechts om hun oren van hun eigen leden. Die wilden toch al niet 100 rijden, maar daar hoor je niemand meer over.
Waar waren we? Kapitalisme! Ruttisme! Privatisering van de zorg, het onderwijs, openbaar vervoer – weg ermee. Nationaliseer de energie weer! Nu! gelukkig is Gazprom Duitsland nu GENATIO-NALI-SEERD. Ik bedoel maar: het kan dus wel.
Van de week was in Pakhuis de Zwijger het ‘Grote Kapitalisme Debat’. Maar zoals we allemaal merken was Lenins kleinzoon wéér niet uitgenodigd en brak de revolutie – het is toch echt de maand van de opstand want de Russen leefden toen in oktober maar wij al in november – niet uit. Het debat miste ballen. Ik zou zo gauw niemand in Nederland weten die dat soort ballen op dit moment heeft. Er waren trouwens ook geen ouwe kameraden van de Trotskisten, of de commies. Als ze er al waren, hielden ze hun mond.
Maar goed: even een analytische denkpauze. Ontspan je…. denk aan vrolijke varkens in een halfdonkere stal, warm, gezellig geschuifel en geknor. Betalen die voor hun voer? Ehhh… inderdaad, zij weten daar echt helemaal niets van, bestellen nooit wat, krijgen doorlopend te eten… maar het loopt wel vrij slecht met ze af.
En hoezo dan dit?
Nou, die verrekes, jochies, meissies, dat zijn wij, de niet-bezittende klasse.
Ze proppen ons vol met Netflix, alcohol, popconcerten, iPods, MDMM, auto’s, elekfietsen, cappucino, chips en snoep en goedkope vliegreisjes, maar fatsoenlijke woningen, ouderenzorg en OV ho maar!. En dan betalen we opeens de prijs… dat legt Thijs Lijster mooi uit in zijn kritiek op het kapitalisme ‘Wat we gemeen hebben’. Waarom was die niet in de Zwijger? Hij had wat anders, liet-ie me weten, een verjaardag of zo. Er was wel iemand van het commonsnetwork.org – maar warm werd ik er niet van. Anja Meulenbelt pleitte nog voor een herwaardering van het oorspronkelijke communisme, van vóór Lenin. Prima, Anja!
Als eenvoudige boerenlul met een vleugje gezond verstand moet ik, of mijn broer of mijn buurvrouw (hoi Corinne!) toch in staat zijn er wat van te maken door af en toe een ietsie-pietsie na te denken, toch? NEEN! We laten ons juist grootscheeps naaien, verneuken, vernetflixen, ver-ipodden, vercapuccinoën…
(Dat deed ook de PvdA toen ze gingen meedoen aan kabinetten met de VVD, o, o, o, jonges jonges jonges. Jaja, nú spijt. Jaja, nú tranen. Vorbei! Vorüber! Gone – With the Wind! Maar waar waren we)
Waar zijn trouwens de tijden gebleven dat ome Karl zijn boek opdroeg aan zijn Nederlandse nichtje Nanette Philips? Ja, van die echte Philips, en die als eerste lid werd van de Socialistische Internationale? (Zie ‘Was ik maar weer in Bommel – Karl Marx en zijn Nederlandse verwanten. Een familiegechiedenis in documenten.’)
O ja: Thijs Lijster en de meenten. Dus niet GE-meenten. Ik kom uit het Gooi, en elke plaats hier heeft een MEENT. De Laardermeent, de Blaricummermeent, Naardermeent, Huizermeent, de Hilversumse meent. Die laatste twee zijn nu woonwijken, een ander deel is nu Goois Natuurreservaat. Hoe zat dat: de boeren in Het Gooi ontvingen in de middeleeuwen recht van gebruik op gemeenschappelijke gronden (meenten).
Ze noemden zich ‘Erfgooiers’ want ze behielden dit ‘gemene’ vruchtgebruik van het grootste deel van de streek door erfrecht 500 jaren… Zij hadden er samen belang bij het allemaal bruikbaar te houden, en grootgrondbezit was er… ONMOGELIJK! Grofrijkdom daardoor ook. En de boeren kozen keurig hun eigen clubvoorzitters…. Af en toe botste dat met de overheid, en daar zijn nog doden bij gevallen. Pas in 1979 hieven ze zich officieel op, het was toen al niets meer, en op de plek van hun hoofdkwartier staat nu het verdomde mediapark – ik speelde daar NB onbezorgd als jochie, want ik woonde er vlakbij.
Thijs Lijster wil dat terug. Goed plan!
PS: Als Alexie Pechtie gaat roepen dat Gideon een fascist is, komen we er dan? Ook als-ie zegt dat-ie dat nog nóóóóit eerder heeft geroepen? Nee. Zo simpel is ’t. Pechtie is beetjie te laatie. En vergeet ’t OM of de rechter – Gidi is wel zo slim om de strop niet om zijn eigen nekkie te leggen. Maar: hoe gaat ’t dan wel met ‘m aflopen? Want hij is hard op weg naar een einde.
– Uitgelichte afbeelding: videostill over het einde van het Erfgooierdom, gemeenschappelijk weiland
