Kaatje ben je boven?

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden met de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) is de tijd waar J.P. Balkenende (CDA) graag naar terug zou willen keren:

“Ik begrijp niet waarom jullie er zo negatief en vervelend over doen. Laten we blij zijn met elkaar. Laten we zeggen: ‘Nederland kan het weer!’; die VOC-mentaliteit. Over grenzen heen kijken! Dynamiek! Toch?

Dat het een van de zwartste periodes is uit de geschiedenis van dit landsgebied, ach kom, doe niet zo benepen zeg. De laatste vijf eeuwen heeft dit volkje gebruik gemaakt, misbruik is een juister woord, van immigranten. Deze mensen kwamen uit heel Europa en de rest van de wereld, “vrijwilig” door armoede gedreven, of ze werden als slaven hier naartoe gesleurd. De koopmansgeest, de poen, en doe verder niet zo moeilijk. De Gouden Eeuw, maar niet voor gewone mensen. Er is nog niet veel veranderd, nog steeds alles uit naam van dat rotgeld.

Naar schatting 98% van de Nederlanders heeft buitenlandse voorouders. Eng hè? De tijdbalk in het verloop van deze immigratie kan je hier zien. Als je goed luistert hoor je de echo van deze mensen, je voelt ze nog, ze zijn in ons aanwezig, we zijn het zelf.

dienstbodes
Dienstbodes 1920 Den Haag.

Dit land had deze mensen nodig, er waren te weinig bedienden en werkers die het vuile werk op wilden knappen. Voor een beetje loon waren ze welkom. Een déjà vu? Nu al? Arbeid als handelswaar. Mensen als gebruiksartikelen.

Nog niet zo lang geleden,ongeveer tussen 1800 en 1940 kwamen veel Duitse meisjes in Nederland werken. Als gedienstige of kindermeisje. Tot ongeveer 1920-1935, het was hier krisis en dit land had zijn eigen slaven en slavinnen weer voorhanden. Het ging dan wel slecht, maar de rijken hadden en hebben immers nooit ergens last van.

De meeste van deze meisjes zijn nu overleden. Enkele zijn er nog in leven en kunnen vertellen over het keiharde werken, je moest dag en nacht ter beschikking staan van de mevrouw des huizes, je was het eigendom van de familie. Voor kost, inwoning en een beetje geld moest je poetsen, schuren, boenen, de smerigheid opruimen van de mensen van stand.

Die hadden het zelf immers te druk met salon houden, taartjes eten en met picknicken onder hun parasolletjes. Ze wensten ook niet geconfronteerd te worden met het mindere volk, daarom had het personeel een eigen dienstingang. Uit het zicht jullie, wegwezen.

Zomaar, om deze meisjes en vrouwen niet te vergeten schreef ik dit kleine stukje. Ook voor alle anderen die wereldwijd werden en worden uitgebuit uit winstbejag. We mogen hun strijd voor een beter leven niet vergeten, deze ging niet alleen om meer geld, maar ook om waardigheid. De waarde die ieder mens heeft en die we niet mogen offeren aan de liberale smeerlappen en hun handlangers.

 

20 gedachten over “Kaatje ben je boven?”

  1. Mijn grootmoeder was rond 1890 dienstmeisje in Den Haag. Zij kwam uit Vugt, afstammeling van Spaanse Brabanders, een prachtige vrouw. Dienstingang en een hokje in het soutterain was voor haar beschikbaar. Pas toen ze te ‘oud’ werd kreeg ze toestemming om te huwen met een ambachtsman wiens voorouders uit Keulen kwamen. Zijn naam draag ik nog steeds. Ik was vorig jaar in Jakarta en moest daar tijdelijk een appartement huren. Naast de keuken was een deur naar het hokje voor de dienstmeid. Ik heb er mijn lege flessen opgeslagen.

  2. Je vergeet nog even een punt Le Roi danse .. Niet alleen ter beschikking staan van de “vrouw “des huize , ook vaak ter beschikking van de “heer” en als diens beschikking dan “aansloeg”werd je óf als gevallen meisje op straat geschopt óf mocht je bij een goede “meester”je kind bij je ouders onderbrengen en als gunst voor ze blijven werken …

    Raar in zo’n situatie , mijn oudste tante is zo’n “voorkind ” maar wil sinds ze contact heeft met haar rijke verwanten niets meer met de kinderen van haar sloeber van een “opvoed” vader te maken hebben ..

  3. Hoe weinig die dienstboden verdienden kan ik opmaken uit het feit dat mijn grootvader ze had, die toch niet eens puissant rijk was maar eigenaar van een – weliswaar goedlopende – wijnhandel. Als hij zich dat al kon veroorloven…

  4. Allemaal hartstikke mooi, maar wat heeft dit in godsnaam met liberalen te maken? Het liberalisme staat voor zoveel mogelijk vrijheid van het individu zolang het de vrijheid van een ander niet beperkt. Dat strookt niet echt met het verhaal hierboven.

  5. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat het wettelijk verplicht minimumloon zal worden afgeschaft om de hoge werkloosheid terug te dringen, en wie van een bijstandsuitkering geniet wordt moreel verplicht om elk aangeboden werk aan te nemen, al is het maar om “werkervaring” op te doen of om te bewijzen dat je geen parasiet wil zijn. Er breken dus weer gouden tijden aan voor dienstmeiden en huisknechten die blij zullen zijn met een betrekking bij een familie die hen kost, inwoning en een zakcentje belooft.

    @4 Niels Zijn het niet vooral de liberalen die het minimumloon willen afschaffen om de ondernemer meer vrijheid te geven om zelf te bepalen hoe weinig hij zijn personeel wil betalen, en zijn het ook niet vooral de liberalen die het liefst de uitkeringen willen afschaffen om mensen te dwingen elk aangeboden werk tegen elk aangeboden hongerloontje te accepteren?

  6. @ Max

    Omdat een partij, die zichzelf liberaal noemt, komt met dit soort voorstellen (hoewel het een stuk genuanceerder ligt), wilt dat nog niet zeggen dat het liberale standpunten zijn. Of was de NSDAP soms een socialistische partij met socialistische ideeën?

  7. @7 Niels. Liberaal wil in de eerste plaats zeggen dat diegenen die over geld beschikken een maximale vrijheid krijgen om zelf te bepalen waar zij dit geld aan uitgeven. De liberaal stelt het daarom niet op prijs dat de staat middels subsidies en uitkeringen zijn belastingcenten aan sociaal en economisch zwakkeren ‘cadeau’ doet. Zie b.v. de bezwaren van VVD tegen Inkomensafhankelijke premie zorgverzekeringen.

    Het is een bijzondere verdienste van ex VVD’er Wilders dat hij er in slaagt de laagbetaalde of werkloze Henk en Ingrid er van te overtuigen dat alleen het rechtse liberalisme in staat is de multicul van een linkse politiek correcte elite met z’n linkse hobbies te verslaan. Gedreven door xenofobie en de door Wilders daaraan gekoppelde afkeer van alles wat naar links en socialistisch riekt, stemmen meer dan een miljoen paupers nu op politici die de verzorgingsstaat met sociaal vangnet in rap tempo aan het afbreken zijn, ten gunste van de rijken die minder belasting willen betalen.

    Dat de dienstmeiden van vroeger zich slaafs onderdanig moesten opstellen naar hun werkgever, was niet omdat zij van nature slaafs en onderdanig waren, maar omdat zij in een sociaal-economische positie verkeerden dat dit voor hen de enige mogelijkheid was om te overleven.

    Als de échte liberalen, (dat zijn zij die over voldoende financieel vermogen beschikken om ‘vrij’ te kunnen zijn) met de hulp van Wilders hun zin krijgen, en niet langer de staat maar zijzelf mogen beslissen hoe zij hun geld aan de armen geven, dan zullen de kinderen en kleinkinderen van Henk en Ingrid weer slaafs op hun knieën de vloeren en wc-potten van deze rijke liberalen moeten gaan schrobben voor een stuk brood en een matrasje in de kelder.

  8. @4:

    [ Het liberalisme staat voor zoveel mogelijk vrijheid van het individu zolang het de vrijheid van een ander niet beperkt.]

    Is het per definitie mogelijk zoveel geld te hebben dat je huispersoneel kan bezitten? Ging er al eerder, ergens, niet iets fout?

    Of is het een soort natuurwet? De een heeft nou eenmaal geld, de ander niet?

  9. Precies wat ik zeg, dus. Dat ze zichzelf liberaal noemen wilt nog niet zeggen dat ze liberaal zijn. Net zo lachwekkend dat de PvdA nog de partij is voor de arbeider. Jouw verhaal heeft niets met liberalisme te maken.

  10. @10:

    Waar zijn ze, of waren ze ooit, die ECHTE liberalen van je? En geef nou eens een inhoudelijke reactie, want dit halve getrol heb ik geen zin meer in.

  11. @11 Hier ben ik.

    Jij hebt het over liberalen terwijl je de VVD bedoelt. Ik zeg alleen dat een echte liberaal zoveel mogelijk uitgaat van het individu, zolang het de vrijheid van een ander niet beperkt. Zowel jouw verhaal (waarin de vrijheden van gedienstige of dienstmeisjes worden beperkt) , de VVD en de reactie van Max heeft niets (of niets meer) met liberalisme te maken. Noem mij een trol, noem mij een halve trol (je wordt op deze site al snel voor trol uitgemaakt bij een afwijkende mening) daar lig ik niet wakker van, maar volgens mijn bescheiden mening richt je je pijlen op de verkeerde.

  12. Liberalen en socialisten gaan uit van dezelfde economische wetten. Daardoor zijn deze denkrichtingen ook verworden tot rigide systemen wat miljoenen mensen het leven heeft gekost, maar ik denk wel dat men in staat moet zijn om een stel basisrechten/bezit voor iedereen te formuleren, waar de meesten zich in kunnen vinden.

  13. Ik vind niet dat Niels een trol is. Misschien sluit hij meer aan bij de Amerikaanse opvatting van ‘liberal’, dat wil zeggen vrij van conservatief-autoritaire ideeën waartegen het originele liberalisme in de 19e eeuw zich ook richtte. In die zin is het Amerikaanse liberal misschien een historisch juistere opvatting van liberalisme dan die van de VVD, die meer en meer een conservatief-repressieve partij geworden is, zeker met types als Opstelten en Teeven.

    Maar bij dat oorspronkelijk liberalisme was inderdaad wel ook een economisch liberalisme inbegrepen dat helemaal verkeerd uitpakt voor de economisch zwakkeren in een samenleving.

    Misschien dat Niels eens kan uiteggen wat hij daarvan denkt?

  14. @12:

    Goed, ok, ik was kort door de bocht, sorry.

    Maar bedoel je Anarchisme of Liberalisme met een vrije markt eraan gekoppeld? Meestal komt Liberalisme niet veel verder dan economische trutverhaaltjes.

    Mijn onderste opmerking in het stukje was in de context van de huidige tijd bedoeld, dacht dat de intellectuele lezertjes hier dat wel zouden begrijpen 😉

  15. @ Laurent

    Zolang het binnen de regels van de wet gebeurt, hoeft economisch liberalisme niet op voorhand slecht te zijn. En daar wringt het ook meteen. Zodra een politieke stroom macht krijgt (welke politieke stroom dan ook), dan heeft het de neiging (en dan druk ik me nog zachtjes uit) om te corrumperen. Daarin is economisch liberalisme geen uitzondering. Zodra het corrumpeert, gaat het ten koste van de economisch zwakkeren, en daar ben ik absoluut op tegen.

    In die zin heb je ook gelijk dat ik meer een traditionele liberaal ben. (Met een lichte neiging naar sociaal-liberalisme) Een vrije markt met beperkte overheidsbemoeienis en scheiding tussen kerk en staat.

    Overigens, en dat is meer mijn persoonlijke mening, snap ik niet waarom de schrijver van dit stuk eindigt met ‘liberale smeerlappen’. Daarmee ontmenselijk je naar mijn mening jouw ’tegenstander’ en heb ik de neiging om de auteur niet meer series te nemen. Terwijl het verder een prima stuk is. Maar nogmaals, dat is mijn persoonlijke mening.

    Een vraagje naar jullie, zijn jullie het mij eens dat het minimumloon omhoog moet en de uitkeringen omlaag, om zo de stimulans om te gaan werken te vergroten.

  16. @16 Oh, en waarom zou de wet zaligmakend zijn? dat is ook maar iets dat door mensen verzonnen is en veranderd kan worden. Ik ben wel blij te lezen dat je de economisch zwakkeren wilt beschermen.

    Het minimumloon moet wel omhoog, maar ik vraag me af of jij weet op welk niveau een bijstandsuitkering ligt? Dat is iets van onder de 700 euro per maand. Dat lijkt me genoeg stimulans om te gaan werken, want ik zou bij god niet weten hoe daar van rond te komen.

    Weet jij verder ook dat er 600.000 werkelozen zijn en slechts 150.000 vacatures Dus je kunt je een aap stinuleren, maar je blijft met 450.000 werkelozen zitten, in het gunstigste geval. Je moet dan of beslissen werkelozen een fatsoenlijk inkomen te geven of het werk herverdelen, toch?

  17. @12 Niels. Jij gebruikt het begrip “vrijheid” in relatie tot liberalisme m.i. als een louter abstract begrip. Wat bedoel je met vrijheid? De vrijheid van de miljonair die zijn geld voor zich kan laten werken en nauwelijks belasting hoeft te betalen zodat hij de vrijheid heeft om zelf te bepalen of hij aalmoezen aan de armen geeft? Of de vrijheid van een bijstandsmoeder die haar eigen dag mag indelen omdat ze geen baan heeft, maar ook geen geld heeft om eens een keer met haar kinderen naar de dierentuin te gaan?

    Tenzij je de vrijheid van een landloper ambieert, heb je in deze wereld een redelijk goed inkomen nodig om ook van je vrijheid te kunnen genieten. Hoe garandeert de liberaal de ‘vrijheid’ van de laaggeschoolde werknemers die voor onze economie onontbeerlijk zijn?

    Minimumloon omhoog en uitkeringen omlaag, om zo de stimulans om te gaan werken te vergroten? NEEN!

    Dat leidt alleen maar tot nog meer werkloosheid. Werkloosheid wordt namelijk NIET veroorzaakt door een gebrek aan motivatie om te werken, maar door een tekort aan arbeidsplaatsen! Geef je de werkloze een lagere uitkering, dan komen er GEEN banen bij, maar GAAN ER BANEN VERLOREN. De werkloze geeft zijn geld elke maand volledig uit aan levensonderhoud. Minder uitkering betekend minder omzet in de detailhandel en het bedrijfsleven, dat leidt tot economische krimp, en dus banenverlies en nog meer werkloosheid. De minimum uitkeringen moeten juist flink omhoog, dat geld wordt onmiddlijk in de economie geinvesteerd waardoor er direkt banen bij komen en de werkloosheid afneemt.

  18. @16:

    [ Daarmee ontmenselijk je naar mijn mening jouw ‘tegenstander’ en heb ik de neiging om de auteur niet meer series te nemen.]

    Dit stukje was juist geschreven vanuit een humaan perspectief.

    Ga je nu een discussie aanzwengelen over” liberale” stokpaardjes? Quoot:

    [ zijn jullie het mij eens dat het minimumloon omhoog moet en de uitkeringen omlaag, om zo de stimulans om te gaan werken te vergroten.]

    Zou je wel willen hè met je “lichte neiging naar het sociaal-liberalisme”.
    Je bent weer fijn bezig zo’n hele draad naar je toe te trekken om je punt te maken.

  19. @1§6, Niels,

    “….snap ik niet waarom de schrijver van dit stuk eindigt met ‘liberale smeerlappen’. Daarmee ontmenselijk je naar mijn mening jouw ‘tegenstander’ en heb ik de neiging om de auteur niet meer series te nemen.’

    Hoe serieus neem je dan de (liberale) uitspraak “Greed is Good!”

    Hoe serieus neem je dan de Pollenmeldpunt.nl die lachend goedgekeurd is door een neoliberale Premier van Nederland?

Reacties zijn gesloten.