Controversiële actie
Vrijwel iedereen reageerde verbaasd of verontwaardigd op een actie waarbij 2 jonge actievoerders van #JustStopOil een blik tomatensoep gooiden tegen het beroemde van Gogh schilderij de Zonnebloemen. Veel mensen vonden het geen juiste manier om aandacht te vragen voor het klimaatprobleem. Sommigen kwamen daarvan weer terug toen bleek dat het schilderij geen schade had opgelopen. Het schilderij werd beschermd door een glasplaat én de problematiek die de jongeren onder de aandacht brachten is ook wel ernstig te noemen.
Met hun controversiële actie bereikten de twee internationale aandacht en hun verklaring werd op veel media uitgezonden. Zelfs NOS kon het onderwerp niet laten liggen en ze interviewden zelfs iemand van de Nederlandse afdeling van Extinction Rebellion.
Kenmerk van de manier van actievoeren van beide groepen is dat ze vreedzaam actie voeren, gericht op het ontregelen van de normale gang van zaken. Overlast creëren voor het publiek is onderdeel van de strategie. Ze willen door ontregelen discussie uitlokken en bewustzijn creëren.
Ontregeling is de toekomst
Daarmee bedoel ik niet de wijze van actievoeren van Extinction Rebellion en Just Stop Oil maar de ontregeling door gevolgen van klimaatverandering en de sociale onrust die dat met zich mee brengt. We zien nu al dat er in Frankrijk geen mosterd in de supermarkten was, door droogte in Frankrijk zelf en misoogsten als gevolg van droogte in Canada. Een zomer zonder mosterd komen de Fransen wel te boven, het is maar een kleine ontregeling van het leven. Net als in de file staan als de weg wordt geblokkeerd door klimaatactivisten.
Een ander probleem is het ontstaan van watertekorten waardoor de levens van miljoenen mensen in gevaar zijn. De enorme watertekorten zoals in Irak bijvoorbeeld. Het is een regelrechte bedreiging voor de voedselzekerheid. De teelt van groente, fruit en noten wordt in Irak door de droogte bijna onmogelijk. Het gevolg is dat landen gaan strijden om water.
Klimaatverandering is niet de enige oorzaak van de droogte, onderstreept Ansari. Dat het Hamrin-stuwmeer, goed voor de opvang van twee miljard kubieke meter water, in slechts twee jaar tijd kon opdrogen, komt volgens de academicus bovenal door de aanleg van Iraanse dammen die de watertoevoer van de Diyala-rivier afknijpen. Ook het waterpeil van de rivieren de Eufraat en de Tigris is sterk gedaald, door damprojecten in Turkije.
Dit is een serieus probleem. en je kunt denken: het raakt me niet. Evenmin als de wateroverlast die op allerlei andere plekken op de aarde levens van mensen in gevaar brengen. Rampzalige overstromingen waren er dit jaar onder andere in Nigeria, Pakistan en India. Maar in juli 2021 werden door overstromingen de levens verstoord van duizenden in Duitsland, België en Nederland. Dat had niemand verwacht. Duizenden huizen werden vernietigd en er waren ruim 240 doden. En het herstel duurt lang.
Bij zulke gevolgen van klimaatverandering valt de ontregeling door verzet al snel in het niet. Mensen die problemen hebben met deze soort van verzet, realiseren zich wellicht onvoldoende wat de toekomst gaat brengen. Documentairemaker David Attenborough had een indringende boodschap voor de Klimaattop in 2021. Maar heeft het mensen wakker geschud? Wordt er genoeg gedaan om een halt toe te roepen aan fatale klimaatverandering?
Hoe schudt je een samenleving wakker?
Als demonstreren en argumenteren niet help, als vreedzame burgerlijke gehoorzaamheid niet helpt? Wat kun je dan nog doen?
Over deze vraag schreef de Zweedse Andreas Malm een boek: How to blow up a pipeline?
Het verschijnt binnenkort in het Nederlands. Er is een boekpresentatie zaterdag 29 oktober.
Deze vindt plaats in Hofkerk, Linneaushof 94, Amsterdam
Er zullen vast mensen zijn die willen inbrengen dat sabotage en geweld iets is wat we niet willen. Begrijpelijk. Maar wie en wat saboteert de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen? Is het vernietigen van veiligheid en bestaanszekerheid van praktisch de hele wereldbevolking geen geweld? Dit is helaas niet slechts een interessante vraagstelling, zelfs geen dilemma. Naarmate de nood toeneemt zullen acties drastischer worden.
Uitgelichte afbeelding: By USDA photo by Bob Nichols – https://www.usda.gov/media/blog/2014/02/11/southern-plains-climate-hub-seeks-address-three-huge-problems, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=89060994
