De peilingen zijn allesbehalve gunstig voor GroenLinks. Zoals gebruikelijk leidt dat meteen tot speculaties en wensdenken over de positie van de fractievoorzitster en het bestaan van de partij. Het probleem ligt echter dieper en wordt veroorzaakt door een onzorgvuldig opgebouwd imago.
Imago is het meest kwetsbare maar een van de belangrijkste waardes voor een organisatie. Het is net een ballon die, als je deze te snel of onzorgvuldig opblaast, pardoes uit elkaar kan spatten. Een speldenprik kan al genoeg zijn. Vaak is die speldenprik een onschuldige misser die tot een ernstige crisissituatie leidt en dan met crisismaatregelen bedwongen moet worden. Niet zelden leidt het crisismanagement tot verdere uitbouw van de crisissituatie.
Een voorbeeld is Albert Heijn. Jarenlang het toonbeeld van betrouwbaar en solide bedrijfsvoering. Fraude bij een van de dochters bezorgde het bedrijf een ernstige deuk in het zorgvuldig opgebouwde imago. Het crisismanagement dat daarop volgde wist het probleem niet in te dammen. Gevolg was een langdurige terugval in omzet die met vergaande prijsacties terug veroverd moest worden. GroenLinks kent een soortgelijk probleem maar het speelt al van voor de periode van Jolande Sap.
Het imago van GroenLinks heeft lange tijd gehangen aan het imago van Femke Halsema en haar koers van vrijzinnige politiek. De werkelijke kern van GroenLinks, sociale en duurzame samenleving, kwam daardoor in de knel. Echter, door het sterke merk ‘Halsema’ vergaven veel kiezers GroenLinks die zijstap. Toch wist GroenLinks haar positie niet uit te bouwen. Als je kijkt naar de electorale historie van GroenLinks dan blijft ze maar tegen die 10 zetels grens aanhikken. Terwijl de vier voorlopers van GroenLinks toen goed waren voor 16 zetels.
Een van belangrijkste voorwaarden voor het opbouwen van een goed imago, is consistentie in beeldvorming. Elke boodschap, elke vorm van communicatie dient dezelfde kernboodschap uit te dragen. Ook dient een organisatie continu dat beeld uit te dragen. Zodra een organisatie een gat laat vallen in de communicatie, loopt zij de kans dat de omgeving het beeld gaat invullen, met alle gevolgen van dien. Een organisatie die wel continu en consistent werkt aan haar boodschap, kan een bedrijfsongeval makkelijker verwerken.
Ook het organisatiegedrag, dat wordt gevormd door de medewerkers, is van essentieel belang. Een organisatie kan klantvriendelijkheid willen uitstralen, maar als je aan de telefoon wordt afgeblaft, blijft van dat beeld weinig over. Het gedrag van de medewerkers zal versterkt contraproductief werken, omdat aantoonbaar niet wordt voldaan aan het eigen uitgedragen imago. Klanten zullen het bedrijf hier zwaar op afrekenen. Hier heeft GroenLinks een aantal steken laten vallen.
Een van de inconsistenties betrof het dossier weigerambtenaren. Binnen de politiek werd het afgelopen jaar het ineens salonfähig om niet langer weigerambtenaren te tolereren. Die wetgeving is voorheen verdedigd door Job Cohen en Femke Halsema. De bedoeling was dat de weigerambtenaren langzaam zouden verdwijnen en de souplesse van de wetgever had als doel om tolerant om te gaan met de bestaande weigerambtenaren. Tien jaar blijkt dat het met die uitfasering niet echt opschiet en ineens schiet politiek Den Haag, incluis GroenLinks, in de kramp. Op staande voet moet de weigerambtenaar verdwijnen. Het beeld van een tolerante en vrijzinnige partij is ineens gebroken.
Met de missie van Afghanistan werd geeneens met een traditie gebroken. GroenLinks had al vaker ingestemd met militaire missies[Srebrenica] en de missie Afghanistan stond vermeld in het verkiezingsprogramma. Toch speelde het ‘pacifisme’ ineens op. De imagobreuk lag echter in het feit dat er werkt samengewerkt met het meest rechtse kabinet ooit, waarin de PVV deelnam. Een partij die hartstochtelijk wordt verfoeid binnen GroenLinks. Alles waar GroenLinks voor staat, werd door de PVV tot op de enkels afgebroken. Hoe kan een partij als GroenLinks samenwerken met zo’n coalitie. Technisch had de 2e kamer fractie gelijk. Moreel vond zij haar achterban tegenover zich. En zoals U weet: de klant heeft altijd gelijk.
De affaire Dibi deed de volgende duit in het zakje. GroenLinks staat als partij pal voor democratie en participatie van burgers en leden. Toch had het ledencongres zichzelf klem gezet met de wijze waarop de lijsttrekker verkozen zou worden. De kandidatencommissie voerde consciëntieus haar werk uit maar bleek de politieke realiteit van het moment niet in de gaten te hebben. Het gedrag van Tofik Dibi was de volgende plas olie op het vuur en het crisismanagement van het partijbestuur deed de rest. En toen ook nog eens partijprominenten zich al twitterend er zich mee gingen bemoeien, was er geen houden meer aan. Het gedrag van de organisatie had op de meest effectieve wijze het imago van GroenLinks op dit punt om zeep geholpen.
Het Lenteakkoord brak met een traditie. Van vrijzinnige oppositiepartij naar een partij die duurzame resultaten wil behalen. Dat laatste is wel de kernboodschap van GroenLinks. Alleen het is een boodschap die maar niet overkomt en aanslaat bij de kiezer. Momenteel neemt de belangstelling en steun voor een duurzame samenleving zeer snel toe. Zowel bij de burger als bedrijven is duurzaamheid sterk in opmars. Dan is het juist vreemd dat een partij als GroenLinks daar niet van weet te profiteren. Gelukkig voor GroenLinks weet de Partij voor de Dieren vooralsnog ook geen electorale winst te behalen ten koste van GroenLinks. De omslag die Jolande Sap maakte met Ineke van Gent werd initieel goed ontvangen. Maar de harde aanvallen van SP en PVDA deed twijfel rijzen over de positie van GroenLinks. Linkse partij of toch niet helemaal? Jolande bevroedde al het risico en trachtte uit alle macht alsnog de PVDA aan boord te krijgen. Samsom weigerde tot vijf keer toe. Met schone handen kon hij samen met Roemer het akkoord afbreken, ook al staat deze vol van maatregelen die in het PVDA programma niet misstaan. Het technisch gelijk van Jolande botste met de ‘morele waarheid’ van Roemer en Samsom. De rechtse partijen konden zich vervolgens verkneukelen hoe Links zichzelf wederom buitenspel zet.
En ook in de huidige campagne glijdt GroenLinks onderuit. De boodschap is zonder meer duidelijk. Nederland moet naar een duurzame economie toe. Maar wat heeft Duitsland daar mee te maken? Ja, Duitsland loopt ver voorop als het gaat om verduurzamen van hun economie. En uiterst succesvol. Maar in plaats van het succesverhaal van Duitsland dien je de boodschap dicht bij huis te houden. Dicht bij de kiezer die je wilt bereiken. De Nederlandse kiezer. Dat Nederland achterloopt staat als een paal boven water, maar waar zijn de verhalen van die Nederlandse burgers en bedrijven die wel degelijk bezig zijn met duurzaamheid? Het doet mij een beetje denken aan de campagne van Femke in het autootje. Precies de verkeerde associatie.
Er zijn momenteel maar drie partijen die in staat zijn om een duidelijk en consistent beeld naar buiten te brengen: SP, PVV en VVD. Respectievelijk: Socialisme, Islam en Economie. D66 weet zich langzaam het imago van liberale partij aan te meten omdat de VVD die boodschap laat liggen. Maar imago building is een kwestie van lange adem en D66 is er nog lang niet op dat punt. Zo ook weet GroenLinks niet haar boodschap Duurzaamheid solide aan de partij vast te koppelen. Teveel communicatie naar buiten heeft een andere boodschap of is onduidelijk. Het heeft dan ook geen zin om te gaan sleutelen aan het fractievoorzitterschap. CDA en PVDA kunnen daarover meepraten. Bij beide partijen heeft de wisseling van de wacht niets opgeleverd. CDA blijft tegen de 15 zetels aanhikken en de PVDA weet niet te overtuigen en blijft rond de 23 zetels hangen. Ook het CDA en de PVDA kampen met hun imago. Waar de partijen voor staan is onduidelijk, de boodschap inconsistent en ook het gedrag van de gezichtsbepalende leden laat te wensen over. Staat de PVDA nu naast de SP of tegenover de SP?
GroenLinks heeft hetzelfde ordeningsprobleem. Is het nu een linkse partij of toch een centrumpartij die graag ook over rechts meedoet? In dat laatste geval haken veel links georiënteerde kiezers af, wat nu ook het geval is. Of is GroenLinks toch een duurzame partij? Maar wat is dan de positiebepaling van GroenLinks in het politieke spectrum? Misschien daar in een volgend blog meer over, maar een ding is zeker: als GroenLinks haar positie niet scherper maakt en verduidelijkt, heeft een wisseling van de wacht geen enkele zin. Je schuift als partij het probleem alleen maar onder de tafel. Even zal je als partij een opleving kennen maar dan zak je weer terug. En dan begint het navelstaren weer van voren af aan.
Verscheen eerder op hgroen.wordpress.com. Auteur: Hans Groen.
Over de Kunduz-missie merkt Groen op:
Hij legt de ’techniek’ niet uit. De missie valt dan ook niet uit te leggen, vooral niet met de implicatie van het in het zadel houden van het kabinet Rutte.
Verder merkt hij op:
Waarom zou dat moeten? Kun je de inspanningen van Nederland vergelijken met die van China? Het wordt wederom niet uitgelegd. Groen kan ik hiermee typeren als de aloude paternalist, die het domme volk wel even voorhoudt wat het moet denken/geloven. Zo werkt het niet, Groen!
GL heeft meer om aan te werken dan aan een imagoprobleem. Probeer eerst eens een begrijpelijke, consistente politiek te formuleren.
IMAGOPROBLEEM.
Wat een woord. GL heeft het gewoon verkloot doorl decennia geleden massaal de gifbeker van het Neoliberalisme leeg te gaan zuipen. Dat nestelde zich als een ziekte in die lui, en dat krijg je er niet meer uit. Zelfde laken een pak voor de PvdA.
” NU gaan we weer sociaal en groen denken en doen hoor.” Schei toch uit. Rot toch op.
Ik vind het voor een GL navelstaarstuk anders behoorlijk goed. Ik heb er al diverse gezien en volgens mij zit Groen behoorlijk dicht bij de Waerheidt.
Enkele maanden geleden schreef ik hier iets over, maar dan wel vanuit het perspectief van de Waerheidt als erflater.
http://www.dewaarheid.nu/columns/jakobjava/ERFENIS.htm
Groen Links, het is een diep triest drama.
Eigenlijk heb ik het er later in de week nog over, maar ik wil ook wel herinneren aan Ina Brouwer, de lijsttrekster van de CPN die deze partij op de nullijn wist te brengen en later medelijstrekkerd van Groen Links – en toen het voor haar voorbij was liet ze weten dat ze altijd al liberaal was geweest.
Het is geen kwestie van slechte Ina, Femke, Jolande (Paul glipt er tussendoor?). Het is ook geen imagoprobleem. GroenLinks weerspiegelt demografische veranderingen – belichaamt le trahison des clercs van een generatie en zal met deze tenondergaan.
Toen ze designersierraden gingen dragen kon je zien dat het fout was gegaan. Misschien dat het dragen van katoenen ongebleekte fairtrade kleding en het eten van biologisch gemaakte sla ( voor de tv uiteraard), helpt. Vraag maar aan een “belevingsburo”. Misschien ook nog wat parfum met plattelandsgeur( koeienstront oid).
@5: Arnold:
[ GroenLinks weerspiegelt demografische veranderingen – belichaamt le trahison des clercs van een generatie en zal met deze tenondergaan. ]
Ja, maar juist daarom kunnen ze zichzelf niet vrijpleiten, het was toch niet de domste groep mensen denk ik.
@3 jvdheuvel,
Groen noemt inderdaad het gebrek aan een duidelijk en consistent beeld. Maar wil je dat met enige redelijkheid analyseren, dan moet je geen fouten rechtpraten als de Kunduz-missie, of voorstellen dat een duurzaam Nederland meer oplevert dan slechts een schoon geweten.
@4 Jacob,
De PSP was altijd al een wereldvreemd partijtje. Er hebben in de geschiedenis al teveel genocides plaatsgevonden om niet te realiseren dat een gebroken geweertje niet de weg naar vrede is – evenmin als een overkill aan bewapening overigens.
En het communisme is na de experimenten in Rusland, China, Cuba en andere landen niet echt een alternatief gebleken.
Nostalgie naar de ideeën van die twee partijen lijkt me evenmin een optie.
Bovendien is de titel misleidend; het gaat niet om het imago maar om de politiek. D66 heeft bijvoorbeeld een onjuist imago. Het imago is dat van een nog enigszins tegen links aanhikkende partij, terwijl het programma ultra-liberaal is. (Niet dat D66 haar linksige imago als een probleem ziet.)
Ondanks het feit dat het geen CPN meer is zijn er nog steeds horizontalen die wat er ook gebeurt de partijlijn steunen , Groen is zo’n Horizontaal ..
@7
Daarom noem ik het ook Trahison des clercs ja – ook omdat er historische precedenten zijn…
Goed artikel.
Ik heb vaak GL gestemd. Maar sinds ze zijn gaan heulen met de politieke tegenstanders (VVD/CDA) in de Kunduzcoalitie, hebben ze voor mij afgedaan. Ik voorzag een sociale en groene toekomst onder leiding van GL, maar ik had het mis. Ook zij willen nu het volk kaalplukken, omdat men niet bij machte is creatieve oplossingen te bedenken of de juiste prioriteiten te stellen. Ik kan mij nu goed voorstellen dat deze partij kopje onder gaat in het komende verkiezingsgeweld.
een duurzame samenleving met een goede kwaliteit van het leven voor IEDEREEN betekent een breuk met de huidige economische werkelijkheid dat het geld stroomt naar de 1% Zeer Ryken.
Als aandeelhouder van bv. Heinz/ Nestle etc. wordt je echt niet ryker als er kleinschalige land en tuinbouw in de buurt van de steden de norm wordt.
Omdat Brouwer/Halsema/Sap gestudeerd hadden konden ze een organisatie managen en de macht behouden.
Wat er van de idealen van de oorspronkelijke leden over is blijft een raadsel.
Maar de geschiedenis van het Kommunisme in Rusland laat zien dat een bureaucratische club aan de top doet wat ze wil.
Het signaal van het nederlandsche volk is duidelijk: Geen apparatskies meer.
Overigens een zeer goed stuk.
#13 ik heb niet de indruk dat mevrouw Sap een organisatie kan managen en de macht behouden.
ToenLinks zakt in meerdere peilingen van vijf naar vier zetels. Stemmen op een, met zekerheid, verliezende partij doen we niet graag. Alleen verstokte ‘ altijd GL ‘ stemmers blijven over. Meer weldenkenden (oeps!) stemmen mee met de gedoodverfde winnaars waarbij VVD zelfs in beeld komt voor de meer liberale ToenLinks stemmers. Afschrikwekkend idee. Maar mevrouw Sap heeft als manager afgedaan en zoals het er na uit gaat zien ook als politicus.
Alleen wanneer de VVD de grootste wordt zal ze mogelijk als beloning voor haar steun een ministerpost mogen bekleden. Wat geheel in de lijn lijgt vn haar eigen verwachting en carriereopbouw.
Zal Tofuk Dibi GL uit het slop halen? benieuwd hoeveel voorkeurstemmen hij krijgt. Sap is niet meer te redden ze doet me denken aan Agnes Kant.
#15 Dankzij de kiezer in mrt 2010 heeft Agnes geleerd dat een leuke baan buiten de politiek veel beter is voor het meissie Kant. Zo leuk zelfs dat ze onder geen enkel beding weer terug wil in de kamer. Evt een ministerschap is te overwegen volgens eigen zeggen.
Mevr Sap heeft haar peilen gericht op een ministerspost onder Rutte2, of een middenkabinet met vriendje Pechtold naast haar als collega minister. Mevrouw Sap dient ook door de kiezer duidelijk gemaakt te worden dat er genoeg andere ‘ dingetjes ‘ te doen zijn buiten de politiek en Den Haag. Al is het maar vrijwilligerswerk voor de Voedselbank in haar geliefde Amsterdam. Nuttiger werk dan wat ze nu doet. Een cursus ‘elektriciteit thuis ‘ voor vrouwen in het plaatselijke buurthuis volgen kan therapeutisch werken voor mevrouw Sap. Dus kiezers wat let u ? Help mevrouw Sap ook haar geluk leren kennen.
Inmiddels hoor je Jolande Sap voortdurend twee dingen over de Kunduz-missie zeggen: er stond zoiets in het verkiezingsprogramma, en de partij heeft zich er uiteindelijk achter geschaard.
Daar heeft ze ’technisch’ gezien gelijk in. Er stond iets in het verkiezingsprogramma van 2010 over een niet-militaire opbouwmissie naar Afghanistan. Dat programma had je met de gedoogtoestanden niet hoeven uitvoeren van de meerderheid van de partij. Maar men moest en men zou. En de partij heeft zich, tandenknarsend, op het congres van begin 2011 achter moties geschaard die de fractie niet al te hard aanvielen. Dat klopt. (Was ik zelf bij.) Groen heeft gelijk wanneer hij zegt dat dit naar de letter juist is, maar dat de uitkomst niet de wens van de partij vertegenwoordigt. Dat men op het congres ervoor koos om niet de hele fractie minus Ineke van Gent naar huis te schoppen, is een zaak van politiek realisme. Je kunt geen motie van wantrouwen en afkeuring indienen tegen je eigen Tweede Kamerfractie. Tenminste, je kunt hem wel indienen, maar je kunt hem niet aannemen. Want dan is je partij dood.
Wat vele kiezers in 2010 echter doet besluiten om nu niet meer voor GL te kiezen is een combinatie van de huichelarij hierover van de partijtop, die nog steeds de leugen hooghoudt dat het toppie joppie is in Kunduz, en andere, meer sociaal-economische overwegingen. Kunduz is en was natuurlijk een grove leugen, en het toont de morele corruptie van de partijleiding. Men kan niet over de lippen krijgen dat het een vergissing was die missie te steunen, net zoals het hele Navo-verhaal in Afghanistan al jaren een vergissing is. Typerend was wel dat Mariko Peters, ook vertrekkend Kamerlid, een slap applausje kreeg op het congres, en na de minimale tijd weg mocht door de zijdeur.
Een andere zaak is het sociaal-economische programma van GL,dat wel errug liberaal is. Jolande is van de ‘je moet zelf iets van je leven maken’ ideologie. Zij is dus de bijl aan het zetten in zaken als studiefinanciering, huurbescherming, ontslagbescherming, WW etc. Allemaal ondersteund door partij-prominenten die geen enkele voeling hebben met degenen die gepakt gaan worden door deze maatregelen. De arme studenten, de huurders, de oudere werknemers, de werklozen, vooral de oudere werklozen. Voor elke afzonderlijke maatregel zou misschien nog wel een rationele verklaring te vinden kunnen zijn, maar alles bij elkaar vallen er enorme klappen. Wat het landt allemaal bij dezelfde mensen. GL is al heel lang niet meer de partij voor de armsten, maar de partij voor degenen die het lekker voor elkaar hebben. Die armsten, daar heeft men een paternalistisch gevoel voor, maar het idee dat je zelf tot die groep zou kunnen behoren, dat het over jou zou kunnen gaan, dat je voor elkaar opkomt…. dat ontbreekt totaal. Solidariteit is iets uit een schoolboekje, maar niet iets uit het hart.
Niet bij de gewone leden, of de lokale bestuurders of lokaal actieve politici, maar bij het circuitje dat de partijprogramma’s schrijft.
Ik heb hier al wel eens geschreven dat het vooral de jongere generatie van GL is, die zo rechts is. Zolang die aan het bewind blijft en niet wordt opgevolgd door een nog jongere Occupy generatie die de solidariteit opnieuw ontdekt, verandert er niks. En kan Jolande worden vervangen door onverschillig wie, maar blijft de partij hangen in niksigheid.
@17 was jij niet een zeer overtuigd GL’er? Of is dat inmiddels veranderd.
Hans Groen, moet ik hieruit opmaken dat een duurzaam Nederland in Kunduz aanvangt?
Kom op.
@18, ja, dat was ik. Maar ik ben wel teleurgesteld door de rare gekkigheid van de afgelopen anderhalf jaar. Nog wel GL’er, maar dat komt door de mensen die ik ontmoet, die ik vaak heel leuk en integer vind. En het deel in het verkiezingsprogramma over migratie, vreemdelingen, integratie en zo vind ik de beste van alle partijen.
Oeps dat is toch niet erg veel.
@20: Boze Heks:
Ja, er zitten inderdaad vaak hele aardige mensen bij Gl, vaak , vooral, – vind ik- , jongeren.
Die zijn vaak opgegroeid in de jaren na Thatcher en Reagan, wat me opvalt is dat ze zo weinig relatie ( nog kunnen?) zien tussen de vernietigende werking van het Kapitalisme op milieu én mensen, en dat je het Kapitalisme ook echt zult moeten bestrijden wil er ook maar iets terecht kunnen komen van zowel Groen als Links.
@22 en voorgaande
Wie na de val van de Muur is opgegroeid heeft alleen verhalen over hoe mislukt “het socialisme” is vernomen, waarbij geen ogenblik in overweging hoeft te worden genomen dat het systeem “drüben” niet HET socialisme maar op zijn vriendelijkst beschouwd EEN socialisme was.
Het idee dat er iets na of in plaats van het kapitalisme mogelijk en zelfs noodzakelijk is is er met enorm ideologisch geweld uitgeramd, en het rammen gaat door – zie de Quote…
@23: Arnold:
Quote, en zeker ook de Jager die rondbazuint dat Roemer ” ons” nu al geld kost door een hogere rente. Dit zijn smerige insinuaties maar passen natuurlijk helemaal in deze tijd.
Gisteravond in het verkiezingsdebat is niet één keer het woord Kapitalisme of Socialisme gebruikt, zou een PvdA of GL toch wel gesierd hebben.
Ook de PvdD waagt zich er – helaas- niet aan.
Ik voorspel een lage verkiezingsopkomst. Steeds minder mensen geloven nog in politiek en politici. Waar voorheen verhitte discussies gevoerd werden onder “de gewone man”, lijken nu steeds meer mensen enigszins matgeslagen.
Het EU-verhaal, rap afnemende werknemersrechten, snel oplopende kosten in de breedte, de aantoonbaarheid van onjuiste beweringen door politici die daarna gewoon blijven zitten, het oplopende woningendrama, de constante verhalen over onbestrafte megainhalerij: het haalt de interesse van veel mensen om nog te gaan stemmen snel omlaag. Cynisme begint te overheersen, en betrokkenheid bij de samenleving gaat hieronder lijden.
Ongetwijfeld tot grote blijdschap van rechtseriken als Pechtold, Rutte en soortgenoten.