Honderden executies door Nederlandse soldaten op Sumatra

Dat het Nederlandse leger bloedbaden aanrichtte tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog is bekend. Maar van Rengat op Sumatra, waar honderden burgerslachtoffers vielen, wisten we weinig. Historicus Anne-Lot Hoek deed archiefonderzoek en sprak getuigen en nabestaanden.

In Rengat, een plattelandsstad op midden-Sumatra, klinken fanfaremuziek en militaire commando’s. Het is 5 januari 2016, men herdenkt de ‘Peristiwa 5 januari 1949’, ofwel het bloedbad dat het Nederlandse leger hier aanrichtte tijdens het Indonesische onafhankelijkheidsconflict. De burgemeester spreekt functionarissen, veteranen, schoolklassen en nabestaanden toe. Daarna legt hij een krans voor een herdenkingsmonument. Het gezelschap strooit bloemen uit over de brede, bruine rivier die langs de stad stroomt. Ook ik, als Nederlandse, mag bloemen strooien.

In 1949 woedde in Indonesië een onafhankelijkheidsoorlog, waarin Indonesisch verzet zich wilde bevrijden van Nederlandse overheersing. Nederland startte twee ‘politionele acties’, kortdurende militaire offensieven, een in 1947 en een tweede van 18 december 1948 tot 5 januari 1949. In Nederland is lang beweerd dat het buitensporige geweld dat daarbij is gebruikt, ‘excessen’ betrof, zoals in de Excessennota (1969) was vastgesteld.
(Lees verder bij de bron van dit artikel)