Iedereen die wel eens in het onlangs gesloten vluchtelingenkamp Grand-Synthe geweest is of in het kamp dat ook wel ’the Jungle’ heet in Calais is niet alleen geschokt door de onvoorstelbare smerigheid als gevolg van het vrijwel compleet ontbreken van sanitaire voorzieningen en de dikke laag modder die overal op, aan en in gaat zitten maar ook door de onveiligheid in de kampen.
In en om Calais zijn fascistische bendes actief – en de politie vindt het een heel stuk lastiger hen op te sporen dan de daders van een terreuraanslag in Parijs die op het conto van ‘moslims’ geschreven kan worden – die mensen in elkaar slaan.
De boodschap van de Franse overheid aan de mensen die al zo veel te lijden hebben gehad is: ‘wij beschermen jullie niet, we doen er nog een schepje bovenop bij jullie ellende.’
Maar de veiligheid in Calais en Grand-Synthe is ook op een andere manier in het geding.
Zolang die kampen bestonden, stonden er tentjes en geïmproviseerde bouwsels dicht op elkaar met soms niet eens ruimte er tussen om te lopen.
Daartussen stookten mensen vuurtjes om iets van het schamele eten dat ze wisten te bemachtigen te verwarmen en om zelf een heel klein beetje warm te blijven.
We hebben het zelf ondervonden in Grand-Synthe op een relatief mooie dag: het was stervenskoud en als je eenmaal verkleumd bent, word je haast niet meer warm. Maar wij hadden de luxe naar een warm huis terug te kunnen, de mensen in Calais en Grand-Synthe hebben die luxe niet.
Dus stookten ze vuurtjes omdat er geen andere mogelijkheid was voor hen om zichzelf en de (kleine) kinderen enigszins warm te houden.
Maar het risico was wel dat er een enorme ramp zou kunnen plaatsvinden op het moment dat er als gevolg van een overwaaiende vonk een brand zou uitbreken.
Het is een wonder dat hoewel er wel eens brandjes geweest zijn, er geen doden door vuur zijn gevallen.
Maar dat alles heeft de Franse overheid geen zak geïnteresseerd. Hen maakte het niks uit of er tientallen mensen zouden verbranden als gevolg van de brandgevaarlijke omstandigheden in de kampen. De overheid heeft het te druk met hulpverleners treiteren en de andere kant opkijken als fascistische bendes vluchtelingen mishandelen.
Tot vandaag. Want amper een paar dagen na de opening van het door Artsen Zonder Grenzen gebouwde kamp in Grand-Synthe (ter vervanging van de vuilnisbelt waar mensen door toedoen van de overheid maandenlang in moesten bivakkeren) waar rijen houten hutjes staan die ten minste iets meer beschutting moeten geven voor de bijna 2500 mannen, vrouwen en kinderen dreigt de Franse overheid het kamp te sluiten.
De reden en je gelooft het werkelijk niet: het kamp zou niet aan de bouwvoorschriften met betrekking tot veiligheid en hygiëne voldoen.
Precies die zaken waar de Franse overheid in november nog ernstig voor bekritiseerd is omdat het faalde in één van de meest fundamentele taken die een overheid heeft, namelijk het zorg dragen voor veilige en hygiënische omstandigheden voor iedereen die onder haar jurisdictie vallen.
Nu worden door diezelfde (met opzet als je het mij vraagt) falende overheid de hulpverleners en organisaties aangepakt die wat aan de mensonterende toestanden proberen te doen.
Ook de burgemeester zelf zou aanklachten wegens de ’tekortkomingen’ die nu ineens door de overheid gesignaleerd worden, tegemoet kunnen zien.
Médecins Sans Frontières is terecht woedend over deze ‘spitsvondigheid’ van de autoriteiten die niks anders is dan terreur tegen weerloze mensen met bureaucratische middelen.
Het spreekt van ongelimiteerd cynisme van de kant van de Franse overheid.
De veiligheid interesseert de autoriteiten geen fluit. Alleen als het aangewend kan worden om mensen die alles verloren zijn nog wat verder de modder in te trappen dan ze al zaten is het plotseling iets waar men aan zegt te denken.
Dit is niet het Europa van 1918 of 1945 maar het Europa van 2016.
Wanneer jagen we eindelijk de verantwoordelijken hiervoor zelf een metersdikke laag modder in?
Het wordt nóg idioter: inmiddels zijn er berichten dat de burgemeester van Grand-Synthe, die zich sterk gemaakt heeft voor het nieuwe kamp en er zijn volle medewerking aan verleend heeft, voor zijn baan moet vrezen.
Hij wordt mogelijk aangeklaagd voor het illegaal transporteren van ‘illegalen’ uit de vuilnisbelt van het oude kamp naar het nieuwe kamp…
