Het einde van de universiteit: het sluitstuk

Eerst even: het is beslist niet ter zake dat Jet Bussemaker “maar liefst” zeven jaar over haar studie politicologie gedaan heeft, “terwijl er vier jaar voor staan”. In de eerste plaats waren er dat in haar studententijd zes, waarbij in het algemeen gezegd werd dat de studie door de meesten binnen 7,5 jaar voltooid werd. Langzaam maar zeker werden de touwen aangehaald, dat wel.
Daarnaast is het een ad hominem en van geen belang voor zoiets als studiebeurzen (de basisbeurs bestond ook nog niet in “haar tijd”) of leningen. En als haar ouders haar studie bekostigden of als zij bij de posterijen werkte (die had je toen nog, ik heb het namelijk ook gedaan) is dat haar zaak. Mooi, die hebben we gehad.

Ik heb hier meermalen gewezen op de teloorgang van de universiteit. De afbraak is niet in een klap gedaan, het is een geleidelijk proces geweest. Met liefst ieder jaar weer nieuwe regels en inkrimpingen en toegevingen aan “het bedrijfsleven” waar men steeds doller op werd in universitaire kringen. En tenslotte kun je in Nederland op academisch niveau inmiddels de optimalisatie van de streepjescode bestuderen maar geen IJslandse of Ierse literatuur. “Dat brengt geen geld in het laatje”. Welk laatje, wiens laatje? Is de universiteit er om geld in laatjes te brengen?

In Nederland wel in ieder geval, het sluitstuk is gisterochtend vroeg in het etmaal gelegd. De studiebeurs is afgeschaft, men moet zich nu maar in de schulden steken. Nu kan dit toch al niet meer terwille van de felbegeerde kennis op het gebied van Egyptische hiëroglyfen of het gedrag van de geelgerande watertor, want – het geld en het laatje, u weet wel. Daar leen je geen tienduizenden voor. Ook als je ouders hebt die je interesse willen bekostigen zul je toch naar het buitenland moeten.
Het is betreurenswaardig, maar met het “neoliberale” streven overal “verdienmodellen” aan te leggen was het voortbestaan van een instituut waar men zich kan verdiepen in kwesties die geen verdienmodel opleveren gedoemd. En nu is het voorbij. Beschaving en kapitalisme gaan niet samen, ook al willen zelfs of juist ook marxisten het tegendeel wel verkondigen.

Inmiddels is het tijd om te denken aan andere, nieuwe en eigenlijk dan ook weer heel oude vormen van kennisdelen – en dan niet via het internet op zijn wikipediaas, maar in directe dialoog. In kringen rond deze site wordt al gedacht over een eigen (anarchistisch gekleurde, dat wel) seizoensuniversiteit. Laat “hun” vooral hun projectmanagement, veranderkunde en streepjescode, wij verdiepen ons in de barricaden, de gedachten die hier al dan niet toe leiden en de straatmadelieven tussen de stenen die al dan niet op het wegdek blijven liggen. (Men gelieve dit ook weer niet heel letterlijk te nemen).
Wie ideeën hiertoe heeft of iets bij kan dragen, u weet de weg.