In mei 1944 werd vanuit Moskou (Stalin!?!) de opdracht gegeven tot complete deportatie van de Krimtataren. Het volk werd collectief tot (potentieel) collaborateur met de Duitse vijand verklaard. Velen verloren het leven bij deze deportatie, die niet de enige was in de toenmalige Sowjet-Unie en die tot de nogal vergeten “kleine lettertjes’ van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog behoort. Pas bij de perestrojka en vooral na de instorting van de Sowjet-Unie konden Krimtataren terugkeren naar de plaats waarvan zij verdreven waren. Na de annexatie in 2014 van de Krim door Rusland is hun toekomst naar het lijkt opnieuw onzeker. In de merkwaardige context van het Eurovisie Songfestival heeft een Tataarse zangeres voor Oekraïne gewonnen met 1944, een dramatisch lied over de deportatie.
Hier een Tataarse speelfilm met de deportatie als thema. Waar Tataars wordt gesproken Oekraïens en Engels ondertiteld, verder Engels. Haytarma, Terugkeer.
Haytarma – een film over de deportatie van de Krimtataren
