Minder, minder, minder plutocratie en meer democratie. Plutocratie is de term voor bestuur door de rijken. Dat de Europese Unie niet erg democratisch is, daarover bestaat geen onenigheid. Het democratisch tekort is synoniem voor Europees bestuur. De Europese burger dient zich tevreden te stellen met iets wat op democratie lijkt. Natuurlijk gaan mensen morren. Maar alternatieven kennen ieder hun problemen.
Sommigen willen terug naar vroeger, naar de steentijd, toen zaken via gemeenschappelijk overleg werden beslist. Weg met de EU, is hun leus. Het probleem daarmee is echter dat we in een era van sterke globalisering leven. Techniek voedt die globalisering. De wereld wordt een dorp. Zelfs al zou je erin slagen van Nederland een soort van Zwitserland te creëren, dan nog bepaalt vooral de EU de economische randvoorwaarden.
Tegengesteld aan het eerste alternatief is federalisering van de EU. Maar we – althans de meeste Nederlanders – hebben weinig met andere Europeanen. Ik heb evenmin iets met bijvoorbeeld Bulgaren. Op het WK voetbal in de finale tegen Brazilië zal ik niet voor hen juichen – Bulgarije doet weliswaar niet mee, maar dat doet hier even niet ter zake. Kortom, een Europees gevoel is non-existent.
Er zijn drie opties. Wil je van het huidige democratisch deficit af, dan zul je toch een keuze moeten maken tussen twee slechte alternatieven. De derde optie is uiteraard de huidige situatie te laten voortduren, wat neerkomt op ondoorzichtige achterkamertjespolitiek, op luxe voor lobbyisten, op plutocratie. Mijn voorkeur is rationeel, niet emotioneel. Ondanks barbaarse, vreemde culturen kies ik ervoor om toch samen te werken met de Bulgaren en alle anderen.
Samen kiezen
Pfff, na de te lange inleiding kom ik eindelijk tot mijn punt. Samenwerking houdt in dat we samen een bestuur kiezen. Daarbij houdt democratie in dat de resultaten van onze keuzes transparant zijn. Wij Europeanen hebben gestemd op politieke partijen, waarbij de belangrijkste groeperingen kandidaten voor het voorzitterschap van de Europese Commissie (EC) hebben aangewezen. Dan hoort een van deze Spitzenkandidaten – bijvoorbeeld Alexis Tsipras – voorzitter van de EC te worden.
Au, dat is tegen het zere been van belangrijke conservatieve krachten. Zo meende Frits Bolkestein (VVD) in Buitenhof dat Jeroen Dijsselbloem (PvdA) wel een goede Commissievoorzitter zou zijn. De Europese Raad (verzameling van regeringsleiders) zou dat kunnen voorstellen. Ondanks de larie ervan, vind ik dit toch weer wel een vondst van Bolkestein: probeer de sociaal-democraten mee te krijgen in deze aloude koehandel. Ook hooggeplaatste conservatief Herman van Rompuy, huidig voorzitter van de Europese Raad, sloot niet uit dat het iemand anders wordt, dus niet een van de Spitzenkandidaten.
Oef, winnen de conservatieve krachten? Dat is vanzelfsprekend koren op de molen van eurosceptici.
“De verkiezing van de voorzitter is een belangrijke zaak die de Europese verkiezingen op zijn minst wat glans bezorgt… Jarenlang hebben de mensen hun beklag gemaakt over het feit dat Europa geen verkozen vertegenwoordiger heeft en dat geen enkele kandidaat het daadwerkelijk voor Europa opneemt, omdat elke verkiezing een nationale verkiezing is. Dat democratisch deficit voedt het euroscepticisme en het verlangen naar minder Europa.
(Express.be)
De EU zou in het geval van zegevierende achterkamertjespolitiek weer eens een enorme politieke crisis beleven. Het kan zelfs zover gaan dat het verhaal van de EU stopt. Laten we strijden en druk uitoefenen op onze verkozenen in het Europees Parlement om voet bij stuk te houden voor de keuze van een Spitzenkandidaat, opdat Europese verkiezingen geen klucht zijn en democratische transparantie een beetje groter wordt.
Toevallig heb ik afgelopen week beluistert naar het interview van een Fransman die fervent aanhanger van de EU is geweest en heeft jarenlang gewerkt aan de totstandkoming van de huidige EU verband. Hij was kort en krachtig tot enorme verbazing van de journalist en zei letterlijk dat deze EU moet verdwijnen of grondig worden gerepareerd omdat het niet functioneert, welke dan ook verkiezingen zouden uitgeschreven mogen worden.
De simpele reden is, zij hij dat het oorspronkelijke concept van de EU was bedoeld voor 13 tot 15 landen en nu is er een onwerkbare situatie met veel lidstaten ontstaan. Ten tweede is er geen democratie voor de burgers meer in deze structuur. Zijn pleidooi is dat de burgers DIRECT bij de verkiezing zouden voor de kandidaten voor de belangrijkste functies moeten stemmen.
(Op dit punt moest ik erg lachen omdat wij in Nederland mogen nog niet direct onze burgemeesters kiezen, daar spreekt hij over de belangrijkste functionarissen in de EU)
Zijn uiteindelijke recept was – er is geen ontkomen aan meer federalisatie en sterke centrale macht, meer directe keuze van de burgers, anders is het bye,bye – zwaai, zwaai EU, terwijl,het laatste onze belangrijkste redding zou zijn in de huidige wereld.
Nu nog even het resultaat van de verkiezingen van vandaag afwachten.
@Sjaak, hoewel ik je eerlijkheid en openheid van echte Nederlander in de afwijzing van andere volkeren waardeer, omdat ik weet dat je naar waarheid vertelt, moet ik tevens erop wijzen dat de meningen in andere landen zijn niet zo traditioneel streng xenofoob en men in landen met ontwikkelde Europese Cultuur en tradities denkt toch anders over deze problematiek.
(@Sjaak, moet je dit tussen ons houden, doch is je voorbeeld bovenop alsof door een oud-NAVO militair aangegeven die nog in de Koude Oorlog leeft, brrrrrrrr)
Even een praktische vraag: zou een kandidaat die verkozen wil worden niet eerst zijn standpunten en plannen voor de burgers openbaar moeten toelichten?
Deze televisie debatten met Jean-Claude Juncker, Martin Schultz enzovoort heb ik zeker op de Duitse teevee gezien, maar niet op de Nederlandse.
Heb je een verklaring voor deze fenomeen, tevens gebrek aan democratie?
@nexus,
De historische ontwikkeling verklaart ten dele de gebrekkige democratie. Na WO-II wilden de Europeanen nooit meer oorlog. Economische samenwerking was daartoe een geëigend middel. Maar het ging op dat moment te ver om samen met de verslagen vijanden, met Duitsland en Italië, een federatie op te zetten. Daarvoor zat de wrok te diep.
En inmiddels is de politieke situatie zo complex geworden dat een gewone burger er niets meer van begrijpt. Dat heb ik enigszins aangegeven met het verhaal van Antoon in ‘Europese verkiezing – epiloog‘. Als iets te complex is, negeren we het gewoon. Duitsers begrijpen de situatie iets beter, want hun land is al een federatie.
De burgers zouden direct de voorzitter moeten kiezen, anders begrijpen ze niets van. Dit is ook soort verplichting tot feedback naar de kiezers toe die overigens in Nederland ontbreekt vanuit de kant van de elite ook. We moeten hier bijvoorbeeld onze burgemeesters direct kunnen kiezen.
Saillant detail – UKIP vindt in tegenstelling tot Wilders/PVV dat Front National zeer discriminatief bezig is en wil daarom niet mee werken.
Discrminatie blijkt überhaupt geen politieke punt in Nederland te zijn? Omdat het helemaal niet bestaat?
Ach, wat zijn we verliefd op ONZE doofpotten.
De burgers zouden direct de voorzitter moeten kiezen, anders begrijpen ze niets van. Dit is ook soort verplichting tot feedback naar de kiezers toe die overigens in Nederland ontbreekt vanuit de kant van de elite ook. We moeten hier bijvoorbeeld onze burgemeesters direct kunnen kiezen.
Saillant detail – UKIP vindt in tegenstelling tot Wilders/PVV dat Front National zeer discriminatief bezig is en wil daarom niet mee werken.
Discrminatie blijkt überhaupt geen politieke punt in Nederland te zijn? Omdat het helemaal niet bestaat?
Ach, wat zijn we verliefd op ONZE doofpotten.
Ook Alexis Tsipras stelt dat een van de Spitzenkandidaten voorzitter van de Europese Commissie moet worden.
The nomination of a non-candidate for the leadership of the European Commission would turn the EU elections into a charade, said the European Left’s candidate for the EU executive, Alexis Tsipras. (http://www.euractiv.com/sections/eu-elections-2014/eu-leaders-should-respect-citizens-choice-says-tsipras-302517)
En Angela Merkel heeft haar gewicht in de strijd geworpen.
De Duitse bondskanselier Merkel heeft zich eindelijk voluit uitgesproken voor Jean-Claude Juncker als nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. Tijdens een forumdiscussie in Regensburg over Europa zei Merkel: “Ik voer alle gesprekken over de EU-posten in de geest dat Jean-Claude Juncker voorzitter wordt”.
(http://nos.nl/artikel/654743-merkel-steunt-juncker-eindelijk.html)