Ik sprak een jonge vrouw uit de plaatselijke mantelzorg. Zij regelde vrijwilligers die chronisch zieken bijstonden, zoals de man in een rolstoel, die een zware hersenbloeding had gehad. De subsidie die ze voor haar werk krijgt, wordt dit jaar met de helft teruggebracht. Volgend jaar: de andere helft.
Het pijnlijke was dat dit beleid verkocht werd met de zalvende term ‘nabuurschap’. De logica was als volgt: wanneer de overheid zich terugtrekt uit de samenleving, ontstaat vanzelf weer een gemeenschap. Het idee van de staat als ‘geluksmachine’, die van de wieg tot het graf de hand van burger blijft vasthouden, maakt mensen afhankelijk. Spreek mensen aan op hun ‘eigen verantwoordelijkheid’, luidt de liberale mantra, dan worden ze weer vindingrijk. Wanneer je oog hebt voor ‘de eigen kracht van mensen’, zeggen de christen-democraten, kunnen burgers weer iets voor elkaar betekenen.
En hoe zit het in Utrecht? Burgemeester Wolfsen ligt onder vuur omdat de overheid gefaald heeft in het geval van het weggepeste homostel uit Leidsche Rijn. Als de hulpeloze man in de rolstoel in Berkelland zijn eigen verantwoordelijkheid moet nemen, in ‘zijn eigen kracht’ moet gaan staan, waarom Hans en Ton dan niet? Het gaat immers om treiterijen en verbale bedreigingen, een verpeste leefomgeving – kom, niet voor iedere tegenslag de overheid verantwoordelijk stellen. De overheid is geen geluksmachine, Hans en Ton! Een beetje meer eigen verantwoordelijkheid, iets meer in je eigen kracht gaan staan. (Geluksmachine – Bas Heijne, NRC)
Mooi stuk, kunnen die liberalen en die christen-democraten in hun zak steken!