Sir Patrick Spens is een oude Schotse ballade (niemand weet precies hoe oud). Ballades kennen meestal een tragisch einde en Sir Patrick Spens vormt geen uitzondering op de regel. Of de ballade verwijst naar een historische gebeurtenis is niet duidelijk. In 1281 trouwde Margaret, de dochter van de Schotse koning Alexander III, met de Noorse koning Eric, maar tijdens haar terugreis zonk het schip en kwamen alle opvarenden om het leven. Mogelijk werd de ballade geïnspireerd door die tragische gebeurtenis. Het zou in elk geval verklaren waarom de koning Spens opdracht gaf om in zo’n gevaarlijke tijd van het jaar uit te varen.
Dat we deze mooie ballade nog kennen hebben we te danken aan de Amerikaanse folklorist Francis James Child (1825-1896). Child was hoogleraar Engelse literatuur aan de universiteit van Harvard en verzamelde honderden oude Schotse en Engelse ballades, die tussen 1882 en 1896 in vijf delen gepubliceerd werden. Child was primair geïnteresseerd in de teksten en had weinig belangstelling voor de muzikale vormgeving van de liederen die hij verzamelde. Mijn favoriete versie is op de plaat gezet door June Tabor. De waarschijnlijk bekendste uitvoering is terug te vinden op het album Liege and Lief van Fairport Convention. Sandy Denny overtreffen is al net zo moeilijk als Tadej Pogacar lossen op een beklimming, maar het lukt June Tabor hier warempel. Een 10 met een griffel. Sandy natuurlijk nog altijd een 9. De tekst hieronder is afkomstig uit Child’s oorspronkelijke verzameling.
The king sits in Dumferling toune, Drinking the blude-reid wine: O quhar will I get guid sailor, To sail this schip of mine? Up and spak an eldern knicht, 5 Sat at the king’s richt knee: Sir Patrick Spens is the best sailor That sails upon the sea. The king has written a braid letter, And signed it wi’ his hand; 10 And sent it to Sir Patrick Spens, Was walking on the sand. The first line that Sir Patrick red, A loud lauch lauchèd he: The next line that Sir Patrick red, 15 The teir blinded his ee. O quhar is this has don this deid, This ill deid don to me; To send me out this time o’ the yeir, To sail upon the sea? 20 Mak haste, mak haste, my mirry men all, Our good schip sails the morn. O say na sae, my master deir, For I feir a deadlie storme. Late late yestreen I saw the new moone 25 Wi’ the auld moone in hir arme; And I feir, I feir, my deir master, That we will come to harme. O our Scots nobles wer richt laith To weet their cork-heild schoone; 30 But lang owre a’ the play were played, Their hats they swam aboone. O lang, lang may the ladies stand Wi’ their fans into their hand, Or e’er they see Sir Patrick Spens 35 Come sailing to the land. O lang, lang, may the ladies stand Wi’ their gold kerns in their hair, Waiting for their ain deir lords, For they’ll see them na mair. 40 Have owre, have owre to Aberdour, It’s fifty fadom deip: And thair lies guid Sir Patrick Spens, Wi’ the Scots lords at his feit. Uitgelichte afbeelding: Francis James Child - By Daderot - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=80169250
