Het Europese Hof van Justitie in Luxemburg heeft woensdag de verdragen over Landbouw en Visserij tussen de Europese Unie en Marokko nietig verklaard. Die verdragen die in 2019 door het Europarlement werden goedgekeurd maakten de export van goederen uit de westelijke Sahara naar Europa mogelijk tegen dezelfde gereduceerde douanetarieven als goederen uit Marokko.
De zaak was aanhangig gemaakt door het Frente Polisario, dat, zo stelde het Hof vast, internationaal erkend is als de politieke vertegenwoordiging van de West-Saharaanse bevolking. Marokko annexeerde de westelijke Sahara in 1975. Deze annexatie is internationaal niet erkend, ook niet door de EU. (De uitzondering is sinds kort de VS, dat de erkenning uitruilde tegen het feit dat Marokko bereid was betrekkingen aan te gaan met Israel en Israel zelf dat de annexatie de facto al jaren geleden goedkeurde). Het Europarlement had het verdrag in deze vorm daarom eigenlijk niet mogen goedkeuren. Het gebeurde echter met de aantekening dat de West-Saharaanse bevolking met de verlaagde douanetarieven instemde. Polisario heeft dat argument nu van tafel weten te vegen. In 2019 was al direct te horen dat voor die ”instemming” kennelijk de mening was gevraagd – niet van de West-Sahrawi die veelal buiten de West-Sahara in kampen wonen, – maar van de vele Marokkanen die Marokko naar de West-Sahara heeft weten te lokken met beloftes van goedkope huizen en andere voordelen. Onder meer de voormalige GroenLinks Europarlementariër Judith Sargentini voerde daar toen tevergeefs actie tegen.
Het Europese Hof van Justitie keurde ook in 2016 al een keer het verdrag met Marokko af, om dezelfde reden. In 2018 stelde het ook al dat het akkoord over visrechten tussen Marokko en de Europese Unie niet ook over de wateren voor de kust van de West-Sahara kon gaan, omdat die niet aan Marokko toebehoren.
De uitspraak van het Hof kan zorgen voor een verslechtering van de verhoudingen tussen de EU en Marokko. Gevreesd zou bijvoorbeeld kunnen worden dat Marokko nu minder zijn best zal doen vluchtelingen op weg naar Europa tegen te houden. Spanje zou kunnen vrezen voor een grotere toestroom naar zijn enclave Ceúta. Europa is Marokko’s belangrijkste handelspartner.
- Ook verschenen bij Abu Pessoptimist
- Uitgelichte afbeelding: By Western Sahara – Exhibicion de camellosUploaded by ecemaml, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6453127
