Een woord met veel b’s er in: is de Israëlische keuken koloniaal?

koegel

In de jaren zeventig werd de Nederlandse keuken verrijkt met de shoarmabar – afhalen of ter plaatse eten. Er zijn er nog genoeg die een herkenbare joodse naam dragen. Naast de pizza, souvlaki, gyros – o maar wacht, is dat laatste niet ongeveer hetzelfde als shoarma, maar dan mogelijk met varkensvlees? En je had de afhaalchinees, zeldzamer geworden, want De Mensen willen “authentiek” Chinees respectievelijk – eh – Indonesisch eten. En na de immigratiegolf voorafgaand aan de onafhankelijkheid van Suriname kwamen er de Surinaamse tenten (het heugt mij nog dat er in Amsterdam een of twee waren waar je roti of moksi alesi kon bestellen, dat werden er allengs meer). In gedachten maak ik een culinaire reis door stad en land en zet mijn vegetarisme opzij.

Hoe “authentiek” zijn al die exotisch bedoelde gerechten? We weten dat de kapsalon een Nederlands gerecht is in exotische stijl. Bij rijsttafel krijg je waarschijnlijk gemekker over “koloniaal”. En dat is het van huis uit wel, maar het is ook Nederlands, net als trouwens nasi of bami rames. Men kan de Nederlandse keuken reduceren tot stamppot (aardappelen, echt Nederlands maar niet heus) of liever denigrerend tot kapotgekookte groenten, liefst spruitjes. Laat ik nu met de kerst, Engels/Indische toets, sambal goreng spruitjes bereid hebben? De Indische keuken is niet zo eenkennig of naar zuiverheid strevend als – tja, als wat?

Shoarma haalde je – oef, het is al zo’n vijftig jaar geleden – bij wat zeker niet onvriendelijk bedoeld werd: de afhaaljood. Ik zou denken dat die term in onbruik is geraakt. Al was het maar doordat vergelijkbare gerechten als döner en gyros in opmars kwamen, en doordat er ook andere levantijnse eetgelegenheden kwamen. Maar daarom is het nog niet minder Israëlisch, net als koegel of blintzes.

Hoe diep kan een ooit-links blad als Vrij Nederland zinken met een aankondiging als geplukt uit deze twiet? Kennen de zich noemende antizionisten geen enkele schaamte meer? Of willen ze bij hoog en bij laag ontkennen dat de meerderheid van de joodse bevolking in Israël afkomstig is uit Arabische landen, waaruit ze verdreven is? Voormalig verzetsblad Vrij Nederland weet het. Ik ga niet besluiten “dan maar rechts” te worden. Ik concludeer slechts dat het zogenaamde hoefijzer inmiddels niet meer klopt. De uitersten zijn identiek.

(Voor de volledige tekst de twiet aanklikken)

– Uitgelichte afbeelding: By Laliv Gal Pikiwiki Israel, CC BY 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=41978812