Dinosauriërs fascineren. De Jurassic Park-films waarin ze figureren zijn cashkrakers. Voor kleine kinderen in het bijzonder kan er magie van de grote beesten uitgaan. Het gaf inspiratie voor George, een tekenfilmfiguurtje uit Peppa Pig. Het kleine hummeltje beperkt zijn woordgebruik tot dinosaur en heeft een dinosaurus als onafscheidelijk knuffeltje.
Jura en Krijt
Dinosauriërs zijn de grootste dieren die ooit op aarde hebben rondgelopen. Een opgegraven Argentinosaurus zou volgens schattingen een lengte hebben bereikt van zo’n 40 meter en een gewicht van meer dan 70 ton. De enorme dieren leefden tijdens de geologische tijdvakken van de Jura en het Krijt. Om zo’n omvang te bereiken, zouden de klimatologische omstandigheden gunstig geweest moeten zijn. De Nederlandse Wikipedia meldt over de Jura dat dit een warme periode was waarin ijskappen op de polen ontbraken. De koraalriffen, die in het Trias nog vrij klein waren, bereikten in de Jura hedendaagse groottes. Met betrekking tot het Krijt bericht Wikipedia dat in diepzeekernen van tropische breedtes aanwijzingen zijn gevonden dat het oppervlaktewater in de oceanen temperaturen tot 42°C kon bereiken, 14 graden warmer dan tegenwoordig. Of alles klopt, is de vraag, want veel interpretaties zijn speculatief. Maar zeker lijkt dat Jura en Krijt aanzienlijk warmer waren dan tegenwoordig het geval is.
Ecuador
Aanwijzingen voor de gunstige omstandigheden voor flora en fauna in Jura en Krijt zijn heden ten dage waar te nemen in Ecuador. Zoals de naam aangeeft, doorsnijdt de evenaar het land. Het is niet zo groot, in de orde van grootte van het Verenigd Koninkrijk. Maar in Ecuador vindt men 10 procent van alle plantensoorten, 8 procent van alle diersoorten en 18 procent van alle vogelsoorten die voorkomen op aarde. De biologische diversiteit is er met andere woorden fenomenaal. Doch hoe zit het met mensen in een tropische omgeving? Ook zij vinden warmte meestal niet onaangenaam, mits het niet te droog en evenmin te vochtig is. Bijvoorbeeld het tropische eiland St. Maarten, met een oppervlakte van Terschelling, heeft een inwonertal van 75.000. Op Terschelling wonen bijna 5000 mensen.
COP
De aanleiding tot dit verhaal over dinosauriërs ontbreekt. Dat wil zeggen dat er op 9-19 november eigenlijk de jaarlijkse klimaatconferentie van de VN (COP) had moeten plaatsvinden in Glasgow. Maar wegens Covid-19 is deze uitgesteld tot volgend jaar. Bij zo’n COP schreef ik de laatste 10 jaar een stukje. Vorig jaar in Welkom warmere wereld ging het over mogelijke gevolgen van circa een graad opwarming tot de volgende eeuw. Maar als we willen speculeren over een verderliggende toekomst met nog meer klimaatverandering, kunnen we ter vergelijking een blik werpen op de Jura en Krijt. Het is vanzelfsprekend een nogal ver-van-ons-bedverhaal. Toch wil ik er aandacht aan besteden omdat ik geregeld opmerkingen lees over het ‘einde van de wereld’ als de opwarming door broeikasgassen niet wordt gestopt. Als je je echter enigszins in de problematiek verdiept, valt het mee.
Groenland
Zullen er dan bij verdere opwarming geen rampen plaatsvinden? Zeker wel. De ijsbeer zal zo goed als zeker het smelten van het ijs op Groenland niet overleven. En als het ijs daar en elders smelt, overstromen hoogstwaarschijnlijk laaggelegen kustgebieden. Ook een groot deel van Nederland kan onder water komen te staan. Dit ervaren Nederlanders als bedreigend. Gelukkig zitten ze niet vastgeplakt aan hun kleine stukje aarde. Als Groenland groen wordt, komt er een flink areaal bewoonbaar land bij. Groenland heeft een oppervlakte die ongeveer gelijk is aan de Benelux + Groot-Brittannië + Ierland + Duitsland + Frankrijk + Italië + Spanje + Portugal. Er is derhalve ruimte en tel daarbij de huidige vrijwel onbewoonbare streken in Canada en Siberië op.
– Uitgelichte afbeelding: By Богданов dmitrchel@mail.ru – Transferred from en.wikipedia to Commons by FunkMonk using CommonsHelper., CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6348805
