Ik bevind mij wederom weer eens in de Verenigde Staten van Amerika. En de verwarring blijft, omtrent Trumpstemmers. Ik ken er immers enkele echt aardige mensen die toch wel degelijk op Trump gestemd hebben. Er zitten er bij die dat nu niet meer zouden doen. Die waren ongeïnformeerd denk ik dan, de beste soort. Er zijn erbij die misschien niet zo intelligent zijn, maar misschien in essentie niet kwaadaardig.
En er zijn erbij die toch weer op Trump zouden stemmen. Dat zijn mensen die soms nog wel degelijk intelligent en vriendelijk lijken, maar ten diepste toch gewoon fout en racistisch zijn. Die mensen zijn het echte gevaar. Ze zouden beter moeten weten, maar stemmen vanuit een diep gevoel toch op Trump. “Oh, dus je MAG gewoon racistische dingen zeggen? Wat een opluchting!”
Dat effect hebben we in Nederland vooral sinds Pim Fortuyn ook gezien. Die enorme opluchting, dat je bruine en zwarte mensen gewoon weer mocht uitschelden zoals in de goede oude tijd. Het bleek een enorme stemmentrekker. Dat zal men niet gauw weer opgeven.
De Verenigde Staten bevindt zich in grote politieke en maatschappelijke problemen. De federale regering raakt meer en meer verlamd door extreme polarisatie tussen een normale politieke partij als de Democraten enerzijds en de tot Christen-Nationalistische autocraten verworden Republikeinen anderzijds. Vanwege het tot disproportionele vertegenwoordiging leidende winner-takes-allsysteem, gecombineerd met idiote constructies als de filibuster, is het vaak vrijwel onmogelijk voor een federale regering om ook maar enige structurele wetgeving door het Congres te krijgen.
De polarisatie is ook op maatschappelijk vlak een groot probleem. Trump blijft immers grote aanhang houden onder de Republikeinse stemmers, en hoe moet je met mensen die een dergelijk walgelijke figuur steunen nog een gesprek aangaan? Ik ben best tolerant genoeg om me op persoonlijk vlak goed te kunnen verhouden met iemand die er sociaal-economisch veel conservatievere ideeën op na houdt dan ik, maar hoe in godsnaam kan zo iemand de zo ongeveer weerzinwekkendste en stompzinnigste persoon denkbaar steunen? Daar houdt het voor mij – en velen met mij hier – gewoon op.
Gezien de schietpartij in Chicago op 4 juli, gepleegd door een fervent Trumpaanhanger, is er ook het gevaar van gewelddadige radicalisering. En dat zijn geen grappen in de openbare schiettent met militaire AR15-geweren die de Verenigde Staten zo langzamerhand geworden is.
De Republikeinen regeren inmiddels in feite wèl gewoon door via het Supreme Court, met hun drie illegitiem verworven Republikeinse zetels die ze een meerderheid van zes tegen drie geeft. Abortus wordt via de afschaffing van Roe vs. Wade in ongeveer de helft van de staten vrijwel onmogelijk gemaakt, belastinggeld mag nu ook aan religieuze scholen worden besteed, strenge wapenwetten in staten zijn ongeldig verklaard.
Dan gaat er nog een zaak behandeld worden, Moore vs. Harper genaamd, die gaat over de zogenaamde independent state legislature doctrine, die erop neerkomt dat de wetgevende organen in staten het laatste woord hebben in zaken die over districten of andere aangelegenheden bij verkiezingen gaan, in plaats van rechtbanken of andere organen:
Under the strongest form of this doctrine, all state constitutional provisions that constrain state lawmakers’ ability to skew federal elections would cease to function. State courts would lose their power to strike down anti-democratic state laws, such as a gerrymander that violates the state constitution or a law that tosses out ballots for arbitrary reasons. And state governors, who ordinarily have the power to veto new state election laws, would lose that power.(Vox)
Met andere woorden, de vigerende meerderheid in staten kan gewoon uitmaken wat er met districten of verkiezingsuitslagen gebeurt, precies wat Donald Trump in 2020 al probeerde te bewerkstelligen, maar dan nu legaal. Het is effectief het einde van een functionerende democratie, als dit doorgang vindt. En dat is natuurlijk wat de Republikeinen willen, want ze weten maar al te goed dat demografische ontwikkelingen onomkeerbaar in hun nadeel werken. Dus waarom niet de democratie om zeep helpen voordat het te laat is? Zoals juridisch analist Glenn Kirschner zei, niet het tellen van de stemmen in de Senaat, maar het stemmen zelf zal dan een betekenisloze ceremonie worden.
Als de Democraten niet bereid zijn – of er niet in zullen slagen, op zijn minst is afschaffing van de filibuster ervoor benodigd – het Supreme Court uit te breiden om het effect van de drie illegitieme extreem-conservatieve rechters teniet te doen (en bovendien zijn er nu 13 circuits, wat ook een redelijk argument is om het aantal opperrechters uit te breiden) zal deze 6-koppige ultra-conservatieve nachtmerrie het land nog tientallen jaren haar theocratische decreten op blijven leggen.
De belangrijkste verdediging tegen deze aanvallen op de democratie wordt op dit moment gevormd door het werk van de 6 januaricommissie. De grote feiten waren al bekend, maar door de commissie worden ze wel definitief vastgelegd in getuigenissen, en bovendien worden er regelmatig aanvullende feiten naar voren gebracht die het licht waarin een en ander gezien moet worden definitief bepalen.
Zo was daar de getuigenis van Cassidy Hutchinson, die aantoonde dat Donald Trump ten eerste wist dat de menigte op 6 januari bewapend was, hij ze ten tweede met die wapens door had willen laten door de metaaldetectors uit te schakelen en ten derde graag zelf mee was gegaan naar de aanval op het Kapitool. Dat toont zijn malicieuze intenties aan, en dat het allemaal beslist geen toevallig uit de hand gelopen rel was. Dat hij daarbij nog de chauffeur van de Secret Service – die weigerde naar het Kapitool te rijden – bij zijn arm en keel greep is weliswaar een saillant detail, maar bevestigde slechts het reeds bekende feit dat Trump het karakter van een kwaadaardige en agressieve kleuter heeft.
De 6 januaricommissie kan zelf echter geen enkele maatregel of sanctie treffen. Dat moet het Ministerie van Justitie doen. En alhoewel er zijn die blijven volhouden dat Attorney General Merrick Garland op de achtergrond en in stilte een drie-dimensionale juridische schaakpartij aan het spelen is, kan ik mij maar steeds niet aan de indruk onttrekken dat er een gebrek aan enthousiasme tot handelen inzake de kwestie Trump op dat departement heerst. Ook de weigering Mark Meadows en Dan Scavino te vervolgen voor Minachting van het Congres met hun weigering voor de 6 januaricommissie te verschijnen doet mij aan hun intenties twijfelen.
Ja, er is nu wel activiteit van hen te ontwaren, in de vorm van diverse dagvaardingen (onder andere van Rudy Giuliani en het brein achter het valse kiesmannenplan John Eastman), er zijn twee staatssenatoren in Arizona gedagvaard. In elk geval is er ook in Nevada een staatssenator gedagvaard en een van de ‘valse’ kiesmannen in Michigan. Deze dagvaardingen zijn allemaal in het kader van het onderzoek van het Ministerie van Justitie naar het proberen in te zetten van valse kiesmannen.
Dus men lijkt weliswaar op stoom te komen, maar deze dagvaardingen kwamen wèl pas na de onthullingen van de 6 januaricommissie van het plan van John Eastman c.s. om de verkiezingen te corrumperen met valse kiesmannen. Daarvóór was het verhaal dat Garland zo geweldig in alle stilte een zaak kon opbouwen en nu horen we dan toch van deze dagvaardingen. Worden die dan slechts nu naar buiten gebracht, of vinden dagvaardingen nu pas plaats? Loopt het Ministerie van Justitie dan misschien toch gewoon achter de feiten die de 6 januaricommissie naar buiten brengt aan?
In elk geval lijken de Attorney Generals op staatsniveau sneller te bewegen. In Georgia, waar Attorney General Fani Willis al langer bezig is met een onderzoek naar de kwestie van het moeten “vinden” van extra stemmen door Secretary of State Brad Raffensperger, zijn wederom Giuliani en Eastman gedagvaard, maar ook senator Lindsey Graham (die deze dagvaarding al aangevochten heeft; maar eenvoudigweg negeren zoals met dagvaardingen van het Congres zal hier niet kunnen). In New York loopt, op een heel ander vlak, nog steeds het civiele onderzoek van Attorney General Letitia James tegen de Trump Organization.
Maar zullen deze zaken slagen, en zullen ze snel genoeg verlopen? Durft het Ministerie van Justitie nog door te gaan als Trump zich voor 2024 weer kandidaat stelt? Of mag hij dan wéér niet vervolgd worden omdat Merrick Garland anders te politiek gemotiveerd overkomt?
Kortom, bevind ik mij mogelijk in een land dat momenteel zijn laatste democratische ademtochten uitblaast?
(Foto: Vlag in veld te Holly, Michigan – door Laurent Bruning)
