De brandhaard van de SP

In reactie op plaatsing: Opzegging lidmaatschap, in Krapuul van 18 oktober 2014, het volgende.

In 2008 verscheen een stuk van de hand van Harry van Bommel, Karel Koster en Tiny Kox getiteld Brandhaard Aarde – Internationale machtsorde of internationale rechtsorde? Mijn reactie daarop in dat jaar is nog even actueel als wat schrijver van de “opzegging lidmaatschap” schrijft.

Commentaar op “Brandhaard Aarde – Internationale machtsorde of internationale rechtsorde?” van de hand van Harry van Bommel, Karel Koster en Tiny Kox. SP, september 2008, eerste concept. 

De SP is de enige partij die in Nederland het woord ‘socialistisch’ in haar vaandel voert. Daarom verwacht ik van een Socialistische Partij een socialistisch perspectief. 

Ook ik verlang naar een rechtvaardige, socialistische samenleving zonder uitbuiting van de ene mens door de andere, met gelijke kansen voor iedereen. Ik verlang naar een samenleving waar gerechtigheid, vrede, arbeid, vriendschap en samenwerking een echte realiteit wordt. En dat kan alleen worden bereikt met een totale afrekening met het kapitalisme.

Kapitalisme en imperialisme zijn geen natuurverschijnselen. Van deze totaal verrotte kapitalistische maatschappij, is niets maar dan ook niets te verwachten, behalve oorlogen. Dit tijdperk, bedorven door het privaatbezit van de productiemiddelen die enorme klassenverschillen oplevert, moet voorgoed verdwijnen. De beschaving eist dat! 

Wat levert ‘Brandhaard’ in dit verband op?
De SP die als kroongetuige de chaos en wanorde in deze wereld helpt verdedigen, met wensen in plaats van het stellen van eisen en een alternatief. De Nederlandse bevolking heeft recht op een leidende partij die aan deze geschapen wanorde een definitief einde wil maken.

Het SP-stuk is onversneden sociaaldemocratie. 
Een beleefde conversatie die nul komma nul oplevert. De SP wil de nieuwe sociaaldemocratische partij worden nu de PvdA – al tientallen jaren – steeds verder naar rechts opschuift. Met Bos aan het hoofd voelen de ‘gewone mensen’, traditionele PvdA-stemmers, zich verraden en de SP springt handig in dat gat. Dan moet die SP natuurlijk wel het klassenstandpunt loslaten en klassenstrijd vervangen door ‘streven naar internationale rechtsorde’ en opkomen voor ‘de minder bedeelden’.

Dat is dus het belangrijkste: volgens de SP bestaan er nationaal en internationaal geen klassen meer en dus ook geen klassenstrijd. In de ogen van de SP bestaan er alleen slechte en/of domme mensen en instituties die met diplomatie bestreden of overtuigd moeten worden.

Het woord kapitalisme komt geen enkele keer voor in het stuk evenmin het woord imperialisme. De SP is bang geworden geïdentificeerd te worden met deze ‘besmette’ woorden. Zelfs de burgerlijke pers spreekt nu openlijk van een ‘kapitalistische crisis’. De media verbloemen in elk geval deze termen niet, alleen vinden ze dat het kapitalisme wel weer uit de crisis komt. Op kosten van de bevolking, dat wel.

Het is toch van de gekke dat de SP nu een stuk schrijft over internationale politiek en met geen woord rept over de jongste kapitalistische crisis die minstens al een jaar aan de gang is? Kapitalistische crises vormen toch overwegend, ook historisch gezien, de materiële basis van de internationale politiek? In het stuk zelfs geen poging tot analyse op dit terrein. Als de realiteit van de klassenstrijd wordt verdoezeld, treden daarvoor wensdromen in de plaats.
 
Laten we wat concreter worden om het bovenstaande te verduidelijken. Ik zal slechts een paar voorbeelden aanhalen. Het wordt een soort tekstanalyse, maar dat is onvermijdelijk bij verhullend taalgebruik. 

Er staat dat de SP zich verzet tegen de ‘dominantie van een brute internationale machtsorde’ en zich inzet voor een ‘solidaire internationale rechtsorde’. Vraag: wie domineert en wie is bruut? Steeds wordt vermeden de dingen bij de naam te noemen. Wat is ‘solidaire internationale rechtsorde’? 

In elk geval doelt de SP niet op solidariteit met mensen overal, die hier en daar, in hun praktische strijd staan tegen uitbuiting en onderdrukking. Die solidariteit ontbreekt geheel in het stuk. 
Maar dan worden de schrijvers plotseling specifieker: ‘We realiseren ons dat zowel onze mogelijkheden als die van de Nederlandse politiek en samenleving beperkt zijn’. In één adem genoemd: de SP en de Nederlandse politiek doen hun best, maar het is een moeilijke klus. ‘Nederland is niet in staat wereldwijd orde op zaken te stellen’. Welk Nederland? Op geen enkele wijze wordt hier stelling genomen tegen de Nederlandse politiek. Hooguit een beetje meer ‘solidaire internationale rechtsorde’.

Hier klinkt zelfs chauvinisme door. Dat is ook te lezen in voorstel 2: ‘Het Nederlandse mensenrechtenbeleid moet consequent worden toegepast op alle landen die mensenrechten schenden’. Wat een prima mensenrechtenbeleid hebben wij toch! (Dat zou bijv. aan asielzoekers gevraagd kunnen worden of aan Palestijnen). Chauvinisme zelfs in Europees verband: ‘Met goede minimumnormen draagt de Europese Unie bij aan helderheid en eerlijkheid bij de opvang van vluchtelingen en migranten’. Hoe durf je zoiets te zeggen als je weet dat  jaarlijks duizenden stakkers, menselijk wrakhout, verdrinken bij het zoeken van de laatste openingen in het ‘fort Europa’, bewaakt door Europese marine-eenheden?

Nederland laat zich er graag op voorstaan de bakermat te zijn van het internationale recht. Welk recht? Als het erop aankomt verroeren wij geen vin en gedragen wij naar het ons uitkomt. Een schandelijke zaak.
De lakmoesproef voor de SP wat betreft de internationale politiek bestaat uit de houding t.o.v. de NAVO. De partij is weliswaar tegen uitbreiding van de NAVO in oostelijke richting, maar het stuk getuigt van een uitzonderlijke domheid over het karakter en het doel van de NAVO. 

Het nieuwe Strategische Concept van de NAVO zou Nederland de mogelijkheid bieden voor te stellen ‘de NAVO om te bouwen naar een organisatie die uitsluitend handelt in overeenstemming met de Verenigde Naties’. Een wensdroom! Met evenveel succes zou je kunnen proberen de paus van het atheïsme te overtuigen. De realiteit is juist tegengesteld: de VN verdwijnt door het optreden van de NAVO steeds meer naar de achtergrond of laat zich aantoonbaar misbruiken door Amerikaanse NAVO-politiek. Met ‘voorstellen’ is deze tendens niet te keren, alleen met tegenmacht. 

Het stuk stelt dat het wegvallen van het Warschaupact de oorspronkelijke bestaansreden van de NAVO wegnam. Dat is op z’n minst naïviteit. De propaganda hield ons voor dat de NAVO ons moest beschermen tegen de aanvallen van het Warschaupact. In werkelijkheid is de NAVO de internationale politiemacht van het kapitalisme en het imperialisme. Er is nu geen Warschaupact meer, maar nog wel kapitalisme en daarom ook een NAVO, in een nieuw jasje. De internationale belangen van het kapitaal zijn toegenomen door de globalisering en daardoor ook het operatiegebied van de NAVO.

Wat te zeggen van de volgende zinnen in het stuk? 
‘Het is van groot belang om de trans-Atlantische relatie met de VS beslissend te veranderen. Niet om de Verenigde Staten te verzwakken, wel om ook het machtigste land van de wereld beter te integreren in werkelijk mondiale veiligheidsarrangementen en te verankeren aan een rechtvaardige internationale rechtsorde’. 

De gevaarlijkste exponent van het imperialisme temmen, de VS terug in een ‘internationale rechtsorde’ en de wereld is gered! Deze reformistische theorieën zijn zo oud als de arbeidersbeweging zelf. Kautsky zei ooit: ‘….zou het niet mogelijk zijn dat de huidige imperialistische politiek verdrongen wordt door een nieuwe ultra-imperialistische, die de onderlinge strijd der nationale financiers-kapitalen vervangt door een gemeenschappelijke exploitatie van de wereld door een internationaal verenigd financierskapitaal?’.

Moeten we de SP werkelijk succes toewensen met de vernietiging van een niet verzwakte VS en de rest van de kapitalistische wereld? Dat zullen we niet doen. In de eerste plaats omdat tegenstellingen binnen het kapitalisme inherent zijn aan dat systeem en ten tweede omdat de SP-rechtsorde, op kapitalistische basis, nooit een rechtsorde kan zijn.
 
Wat te doen met deze partij?

Vriendelijke groet, 
Kees Mattijsen