Reacties uit het publiek:
“Om de beurt komen ze hier hun onzinverhalen vertellen!”
“Ik kan het niet meer aanhoren, ik ga naar huis!”
“Leugens!”
“Zwaar teleurstellend!”
“Theorie en praktijk!”
Een Somalische man loopt huilend weg…
Het wás om te huilen, het “Daverend Debat over menswaardig vreemdelingenbeleid” gisteravond, georganiseerd door de Pauluskerk. Twee tenenkrommende uren duurde het, inclusief pauze. Uitlopen mocht niet, want “we moeten er om tien uur uit van de politie”. Het debat vond dan ook plaats in Rotterdam, stad geregeerd door camera’s, politie, stadswachten en beveiligers.
Dominee Dick Couvee van de Pauluskerk had het publiek, voor een groot deel gevormd door mensen die illegalen een warm hart toedragen en door illegalen zelf, van te voren gemaand om zich als toehoorders respectvol en waardig te gedragen. Maar de verontwaardiging over het gezwatel van de slecht geïnformeerde politici deed de mensen in de zaal regelmatig uitbarsten in hoongelach en boegeroep. Met name de veel gebruikte slogan “Terugkeer met opgeheven hoofd” schoot veel mensen in het verkeerde keelgat.
In de uitnodiging voor het debat schreef de Pauluskerk onder meer: “Het Nederlandse vreemdelingenbeleid roept steeds meer vragen op naar menswaardigheid en effectiviteit. De Koppelingswet van 1998 en het bestuursakkoord tussen Rijk en gemeenten van 2007 hebben de hoog gespannen verwachtingen niet waargemaakt.” De enigen die in 1998 hoog gespannen verwachtingen hadden van de invoering van de administratieve apartheid waren rechtsen en racisten, de mensen die zich keren tegen elke vorm van zelfbeschikking van migranten en vluchtelingen. De Koppelingswet en het bestuursakkoord hebben hun “hoog gespannen verwachtingen” wel degelijk waar gemaakt: de “effectiviteit” van de uitsluiting van migranten en vluchtelingen is er enorm door toegenomen. Tegen de invoering van de Koppelingswet werd destijds door vluchtelingen en migranten en hun steuncomite’s flink geprotesteerd, met onder meer massale hongerstakingen. Het is een gotspe dat de kerk “menswaardigheid” en de invoering van deze wet in een adem durft te noemen.
Eric Krebbers[/one_third] De uitgenodigde politici waren: Cora van Nieuwenhuizen (VVD), Sharon Gesthuizen (SP), Anne Scheltema (GroenLinks), Pierre Heijnen (PvdA), Mirjam Sterk (CDA), Gert-Jan Segers (Christen Unie) en Salima Belhaj (D66). De PVV was niet op de uitnodiging ingegaan.
Iedereen kon in de pauze een vraag voor het debatpanel op een briefje schrijven. Let wel, er zouden slechts drie vragen worden uitgeselecteerd… De mijne (“Wat bent u van plan te gaan doen met mensen die niet terug willen?”) kwam helaas niet aan bod.
De avond begon met een inleiding door dominee Couvee, die de promotie deed van de nieuwe Pauluskerk campagne “Ze verdampen niet”, een eis voor bed-bad-brood voor alle Rotterdamse illegalen (die willen meewerken aan terugkeer).
Daarna was de beurt aan Adriana van Dooijeweert, voorzitter van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ). Die commissie ergert zich aan de onderbuikgevoelens in het politieke debat en wil een terugkeer van de ratio. Mensen mogen van haar geen “illegalen” worden genoemd. Nederland wijst graag naar geschonden mensenrechten in het buitenland, maar ziet de splinter in eigen land niet. Nederland is het meest restrictief in Europa op het gebied van voorzieningen voor kinderen zonder verblijfsvergunning – dat zou de commissie graag verbeterd zien. Ook zou de opvang voor mensen die wel terug willen maar niet kunnen, gecontinueerd moeten worden, evenals opvang voor kwetsbare personen. Dat alles heeft de commissie verwerkt in een rapport, dat is aangeboden aan Leers, die beloofd heeft het “zorgvuldig te lezen” – een politieke dooddoener van de eerste orde.
Vervolgens mocht Laura Carpier namens de migratiebeheersings-organisatie IOM reclame maken voor het thema “vrijwillige terugkeer”. Ze deed uitgebreid uit de doeken hoe haar organisatie dat doet: humaan en zorgvuldig oplossingen zoekend mensen helpen een nieuw leven op te bouwen. Met opgeheven hoofd naar huis! Van de hel naar het paradijs, de tranen schoten je haast in de ogen. Ze zei er niet bij hoe de IOM mensen die met hun rug tegen de muur staan, listig psychologisch indoctrineert; ook sprak ze geen kritisch woord over waarom het in Nederland zo’n hel is voor illegalen.
Het was al bijna pauze toen de politici, ieder slechts twee minuten, de tijd kregen om hun zegje te doen. Wat waren ze het eens! Ze hadden allemaal zorgen om de situatie van illegale kinderen, maar evengoed: wie hier niet mag blijven van de rechter, moet terug. Zo zijn de regels. Dus: leve de IOM! Bovendien: als de asielprocedures verkort worden, dan hebben mensen snel duidelijkheid en kunnen ze meteen aan hun terugkeer gaan werken. Dat is effectief.
Na de pauze bleek dat de helft van de aanwezige politici geen flauw idee had van de realiteit omtrent de situatie waarin illegalen leven. Mogelijk praten ze wel met illegalen, maar luisteren doen ze in ieder geval niet. Zo hoorden we de volgende onwaarheden verkondigen:
– Somalische vluchtelingen krijgen, zolang ze niet kunnen worden uitgezet, een tijdelijke verblijfsvergunning.
– Kwetsbare mensen krijgen altijd opvang. Maar wat is “kwetsbaar?”, vraagt de VVD zich af.
– Korte asielprocedures zijn rechtvaardige procedures.
– Als mensen in uitzonderlijke gevallen echt niet terug kunnen, dan krijgen ze een buitenschuld-verklaring. Maar eigenlijk kan iedereen terug, als ze maar willen.
– De IND maakt geen fouten, rechters beslissen altijd rechtvaardig.
Over illegale kinderen was iedereen het eens: ze moeten zo snel mogelijk terug, voordat ze hier kunnen wortelen. Het CDA vond dat de overheid niet verantwoordelijk is voor de leefomstandigheden van die kinderen, nee, de ouders zijn verantwoordelijk. Eventueel moeten die kinderen maar worden opgenomen in een pleeggezin.
Kan een ziek iemand in het land van herkomst geen goede, betaalbare behandeling krijgen? Daar toetst het asielbeleid niet op. Wie weg moet, moet weg. Zo simpel ligt dat.
Het CDA vatte het aardig samen: “We hebben een heel goed beleid, maar het kan altijd beter.” Eigenlijk, zo vond men, is het de schuld van Wilders dat de toon van het beleid fout overkomt.
Het is in dit verband aardig om te vermelden dat een zekere meneer van Elk van Leefbaar Rotterdam ruimschoots de gelegenheid kreeg van de organisatie om provocerende vragen te stellen en nare opmerkingen te plaatsen – daar waar de overige toehoorders tevergeefs braaf op hun beurt wachtten.
Met de woorden “We hebben een goed debat gehad” besloot Couvee de avond.
Die conclusie werd door het publiek bepaald niet gedeeld. Men was diep teleurgesteld, zowel in de avond als in de politiek in z’n algemeenheid. En men ziet de toekomst somber in.
Janneke van Beek
Dit stuk is eerder verschenen op de website van doorbraak.eu
