Drie mensen die in 2013 en 2014 een veel te hoge boete kregen zijn door de CRvB in het gelijk gesteld. Het UWV had hun verzoeken om herziening afgewezen. De CRvB noemt deze beslissingen ‘evident onredelijk’ en heeft de boetes aanzienlijk verlaagd. De CRvB hekelt het feit dat de minister weigert om beleid te maken op dit punt en heeft daarom zelf vuistregels geformuleerd die UWV moet naleven bij de herbeoordeling van megaboetes.
In 2013 ging de nieuwe fraudewet van kracht. Boetes werden hiermee vertienvoudigd. UWV nam extra handhavers aan en deelde bij het minste of geringste torenhoge boetes uit. Ook paste het UWV de wet toe met terugwerkende kracht, hetgeen strijdig is met het EVRM. In november 2014 riep de hoogste rechtbank (CRvB) het UWV een halt toe. UWV stopte met de megaboetes, maar weigerde om de al opgelegde boetes te herzien.
Talloze mensen hadden intussen aangeklopt bij de Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen. Deze zegde toe te zullen helpen. Alle klagers kregen van UWV een nieuw besluit (herzieningsbesluit). Dit besluit was afwijzend en bevatte niet de wettelijk verplichte bezwaarclausule. Daardoor wisten mensen niet dat ze tegen het besluit in bezwaar en beroep konden gaan. Reinier van Zutphen vond het niet nodig om het UWV te wijzen op deze fundamentele schending van het recht.
Toch gingen enkele mensen in beroep en zelfs in hoger beroep. Onlangs deed de CRvB uitspraak in deze zaken. De gedupeerden werden in het gelijk gesteld. UWV mag niet zomaar verzoeken om herziening van megaboetes afwijzen, maar moet ze in behandeling nemen, aldus de Raad. Er zijn namelijk fundamentele gebreken geconstateerd aan de fraudewet. De CRvB formuleerde vuistregels waar het UWV zich aan moet houden bij de herbeoordeling van de boetes. Opnieuw een overwinning dus.
Betekent deze overwinning dat UWV nu eindelijk de megaboetes uit 2013 en 2014 gaat herzien? Helaas niet. Daarvoor is nodig dat de minister het UWV hiertoe opdracht geeft. Op dit moment hoeft UWV alleen maar boetes te herzien als mensen zelf een procedure starten. Maar hoe moeten gedupeerden weten dat ze het recht hebben om in bezwaar en beroep te gaan als het UWV geen bezwaarclausule opneemt in hun besluiten? Het lijkt erop dat zowel het UWV als de Nationale ombudsman deze groep mensen – die vaak met enorme schulden zitten – liever vergeet.
– Eerder verschenen bij UWVreselijk
