Brexit beloofde vrijheid van het Brusselse keurslijf en weer zelfbeschikking voor de Britten. Waarom die belofte een valse voorstelling van zaken was, doet het uitstekende artikel From Brexit to Eternity van Chris Patten, oud-gouverneur van Hongkong, op Project Syndicate uit de doeken. Patten is een Conservatief maar toch heeft hij een analyse gemaakt waar links een puntje aan kan zuigen.
Het Verenigd Koninkrijk zou volgens de belofte veel winnen, niets verliezen en wegzeilen naar een land dat vrij was van EU-regels. Als meesters van hun eigen lot zouden ze nieuwe handelsrelaties aangaan met een ieder die in hun straatje past. Maar de EU werkt aan zo’n scenario uiteraard niet mee. In onderhandelingen met de EU kun je net zo goed het Zweedse volkslied zingen, zoals Yanis Varoufakis in zijn tijd als Griekse minister van Financiën opmerkte. De voordelen en de macht van de grote EU-markt zijn er niet voor afvalligen.
Verder moeten de Britten opnieuw leren wat soevereiniteit inhoudt. Tijdens het Britse Imperium betekende de term dat het land zijn eigen belangen kon nastreven. Tegenwoordig echter is samenwerking met anderen vereist. Of het economische spelregels betreft, of milieuregels of arbeidsomstandigheden, altijd zul je je moeten voegen naar gemeenschappelijke regels. Als je alleen staat, zonder de paraplu van de EU, kun je inderdaad nog kiezen. Maar de keuze is dan tot welk economisch blok je wilt behoren en vervolgens de regels van dat blok accepteren.
De kwestie voorstellen als de keuze tussen soevereiniteit en de status van vazalstaat is vals. De vraag is of je China’s benadering van intellectueel eigendom en technologische transfers prefereert boven die van het Westen, of Europese voedsel- en agrarische standaarden stelt boven die van de VS. Als Groot-Brittannië vasthoudt aan een puristische definitie van soevereiniteit, zal het slechts leed en isolement kennen.
Het voorgaande is een verkorte en aangescherpte weergave van Pattens voornaamste argumenten. Ze vormen de kern van de realiteit waar links2.0 mee te maken heeft. Ondanks heldhaftige verhalen over een strijd van een of ander volk voor zijn ‘onafhankelijkheid’ kun je deze analyse van de situatie in de wereld van de 21e eeuw niet negeren.
