Bevrijd van Job Cohen

Ooit gewerkt onder een leidinggevende die niet functioneert? Het is een drama. Langzaam begint het collectief af te brokkelen. Eerst ontstaat er lichte ontevredenheid. Is de leider een klootzak, dan zal er al snel een opstand uitbreken. Maar is de leidinggevende een aardige kerel, dan blijft het sociale deel van de groep de leider steunen, met alle gevolgen van dien. De lichte ontevredenheid eindigt altijd in een slangenkuil. Dan zijn er twee mogelijkheden: of de leider stapt zelf op, of de bom barst en de leider vertrekt met ruzie.
Je kan je afvragen wie er schuld heeft aan de ontstane situatie. Is het de niet functionerende leider, of zijn het de mensen die de leider de hand boven het hoofd hielden?

PvdA
In Maart 2010 werd Job aangesteld als leider van de PvdA. Ik geef eerlijk toe, dat ook ik me gek heb laten maken door de hype rond Job Cohen. Ook ik dacht dat het de Messias was. Zeker na zijn maidenspeech was ik razend enthousiast. Maar naarmate de tijd vorderde werd ik steeds kritischer. De PvdA zakte van 31 naar 25 zetels. “Job moet even wennen aan de Haagse werkelijkheid”. De PvdA zakte naar 20 zetels. “Job heeft het moeilijk, maar we zijn ervan overtuigd dat hij eraan komt. Geef hem de tijd”. De PvdA zakte naar 15 zetels. “We staan nog steeds met zijn allen achter Job”.

Wat is het toch moeilijk om tegen iemand te zeggen dat het niet lukt en dat hij in het belang van het collectief beter plaats kan maken voor een ander. Zeker als je mensen achter de hand hebt, die het wel kunnen. Let wel, ik heb niets tegen Job Cohen. Ik zou willen dat het mijn vriend, buurman of kennis was. Maar in mijn bedrijf had ik hem na een jaar toch echt laten gaan.

De leider
Allereerst is een benoeming zonder bewijs dat je het kan een slecht idee. Een verkiezingsstrijd van kandidaten is veel beter. Dan weet je tenminste of iemand tegen de druk is opgewassen en bepaalde eigenschappen bezit.
Welke eigenschappen moet je als leider nou eigenlijk hebben? Je moet leiding geven. Je moet je bij tijd en wijle als het nodig is kwetsbaar op kunnen opstellen. Je moet kunnen verbinden. Je moet stevig in je schoenen staan. Je moet de lijnen uitzetten. Je moet knopen durven doorhakken. Als je een discussie ingaat, dan moet je er zeker voor je achterban als een winnaar uitkomen. Je moet als politicus mediageniek zijn en Wilders en Rutger Castricum met twee zinnen in de hoek kunnen zetten. Je moet een vraaggesprek naar je hand kunnen zetten. Als blijkt dat de leider een onderdeel niet helemaal in de vingers heeft, hoef je hem niet direct te laten vallen. Je kan hem trainen en ondersteunen. Maar er moet dan wel direct verbetering zichtbaar zijn. Zo niet, dan is het jammer maar helaas. Zeker als er grote belangen op het spel staan.

Verkiezing
Ik ben blij dat de PvdA van deze situatie veel geleerd heeft. Zeker de leiderschapsverkiezing is een zeer goed idee. Dat heeft die Spekman goed gezien. Iedere kandidaat moet eerst bewijzen dat hij bepaalde kwaliteiten heeft. Verder krijg je een hoop publiciteit en dat betekent sowieso zetelwinst.

Sommige kandidaten hebben mij al laten zien dat ze bepaalde kwaliteiten missen en zijn voor mij al afgevallen.
Martijn van Dam kon niet tegen Matthijs van Nieuwkerk op. Hij had de hele middag zitten studeren op de verkeerde cijfers en liet zich toch overhalen om de prijs van een brood te noemen. Matthijs van Nieuwkerk moest hem uitleggen hoe hij met de pers moest omgaan.

Nebahat Albayrak vond ik niet goed reageren op Jeroen Pauw, die haar niet aan wilde kijken en het alleen maar had over zijn Turkse ex-vriendinnetje en vrouwen. In dit gesprek kwamen haar zwakke punten naar voren en ik zou het er niet op wagen met haar. Ligt niet aan haar, maar als ze uitgescholden wordt door een PVV- er, dan heb ik er geen vertrouwen in dat ze hem keihard in de hoek zet.

Om Lutz Jacobi naar voren te schuiven is een meesterzet van de PvdA. Zij vindt dat als de VVD Henk en Ingrid kan gebruiken de PvdA dit ook kan doen, maar dat de PvdA veel verstandiger met hun steun om zal gaan. Daar kon Diederik Samsom zich dan weer keihard tegen afzetten. Slim gespeeld. Eindelijk krijgen ze de in PvdA door hoe het tegenwoordig werkt in de politiek.

Plasterk is ijzersterk, maar ik weet niet of hij grote groepen kan aanspreken. Ik ben voor Samsom, dat moge duidelijk zijn. Ik begin weer enthousiast te worden, want socialisten begonnen op SP’ers te lijken.