Beelden van een revolutie. Stenogrammen

1.

Het zijn niet de demonstranten die “niet voldoende afstand” houden, in de VS of elders, op de Amsterdamse Dam of waar dan ook.
Het zijn nog altijd de gewelddadige verdedigers van de macht die de afstand niet respecteren. Die niets aangaande leven en welzijn van de demonstranten respecteren.
Als ze dat zouden doen zouden we nu niet het schouwspel van revolutionaire ontwikkelingen meemaken.

2.

Want revolutionair zijn de ontwikkelingen.
Er wordt gedemonstreerd tegen politiegeweld, in de eerste plaats het geweld tegen mensen die niet wit genoeg zijn naar de smaak van de verdedigers van de macht. Dat geweld is niet nieuw, ook het protest of verzet niet. Wel de schaal waarop het nu plaatsvindt.
Het verzet maakt de kwalitatieve sprong, om ook eens wat ongewenste dialectiek in het betoog te werpen.

3.

De demonstraties hebben namelijk gevolgen op politiek niveau.
Op diverse plaatsen in de VS is het intrekken van de politiebegroting aan de orde, en in Minneapolis de ontbinding van de politie.
Dat de politie met het bijbehorende gevangeniswezen – de slavenplantages van nu – tot een enorm onderhouden bezettingsmacht is uitgegroeid in de neoliberale VS is juist het gevolg van dit neoliberalisme. De politie en de opsluitindustrie hebben machtige vakbonden die zo’n beetje kunnen eisen wat ze willen – iets wat de macht uiteraard goed uitkomt.

4.

Die macht is evenwel de afgelopen tijd flink ondermijnd.
Op federaal niveau wordt wel macht uitgeoefend, maar het bijbehorende gezag (de al dan niet stilzwijgende erkenning dat de macht terecht wordt uitgeoefend) ontbreekt: daarvoor hebben de dinosauriërs in Washington DC de laatste jaren opzichtig getuigd.
De politie en de andere geweldsuitoefenaars hebben geen gezag meer in de VS. Het brengt met zich mee dat op gemeentelijk of zelfs op deelstaatsniveau de macht ter discussie gesteld wordt.

5.

De omvang van de opstand kan verrassen. Dat de woede over racistisch geweld opgekropt is geweest en nu grootschalig geuit wordt, zonder onderscheid van kleur of kunne, wel grotendeels gedragen door jonge mensen, wijst er op dat ze al veel langer leeft.
Een sterke katalysator is de aanleiding, het filmpje van de moord op George Floyd.
Wat de omvang betreft – het is een slag in de lucht – kan juist de angst voor iets werelds Ongeziene, Het Virus, van de afgelopen tijd een rol spelen.
Overwin die angst en ook de angst voor het zichtbare en optredende geweldsapparaat is ook geweken.
Soms kijkt de politie schaapachtig toe, bijvoorbeeld terwijl Columbus van zijn sokkel wordt gehaald. De macht is in de war.

6.

Nee, waar dit naar toe gaat is niet te zeggen. Pleegt de zogenaamd gekozen operettedictator een staatsgreep waarbij het hele fenomeen van verkiezingen wordt afgeschaft? Maar ook Trump is niet onsterfelijk.

7.

We hebben het nog niet over culturele hegemonie gehad, wel? Het nieuws laat wel zien dat de windrichting op dat punt heel snel kan omslaan, sneller dan gedacht of verwacht.
Een lijstje van waar dit stuk oorspronkelijk over zou gaan:

  • Standbeeld Confederate president Jefferson Davis in Richmond, Virginia, omver gehaald.
  • Vier beelden van voorlieden van de Confederatie omvergehaald in Portsmouth, Virginia, waarbij evenwel een demonstrant ernstig verwond raakte doordat hij zo’n beeld boven op zich kreeg.
  • Kanttekening: dit is een moedwillige provocatie. Maar het dient gezegd dat Churchill net als Stalin (van wie men geen standbeelden meer neerzet, zeker niet “in het westen”) een racistisch-koloniale massamoordenaar was. Weegt het op tegen hun rol in de Tweede Wereldoorlog? Laat er in ieder geval discussie over zijn.