Naar ik heb begrepen is op het laatste congres van GroenLinks besloten dat men vrijzinnig is. Dit werd door zich in het openbaar uitende leden van harte toegejuicht, wat mij het gevoel zoniet het besef geeft dat het er niet beter op zal worden met die club.
Ik dacht dat even, zwakkeling die ik ben, ik vernam van Liesbeth van Tongeren dat zij een nacht als waakster doorbracht in de Vluchtkerk in Amsterdam dus ik ontleende hier hoop ten goede over GL aan. Een van de weinige overgebleven Kamerleden die zich inzet voor degenen die het GroenLinkse heilsbeleid in Afghanistan – bijvoorbeeld – ontvlucht zijn, het zou een koerswending kunnen zijn. Ik vermoed dat ik het fout had met deze beoordeling.
Het is mij in het geheel niet duidelijk wat men met “vrijzinnig” bedoelt. Het lijkt mij in hoge mate een CDA-begrip: met ons kunt u alle kanten op, alleen heeft het CDA altijd ertegen gewaakt zich voor vrijzinnigheid uit te spreken waarover straks meer.
Kathalijne Buitenweg, Europarlementariër voor GroenLinks legde het in 2009 eens uit:
Vrijzinnigheid is de tegenstrever van dogmatiek. Het begrip duidt op een onafhankelijke geest, die afstand neemt tot het christendom of andere vastomlijnde bakens. Vrijzinnigheid biedt geen blauwdruk van de weg naar een ideale wereld, maar bepleit een onbevangen houding om problemen op te lossen en bevordert dat vrije burgers daaraan een actieve bijdrage leveren. Dat spreekt mij aan omdat ik vind dat in de politieke arena te weinig buiten de gebaande paden wordt gedroomd en omdat ik streef naar een samenleving die verschillen tussen mensen respecteert en ruimte biedt voor excentriciteit. In een vrijzinnige samenleving staan het vrije woord en de menselijke waardigheid centraal. Daartoe moeten niet alleen politieke en burgerrechten worden gerespecteerd, maar ook de sociaal-economische mensenrechten.
Het verbaast mij nogal dat hier speciaal het christendom als “tegenstrever” van de onafhankelijke geest wordt genoemd. Weet Buitenweg waarover zij het heeft? Neen, dat weet zij niet. “Andere vastomlijnde bakens” noemt zij gemakshalve maar niet in deze introductie, en weet u: ik heb zo weinig behoefte aan dit soort zemeltractaten dat ik mij verder niet in die enorme lap verdiept heb. Er valt dan ook niets te “verdiepen”. Wie niet van plan is zich helder subsidiair getuigend van enig intellectueel niveau uit te drukken – ik ben er klaar mee, om ook eens een modieuze leuteruitdrukking te gebruiken.
“Ik streef naar een samenleving die verschillen tussen mensen respecteert en ruimte biedt voor excentriciteit.” Yes yes, we are all individuals! We are all different! (I’m not) [niet weer, hoe leuk hij ook is en blijft].
Hoe je het respecteren van sociaal-economische mensenrechten verenigt met het meewerken aan de gluurverhoging en de politieopleiding in Afghanistan hoeft verder niet uitgelegd.
Maar over naar de basistekst op grond waarvan GroenLinks zich nu vrijzinnig noemt. Het Vrijzinnig Manifest van jongerenafdeling Dwars.
Dit manifest roept op tot het verwezenlijken van vrijzinnigheid in al haar aspecten: tolerantie, zelfontplooiing, creativiteit, uitburgering en eigenzinnigheid. Deze aspecten zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Tezamen maken zij ons vrijzinnig.
“Tolerantie” is een hol en glibberig begrip. Het gaat uit van een normaliteit waar die o zo excentrieke Andere Figuur vooral niet aan hoeft te voldoen en dan wordt deze getolereerd. Zoiets als de vlieg die je even niet wegslaat als zij over je voorhoofd loopt. Hoed u voor de “toleranten” zeg ik, in een vorig leven vlieg geweest zijnd.
Zelfontplooiing. Ha, dat hoort bij gedoogsteun aan een kabinet dat vele tienduizenden “rugzakjes”-dragenden de sociale werkplaats uitmietert volgend jaar. Ga je zelf maar ontplooien, daar zijn wij heel tolerant over, als je je eigen risico maar braaf betaalt.
Creativ- ach, dit soort theologische traktaatjes, ik ga er niet eens meer verder op in. Eigenzinnigheid in georganiseerd partijverband, ga toch fietsen (het zal wel hybrideautorijden zijn).
Halverwege de negentiende eeuw drongen wetenschappelijke inzichten die buiten “het vak” opgekomen waren de theologie binnen, hoofdzakelijk in protestante kringen. Er werd bijvoorbeeld gespeurd naar wat of wie mogelijk de “historische Jezus” kon zijn. Kritisch onderzoek van de bronnen leidde tot – redelijkerwijze de conclusie -dat er geen bronnen voor een historische Jezus zijn, omdat wat hiervoor doorgaat aan mythe of legende bouwt – vaak tegenstrijdig, iets waar gelovigen voor de komst van deze verlichte inzichten geen problemen mee hadden.
De nieuwe theologische inzichten werden modern genoemd en de erop gebaseerde theologie heette modernisme. Als tegenstroming formuleerden anderen plotseling iets wat als orthodox (rechtzinnig) werd aangeduid. Die rechtzinnigheid ontleende haar bestaan aan het modernisme, en omgekeerd zou men kunnen zeggen. Zoals met de uitvinding van de homo de hetero ontwikkeld is (ongeveer in de zelfde tijd, de vergelijking wordt niet zomaar gemaakt). Dit “moderne” werd in de loop van de twintigste eeuw “vrijzinnig” genoemd. Het werd zelfs een minizuil, met eigen omroep – de Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep.
De vrijzinnig-protestante stroming is zo goed als verdwenen. Wat ooit een belangrijke stroming was is een schim, een moeizaam brandend kaarsje. Of een langzamerhand verscholen richting in een fusieproduct dat gestaag wegkwijnt, de PKN. “Een beetje geloven” kunnen veel mensen ook zonder kerk.
Maar goed, “vrijzinnig” heeft in Nederland dus juist alles met het christendom te maken. Dat men dit in het GroenLinks van vandaag, erfgenaam van EVP en PPR, niet weet zegt alles over de gewichtloosheid van wat GroenLinks te melden heeft.
Voor WO-II had je de Vrjjzinnig Democratische Bond (VDB). Positief punt was dat de partij zich fel tegen het nationaalsocialisme heeft gekeerd. Verder was het een vage club. Lijkt wel wat op ToenLinks.
Die mevrouw Buitenweg hoeven we natuurlijk nooit weer serieus te nemen. Die kent het verschil tussen ‘vrijzinnigen’ en ‘vrijdenkers’ niet eens.
@2
Komt van het verblijf in België…
Toen Links = Vrij Zinloos
Zojuist zag ik deze blog voorbijkomen. Als overtuigd socialist wilde ik graag reageren. Naast socialistisch ben ik namelijk ook vrijzinnig. In mijn optiek kan dat prima samengaan. Sterker nog, is het onlosmakelijk met elkaar verbonden. Economisch linkse maatregelen zijn wat mij betreft noodzakelijk om mensen te emanciperen en onder het juk van het grootkapitaal uit te laten komen. Om vervolgens als mens tot bloei te kunnen komen is in mijn optiek niet alleen geld nodig, maar ook een vrijzinnige cultuur waar iedereen kan zijn wie hij/zij wil zijn. Zonder daarbij anderen te schaden, maar zeker ook zonder geschaad te worden door beperkende normen van de staat, de kerk of de commercie.
Graag vraag ik jullie dan ook het ‘Vrijzinnig Manifest’ van DWARS nog eens te lezen. http://www.dwars.org/file/132499/Vrijzinnig%20Manifest%20-%20DWARS,%20GroenLinkse%20jongeren.pdf Daaruit wordt al snel duidelijk dat het op de economie geen betrekking heeft en dus niet rechts is. Wij zijn stevig links. En daaruit blijkt tegelijkertijd dat het ook niet religie op zich in bescherming neemt.
Wat jullie vrijdenken noemen, hebben wij vrijzinnig genoemd. Volgens mij verschillen we op de inhoud niet. Veel christenen noemen zich solidair; mogen linkse mensen dat woord dan ook niet meer gebruiken? Laten we juist onze linkse krachten bundelen voor een vrije en sociale wereld! Wij zijn geen tegenstanders, maar medestrijders!
Ashley North
voorzitter DWARS, GroenLinkse jongeren
schrijver van Vrijzinnig Manifest
@5 Als je links pretendeer te zijn , wat doe je dan bij een Groen Liberale partij die al waar ze voor stond verraden heeft ??
@5
Veel vrijzinnigen waren/zijn socialist, Domela Nieuwenhuis als eerste grote naam… Bij de oprichters van de PSP zaten er ook nogal wat.
Ik vermoed dat het bij het GroenLinks van en na Halsema een eufemisme is voor “liberaal” ondanks de ongetwijfeld goede bedoelingen van de jongerenclub (het zou trouwens al een wending zijn als die plotseling weer links in deze partij stond in plaats van nog rechtser).
@5 De partij van binnenuit weer voor haar 3 kernwaarden laten staan, ipv te laten vertroebelen: groen, LINKS en vrijzinnig
@6 Sterker nog: dit hele Vrijzinnig Manifest voor een belangrijk deel geschreven om de de ruk naar het liberalisme ongedaan te maken. Die is economisch van aard en rechts. Daar zijn wij absoluut niet voor. De vrijzinnige waarden die een wereld tot stand brengen waar mensen kunnen zijn wie ze (willen) zijn, werden voorheen inderdaad wel eens verkwanseld door het te vergissen als ‘liberaal’.
Met DWARS sta ik dan ook inderdaad heel duidelijk links in de partij
Overigens, @5 = @6 en @6=@7
Gegroet,
Een wat schele soulcialist 😉
Ik ben blij voor je dat je je partij zo links vindt maar van jouw vertegenwoordigers in de 2K mag de partij niet eens links genoemd worden want is achterhaald begrip.
@10 En daarom spreekt de partij op datzelfde congres uit als kernwaarden naast vrijzinnig, ook groen en LINKS te hebben? Beetje flauw om met dit valse voorwendsel aan te komen.
https://twitter.com/TofikDibi/status/96549664614137856
Tis niet vals. Dat hele GL hangt van niet links willen zijn bij elkaar. Daar hebben we hier tientallen artikelen over.
@Ashley
Natuurlijk kun je een eigen invulling aan vrijzinnig geven. Maar de betekenissen tot nog toe waren niet links. Volgens wikipedia:
Hoe sterker het begrip een politieke lading krijgt, hoe meer het een liberale grondhouding aanduidt: vrijzinnigheid krijgt de betekenis van vrijheid tot spreken, handelen, zich uiten.
– Menno van der Land, politicoloog en initiatiefnemer van het Vrijzinnig-Democratisch Forum noemt D66 een vrijzinnige partij.
– Ook ex-D66-kamerlid Boris van der Ham noemt zich vrijzinnig
Voorlopig zou ik als oud ANJV’r me niet herkennen in Groen whatever .. en wat Dwars betreft . Het feit dat jullie samen met de JOVD en Jonge Democraten b.v. oproepen deden om uit de vakbonden te stappen maakt dat jullie ook nogal wat te bewijzen hebben voor jullie weer vertrouwd kunnen worden door hen die links bleven …
Al in het eerste jaar van het bestaan van Groen Links werd het al duidelijk dat de partij stond voor bestuurders met een voorkeur van koopwoningen, het in het gareel jagen van werkelozen, liefst in het kader van door partijleden opgezette trajekten en het opzetten van creches voor hun koters. In laterejaren ijverden zij voor subsidies om zelf zonneenergie te mogen leveren tegen afzettersprijzen.
Vergeet de bakfiets niet, in de grachtengordel.
Wat een wollige taal…
“Wij zijn stevig links.”
Slap aftreksel van “links” eerder.
Laat GL zichzelf opdoeken, vanwege géén toegevoegde (politieke) waarde. Egotripperij en opportunisme, dat is GL.
Verder wat Louis @16 zegt.
Ik ken Ashley een beetje. Hij is echt volstrekt integer. Ik moet zeggen dat ik het zou verwelkomen indien Dwars zou proberen het links-liberale tij binnen GL te keren. Volgens mij is er best ruimte voor een links-libertaire partij in Nederland (10 tot 15 zetels moet kunnen).
Wat ik op lokaal niveau zie (Amsterdam, Leeuwarden), stemt me niet bijzonder hoopvol. Het lijkt me dat er een lange weg te gaan is, voor GL de erfenis van Halsema af kan schudden. Maar ik ga iemand die dat oprecht probeert zeker niet verketteren. Wél ben ik net als Bakra benieuwd of Dwars haar mening over vakbonden ook gaat herzien.
Wellicht een idee voor Ashley om eens een artikel te schrijven over de invulling die hij/Dwars aan het begrip ‘links’ geeft?
Er is niemand die beweert dat hij niet integer is en ik nodig hem van harte uit om een artikel naar openpodium@krapuul.nl te sturen over hoe links GL is.
@19: “Volgens mij is er best ruimte voor een links-libertaire partij in Nederland”
In welk opzicht vormt dat dan een ‘niche’ volgens jou? Want voor mij zit het verschil tussen liberaal en libertair ‘m toch weer in de sociaal-culturele as van het politieke spectrum, niet in de sociaal-economische.
@19 Libertair in de betekenis van Libertarians in de USA ??
@22, Vroeg ik me ook al af, als dat zo bedoeld is, lijkt me dat tamelijk lastig: twee onvernigbaren met elkaar verenigen. Trouwens, ik wis niet dat GL nog de moeite van ’t praten waard was.
“Libertair” werd oorspronkelijk geassocieerd met socialisme, niet met vrijemarktdenken. In die zin gebruik ik het hier: http://en.wikipedia.org/wiki/Libertarian_socialism. Dat extreme vrijemarktdenkers zich dat begrip toegeëigend hebben, is eigenlijk pervers.
@24: O.k., anti-kapitalistisch dus. Waar zie jij ook maar in de verste verte een anti-kapitalistische gedachte ontkiemen bij GroenLinks?
“Libertair” is in Europa een synoniem van “anarchistisch” en dit impliceert altijd socialistisch. Dat ze de idee in de VS van het socialisme hebben ontdaan is hun probleem.
Halsema noemde zich een tijdje ook “libertair” duidelijk zonder te weten waar ze het over had, hetgeen modern is.
@26 van Halsema verwacht ik dat ze dezelfde versie aanhangt als Hirsi Ali , namelijk Amerikaans Libertarianism .. Weet niet wat voor gif er in die Wiardi Beckman kweekvijver zit maar er zijn wat enge vissen uit voortgekomen ..
Veel worden dienen altijd om een zekere leegte te verhullen.
@26, “duidelijk zonder te weten waar ze het over had, hetgeen modern is.”
De spijker op zijn kop..daarom gaat het ook zo goed met dit land…
Nou ja, behalve als je lijfeigene met een bijstandsuitkering bent of moslim, of ziek bent….of hard moet werken voor een minimumloon dat de facto niet meer bestaat…
Maar met de Femke-ik twitter overal en niet gehinderd door enige kannis van zaken net als die geblondeerde fascist mijn meninkje over -Halsemaatjes, de D66 Stientjes van de stationsgebouwtjes en de Lodewijkje-met dezelfde hobby als de latere Wannseeconferentiedeelnemer Wilhelm Stuckart Assertjes die prijzen vernoemd naar massamoordenaars en oorlogsmisdadigers zonder enige gêne in ontvangst nemen…met dat soort schorem gaat het heel erg goed…
Libertair = vrijzinnig? Dat is mij niet geheel duidelijk.
GL is op sterven na dood. Dit soort spasmen kun je beter gewoon negeren .
@30
Nee, dat is het punt. Die twee begrippen hebben weinig met elkaar te maken. Daar begon de discussie op Twitter mee.:)
Libertarian socialism hierrr: http://www.princeton.edu/~achaney/tmve/wiki100k/docs/Libertarian_socialism.html
@32: Ja ja, maar kun je nou ook nog even mijn vraag beantwoorden (zie #24) waar zulke ideeën bij GL – of zelfs alleen maar bij Ashley North – ergens te bespeuren vallen? Ik zie het nl. hoegenaamd niet.
@33
Ik ook niet, althans niet in de klassieke betekenis van het woord. Maar ik zie wél ruimte op links voor een partij die wat minder gefocust is op staatsinterventie dan de SP. In die zin gebruik ik het hier. En wat niet is, kan toch nog komen?
@34: Minder overheid betekent bijna altijd (meer) marktwerking, tenzij je bepaalde voorwaarden weet te scheppen. Meer directe democratie (lees: zeggenschap) bv., of een basisinkomen voor iedereen – maar dat zijn nou net onderwerpen waar GL al sinds haar ontstaan over zit te dubben.
Bij de SP wordt trouwens momenteel discussie gevoerd over democratisering van de economie: http://www.konfrontatie.nl/blog/content/de-sp-en-de-democratiserng-van-de-economie.