David McBride werkte als advocaat bij het Australische leger (ADF) en diende o.m. in Afghanistan (Uruzgan), net als honderden andere Australische militairen. Hij staat sinds maandag terecht als klokkenluider. Volgens vijf aanklachten zou hij geheime informatie over vermeende oorlogsmisdaden hebben gestolen en gepubliceerd. McBride ontkent dit overigens niet. Het gaat om de zg. ‘Afghan Files’.
De kritiek luidt dat ten onrechte niet de soldaten van toen voor de rechter staan, maar de klokkenluider. Het gaat om waarschijnlijk 10 Afghaanse doden, plus het afhakken van handen van andere doden als identificatiemiddel. De soldaat die dat afhakken zou hebben gedaan, werd overigens door een legeronderzoek vrijgesproken.
In juni 2019 was er na McBrides lek aan de Australische publieke omroep ABC een acht uur durende inval op het hoofdkantoor daarvan. Het OM beschuldigde ook enkele journalisten, maar vervolgde hen later toch niet.
McBride heeft zeker steun, zoals van het
– Australische Human Rights Law Centre,
– Whistleblower Justice Fund,
– Afghanistan Human Rights and Democracy Organization,
– de Alliance for Journalists’ Freedom.
Een grote groep aanhangers van McBride betoogde voor de hoorzitting bij het Hooggerechtshof en drong er bij de federale regering op aan de vervolging te stoppen. Dat zit er niet direct in.
Als klokkenluider voel ik me aangesproken, maar McBride heeft wel heel wat zwaarders naar buiten gebracht dan ik destijds (1999: schending van auteursrechten van 3.000 journalisten door de ‘Persdatabank’; rechtszaak gewonnen maar geen werk meer voor Volkskrant of Parool).
PS: In de VS is sinds 1970 éénderde van de vogels verdwenen – veelal door menselijk toedoen, in dit geval botsing met ruiten. Op 10 oktober stierven 1.000 vogels in Chicago in één keer na zo’n klap. Ik moet terugdenken aan ‘Silent spring’, het boek uit 1962 van Rachel Carson, waarin zij als eerste uitlegde hoe landbouwgif vogels doodde.
PS2: Homo in Polen? Veel geluk en vooral: veel sterkte! Een forensenplaats als Skierniewice (uitspraak: Skjernjèvietse), vlakbij Warschau, ik ben er wel eens geweest, nam in 2019 een anti-lhbtq-motie aan – zoals meer Poolse gemeenten. Ondanks Europees recht houden ze daaraan vast – net als 18 andere Poolse gemeenten. Dat alles onder invloed van de conservatieve partij die zich ‘Recht en Rechtvaardigheid’ (PiS – Prawo i Sprawiedliwość – uitspr. Spravjèdlivosjtsj) durft te noemen.
– Uitgelichte afbeelding: Photo by Andre Klimke on Unsplash
