Minister Lodewijk Asscher is door zijn ambtenaren gewaarschuwd dat hij in strijd met de wet handelde toen hij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) dwong AOW’ers in door Israël bezet gebied een hogere uitkering te geven dan waar ze volgens de wet recht op hebben. Dat blijkt uit interne documenten die NRC met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur wist te bemachtigen (PDF hier).
In de wet is bepaald dat uitkeringen van AOW’ers worden verlaagd als de ontvangers niet wonen in een land waarmee een verdrag over sociale zekerheid is gesloten. Met Israël is weliswaar een dergelijk verdrag gesloten, maar dat strekt zich niet uit tot de bezette gebieden omdat Nederland de soevereiniteit van Israël daar niet erkent.
Toen de SVB in 2013 ontdekte dat het in strijd met de wet uitkeerde, wilde de uitvoeringsorganisatie de betrokkenen alsnog korten – dat gebeurt altijd bij een te hoge uitbetaling. Maar Asscher gaf begin 2014 opdracht door te gaan met het volledig betalen van AOW in door Israël bezet gebied. Uit vertrouwelijke documenten blijkt dat opeenvolgende kabinetten druk voelden van een lobby.
Na onthullingen van NRC over deze illegale praktijken, verklaarde Asscher tegenover de Tweede Kamer dat er “niet in strijd is gehandeld met de wet”. Uit de nieuwe onthullingen van NRC blijkt echter dat Asscher de Kamer heeft voorgelogen. Zowel de ambtenaren van de SVB als zijn eigen ambtenaren hadden Asscher gewaarschuwd dat hij wel degelijk in strijd handelde met de wet:
De toekenning van uitkeringen in 2015 alsof de Wet BEU niet van toepassing zou zijn berust thans uitsluitend op de politieke wens van de minister om geen uitkeringen toe te kennen met toepassing van het correcte wettelijke regime. Met andere woorden: was de behandeling van dossiers in het verleden onrechtmatig vanwege fouten van de SVB, thans is het onrechtmatig vanwege de wens van de minister.
