Anarchistische teksten 1: Strijden met liefde

Heaven arms with pity those whom it would not see destroyed.
Het motto van Gerald Heard’s The source of civilization. Ik heb het boek intensief gelezen op schriftelijke aanbeveling van Jan Romein, sterker nog, het kwam uit zijn persoonlijke collectie. Een citaat uit de Daodejing, in het algemeen als anarchistisch geschrift gezien (en dan meteen waarschijnlijk het oudste). Ik heb hier de tweedehandsvertaling van gemaakt: Wien de hemel niet verloren wil zien gaan wapent hij met compassie. Ik beheers nu eenmaal geen Chinees. Ursula Le Guin, een van de “Europese” anarchisten van de afgelopen eeuw die zich als taoïst beschouwde, heeft een soort diatessaron van Engelse vertalingen gemaakt. Ook zij was het Chinees niet machtig.
Het geeft niet, het is vanzelf Engelse literatuur geworden.

De Nederlandse christen-anarchist Felix Ortt beschouwde zich in latere jaren ook als taoïst. Ik vermoed dat hij van de vertaling van Duyvendak uitging want ook hij beheerste geen Chinees. Ik geef hier echter hoofdstuk 67 in de vertaling van Henri Borèl.

Allen in het rijk noemen mij groot,
maar ik ben als gedegenereerd.
Juist omdat ik groot ben, ben ik als gedegenereerd.
Als ik daaraan (d.i. aan groot) gelijk ware … reeds lang,
naar ik meen, weet ik daar het kleine van.
Welnu, ik heb drie schatten, die ik vasthoud,
en in ere houd.

De ene heet Liefde.
De tweede heet Zuinigheid.
De derde heet Nederigheid.
Door mijn liefde kan ik dapper zijn.
Door mijn zuinigheid kan ik veel geven.
Door mijn nederigheid kan ik de eerste zijn.

Tegenwoordig verwerpt men de liefde
en is toch dapper,
verwerpt men de zuinigheid
en geeft toch veel uit,
en verwerpt men de laatste plaats
om toch de eerste te zijn.
Dit leidt tot de dood, naar ik meen.

Welnu, als men strijdt vervuld van liefde,
overwint men,
en als men iets verdedigt vervuld van liefde,
zal men het behouden.
De hemel schenkt de gave van liefde aan hem,
die zij beschermen wil.