Alledaags racisme is structureel en structureel racisme is alledaags

‘Kijk, we zijn in Molenbeek’, zegt een man op de metro wanneer die halt houdt in Beekkant. Met zijn kin wijst hij naar een groep vrolijk taterende dames met een hoofddoek. Hij schudt afkeurend het hoofd. Een streepje alledaags racisme, zonder gêne, semi-luidop in de groep gegooid. Ik kijk de man recht in zijn ogen maar hij lijkt niet eens betrapt. Ik tel de haltes voor ik er af moet, en zwijg, er rest me te weinig tijd voor dialoog.

Alledaags racisme is het thema van het nieuwe duidingsprogramma van ‘Pano’, op één. Dit nieuwe reportagemagazine, vernoemd naar een woord zonder betekenis, begint met een knaller. Twee acteurs spelen een moslimkoppel dat zich gaat vestigen in Tremelo, en er een zaak opent. Een week lang draaien er verborgen camera’s zodat we ook zien en horen wat er in de omgeving wordt gezegd, als mensen elkaar niet in de ogen kijken.

Het programma heeft als verdienste dat ik nog eens heb stilgestaan bij Pater Damiaan, die superheld in de hoofden van katholieke meisjes, in tijden dat ik nog geabonneerd was op alle publicaties van het Pauselijk Missiewerk voor de Kinderen.

Het programma wordt aangekondigd als verrassend. Behandelt vooroordelen ‘die van beide kanten’ komen. De “kanten” in dit verhaal zijn, geheel in de lijn van oktober 2016: moslims en niet-moslims. Er zijn in dit land naar schatting 800.000 moslims. Er zijn in dit land ook 800.000 mensen die met een bedrijfswagen rijden. Er zijn 800.000 probleemdrinkers. 800.000 vrijgezelle vrouwen. 800.000 mensen die werken bij de overheid. Maar we krijgen er maar geen genoeg van om die ene groep in een verzameling te omschrijven, te onderzoeken en te bevragen. Dan komen de vooroordelen vanzelf natuurlijk.

Lees verder bij de bron, MO*.