Sinds het lenteakkoord is nu ook binnen de VVD het ijs gebroken en wordt over het grote taboe gesproken. Gerrit Zalm pleit voor algehele afschaffing van de aflossingsvrije hypotheek. Helma Nepperus, woordvoerster op dit punt voor de VVD, blijft halsstarrig weigeren en begint te jij-bakken. Hierdoor worden verdere aanpassingen in de woningmarkt door de VVD gefrustreerd en dreigt de woningmarkt te imploderen.
Dat de aflossingsvrije en beleggingshypotheken de woningmarkt frustreert en de bijbehorende renteaftrek een onevenredige druk uitoefent op de begroting van de overheid is al jaren bekend. Menig econoom waarschuwt al jaren voor de onhoudbaarheid van de hypotheekrente aftrek en de oplopende private schuld in de koopsector. Niet alleen binnen Nederland maar ook organisaties als IMF waarschuwen al jaar en dag dat Nederland iets moet doen aan haar woningmarkt.
CDA en VVD hebben jaren geleden het onderwerp taboe verklaard om electorale redenen. Bij hun is de hypotheekrente aftrek veilig, was het adagium. Menig woningbezitter koos dan ook voor de schijnbaar veilige ‘rechtse’ weg. Ondertussen liepen de totale woningschuld [618 mld] en de huizenprijzen snel op [totale waarde: 1.168 mld]. De prijzen stegen dermate spectaculair waardoor er een bubbel ontstond. De oplopende prijzen zorgen ervoor dat de starters geen huizen meer konden kopen en vast bleven zitten in de huursector, die langs die weg eveneens werd gefrustreerd. Ondanks vele rapporten, aanbevelingen en waarschuwingen bleven CDA en VVD vasthouden aan hun taboe, waardoor het probleem met de dag groter werd.
Met het uitbreken van de crisis wordt zichtbaar hoe groot het probleem is. De crisis zet de inkomens van burgers onder druk die daardoor hun hypotheek niet meer kunnen betalen. Inkomensverlies om meerdere redenen, werkeloosheid, scheiding en de aanhoudende crisis waardoor spaarbuffers leeg zijn, zorgt voor verdere ineenstorting van de woningmarkt. Door de sterke daling van de woningwaarde hebben woningbezitters met een aflossingsvrije hypotheek een groot probleem. En ook bezitters van een beleggingshypotheek zagen de waarde van hun belegde vermogen verdampen waardoor deze niet meer voldoet aan het gestelde financiële tijdspad. Op het moment dat dit onder de 75% van de WOZ daalt, wordt een woningbezitter gedwongen om bij te passen, dan wel te verkopen.
In 2010 was het aantal gedwongen verkopen al opgelopen naar 2086. In 2011 steeg dat met 34,8% naar 2811. Het aantal regulier verkochte woningen daalde ondertussen nog verder. In 2010 14.064 en in 2011 13.133. Een daling van 6.6%. Het verlagen van de overdrachtsbelasting door Rutte-I heeft geen structurele verbetering opgeleverd op de woningmarkt, maar kostte wel 400 miljoen euro. In het lenteakkoord is afgesproken om de lage overdrachtsbelasting in stand te houden omdat het terugdraaien van de maatregel nog meer mensen in de problemen zou brengen.
Het plan woningmarkt 4.0 is een gezamenlijk plan van Vereniging Eigen Huis, huurdersorganisatie Woonbond, de branchevereniging van woningcorporaties Aedes en de makelaarsorganisaties NVM, VBO en VastgoedPro. De belangrijkste uitgangspunten van het plan zijn de integraliteit [koppel huur en koopsector], betaalbaarheid van woningen en inzet van belastingverlaging om kosten te compenseren. De belangrijkste voorstellen om de markt te hervormen zijn:
- De hypotheekrenteaftrek wordt over een periode van dertig jaar geleidelijk afgebouwd. De hogere hypotheeklasten voor huishoudens worden gecompenseerd met geleidelijk lagere tarieven voor de inkomstenbelasting. Het eigenwoningforfait wordt afgebouwd en de overdrachtsbelasting wordt geheel afgeschaft.
- De huren van woningen die onder marktniveau liggen worden geleidelijk verhoogd. De jaarlijkse huurinkomsten van een corporatie mogen stijgen met het inflatiepercentage plus 2%, daarbinnen kunnen corporaties de stijging variëren volgens de zogeheten huursom benadering. Hierdoor ontstaat een betere relatie tussen de hoogte van de huur en de kwaliteit en waarde van de woning. De hogere huren worden ook hier gecompenseerd met geleidelijk lagere tarieven voor de inkomstenbelasting.
- Introductie van een Woontoeslag als steun voor lagere en bescheiden middeninkomens in zowel de huur- als de koopsector.
Het CDA is inmiddels tot inkeer gekomen en laat voorzichtig weten voorstander te zijn voor aanpassingen. De VVD bij monde van Helma Nepperus houdt halsstarrig vast aan haar lapmiddelen. Ze verwijt de banken zelf schuldig te zijn aan de situatie en wil van geen wijken weten. Dat verwijt aan de banken is maar ten dele juist [en het is een verschrikkelijke jij-bak]. Nepperus vergeet dat door het taboe dat de VVD op de hypotheekrente werd gelegd, de overheid onder leiding van de VVD haar toezichthoudende taak heeft verwaarloosd. Of de banken nu wel of niet de oorzaak zijn van de aflossingsvrije hypotheek. Het is aan de overheid om excessen op de markt tegen te gaan. Ten tweede is het geen argument om in het zicht van de problemen, de schuld af te schuiven. Juist nu is het aan de overheid om correctief op te treden en niet weg te duiken in vage excuses. En die overheid kan juist optreden omdat alle marktpartijen bereid zijn om drastische hervormingen door te voeren. Met het plan woningmarkt 4.0 dat in lijn ligt met de opvattingen van DNB en nu dus ook met Gerrit Zalm zou de VVD haar voordeel kunnen doen. Zolang de VVD halsstarrig blijft weigeren zal de woningmarkt onvermijdelijk verder imploderen met desastreuze gevolgen voor woningbezitters, hypotheekverstrekkers en uiteindelijk de Nederlandse economie.
Dit stuk is eerder verschenen op de website van GroenLinkser Hans Groen.
Wat gebeurt er als we nu de renteaftrek op alle bestaande spaarhypotheken afschaffen? Ik denk niet dat ik dat scenario uitvoerig hoef uit te tekenen. Mensen kunnen de maandlasten niet meer voldoen, moeten hun huis verkopen tegen een te lage waarde en zitten vervolgens zonder woning maar wel met een restschuld. Let wel: dit zijn voornamelijk mensen die nu netjes betalen en wellicht over 20 jaar bij de verkoop van hun woning de lening gewoon kunnen aflossen.
Dan het idee van Zalm: alleen renteaftrek bij een annuïteitenhypotheek of lineaire aflossing. Dat laatste is voor 90% van de Nederlanders niet te betalen dus blijft de annuïteitenhypotheek over. Is dit dan zoveel beter? De meeste (gedwongen) verkopen met verlies en restschuld vinden plaats bij mensen die nog geen 7 jaar de woning in bezit hebben. Bij een annuïteitenhypotheek is na 7 jaar het afgeloste bedrag nog gering. De restschuld zal er dan nog steeds zijn. Dit alles met inachtneming van het feit dat de schuld zelf na 30 jaar netjes rente betalen door inflatie voor een groot deel geslonken zal zijn.
Ik denk dan ook dat Zalm vooral als bankdirecteur spreekt met een mening opportuun aan de waan van de dag.
Inderdaad Robin , ik laat zelf mijn hypoteekrente jaarlijks teruggeven zodat ik aan het geld niet gewend raak , maar veel van mijn collega’s doen dat maandelijks en zijn er totaal van afhankelijk ..
Waarom zou de rest van Nederland krom moet gaan liggen voor de Hypotheekrente-aftrek…laat huiseigenaren dat zelf maar betalen!
En waarom zou de huur-sector de dupe moeten worden van het wanstaltige eigen-huisbezit?!
Ron Jochie , waarom huursubsidie ???
Nouh, waarschijnlijk om in de toekomst nog de huur te kunnen betalen, chef!
Huursubsidie is er helemaal niet voor de huurders maar voor de banken, woningcorporaties en bouwbedrijven die zo méér huur kunnen vragen en duurdere huizen bouwen. Kassa voor die lui en de grondspeculaties bij de gemeentes.
Heeft niets met het ondersteunen voor lage inkomens te maken. Mag afgeschaft worden hoor, maar pas _ nadat_ er goedkopere huizen zijn gebouwd, en dat kan.
Juist Ron en Hypotheekrente aftrek is opgezet zodat Jan Modaal óók een huisje kan kopen , want huurhuisjes worden er niet meer betaalbaar gebouwd .. Alleen misbruiken rijke stinkers die regeling ook …
Maar waarom zou ik als huiseigenaar meebetalen aan jouw huursubsidie ?? koop maar een huis of ga in een doos wonen als je dat niet kan permitteren zou ik dan zeggen ….
#7: Klopt. Tijdens een van de eerste Balkenende-etappes is de verouderingsaftrek geruisloos afgeschaft.(als in: het dak lekt nog steeds, maar voortaan betaal je evenveel als voor een woning in nieuwe staat) Daar kon je dus extra huurtoeslag voor gaan aanvragen.