Foto: Demonstratie van schoonmakers en studenten op de Uithof, 28 februari 2012.
De Universiteit van Utrecht is dinsdagochtend opgeruimd en verlaten door de schoonmakers. Onder druk van de actie heeft het universiteitsbestuur toegezegd om de brancheorganisatie OSB op te roepen de schoonmaak-cao aan te nemen. Dat mag een bescheiden succes worden genoemd. Duizend schoonmakers demonstreren weg door De Uithof, de Utrechtse universiteitscampus, met kamelen en ‘schoonmaaksjeiks’. De avond ervoor zijn nog een band en een dichter langsgekomen op de bezetting. Sjerp van Wouden doet verslag van binnenuit.
Het is maandagavond erg gezellig met de schoonmakers in Utrecht. Samen met de studenten dansen ze op de ska en reggae van Tentempies. Buiten en op bankjes zitten actievoerders te discussiëren en te praten. Over dagelijkse beslommeringen, maar natuurlijk de staking, hoe we kunnen winnen, en grotere politieke vraagstukken als de oorlog in Syrië. Vermoeid zoeken sommigen de bedden al op, alhoewel het niet voor iedereen even makkelijk is om de slaap te vatten. Tot in de vroege uurtjes blijven mensen doorpraten en worden films gekeken in de collegezalen.
Herrie Hoogenboom van de Vakbond van Schoonmakers heeft erg weinig geslapen als hij in de ochtend de bezetters en fris aangekomen andere stakers toespreekt. Om 11 uur gaan we demonstreren. De Universiteit Utrecht heeft gezegd de eisen van de schoonmakers te steunen en zal ook de schoonmaakbazenorganisatie OSB oproepen om de schoonmaak-cao aan te nemen. Maar dan moeten we wel de universiteit netjes achterlaten. De actie is dus een succes te noemen. Weer een opdrachtgever is om, als ze tenminste aan hun woorden worden gehouden.
‘Hier zijn de schoooonmaaaakeeers!’
Voorop de demonstratie lopen twee kamelen, met daarop schoonmakers die ‘schoonmaaksjeiks’ uitbeelden. ‘Utrecht! Hier zijn de schoooonmaaaakeeers!’ schalt uit de geluidswagen. Voor de kamelen loopt ook een sjeik, inclusief dikke zonnebril en een opgeplakt snorretje.
Hij vertelt: ‘Schoonmaaksjeiks zijn mensen die heel veel verdienen. Het begint in de honderd miljoen dat ze hebben. Dat is in schril contrast met de omstandigheden waarin schoonmakers moeten werken. Op de schoonmaak is altijd bezuinigd. Dus het laatste waar ze aan moeten kloppen is bij de schoonmakers. Er zijn wat mensen die veel verdienen, er is wel veel geld. Laten ze het halen bij de schoonmaaksjeiks bijvoorbeeld of van die mensen met aandelen. En bij de banken. Ze gaan nu bezuinigen maar ik vraag me af hoeveel dat op zou leveren.’
Korné Dam werkt voor voor Hago in Nijmegen en zit nu in de ordedienst. Hij houdt de demonstranten op het fietspad. ‘De bezetting was goed, we hebben veel medewerking gekregen van de studenten. De politie deed aan het begin nog even moeilijk, maar ja, ze konden ook niets anders doen dan ons binnen laten. We verdienen gewoon aandacht. De stakingen moeten ook gewoon iets harder. Het was heel succesvol. Toch weer publiciteit van alle kanten en de universiteit aangesproken op z’n ondernemerschap. Zelf staak ik al vanaf het begin, maar ik heb geduld en ben vastberaden. Het moet ook wel hè! Dan duurt het maar wat langer.’
Korné vertelt ook nog over een actie vorige week waar hij aan meedeed. ‘Vorige week zouden we bij Asito, een van de grote schoonmaakbedrijven, in Almelo in alle vroegte gaan blokkeren, zodat de medewerkers er niet naar binnen konden. We waren net iets te laat, vijf mensen waren naar binnen gekomen. Maar goed, de rest hebben we geblokkeerd en we hebben ook een toegang geforceerd naar binnen toe. Daar zijn we toen koffie gaan drinken met de directeur.’
Het dak op
‘We hebben mensen op het dak gezet en een boel vlaggen vertoond, spandoeken ook. Ja goed, op een gegeven moment moesten we eruit van de politie. Toen zijn we nog een tijd gebleven, hebben ons punt gemaakt en hebben daarna een Mars van Respect gehouden in Almelo.’ In Almelo werd ook geprotesteerd tegen de respectloze onderhandelaars van de schoonmaakbazen. Die hebben de onderhandelingen voor twee weken platgelegd door op skivakantie te gaan.
De demonstratie loopt langs universiteitsgebouwen naar een parkeerterrein in de buurt. Dan gebeurd iets heel naars: een dure BMW rijdt met scheurende banden in op de demonstratie. Schoonmakers moeten opzij springen voor hun leven. Zelfs De Telegraaf spreekt van ‘een aanslag’. Schoonmaker Jacob ziet wat voor persoon het was: ‘een typetje dat even teveel geld heeft’. Hier zijn de stakers niet van gediend en ze rennen achter hem aan. Tussenkomst van de ordedienst en organizers zorgt ervoor dat hij er slechts van afkomt met een aangifte van poging tot doodslag. Vele schoonmakers en sympathisanten doen aangifte.
Vanaf het podium worden nog wat nummers gespeeld door Herrie Hoogenboom. De actie loopt op zijn eind. ‘Wij willen deze oorlog niet. De werkgevers kunnen hem stoppen. Maar als we die oorlog voeren, dan gaan we hem winnen!’ Binnenkort is al weer de volgende actie: waar zullen de schoonmakers nu opduiken?
Filmpjes van de bezetting van het Ruppertgebouw in Utrecht: de binnenkomst, het feest en onderaan de speech door Maina van der Zwan (Internationale Socialisten):
http://www.youtube.com/watch?v=oFgOjy4tM-A&feature=player_embedded
Feestje onder schoonmakers en studenten bij de NOS
http://www.youtube.com/watch?v=W5gCHXEOvVM&feature=player_embedded
Dit stuk is eerder verschenen op de website van socialisme.nu
Dit gemedder van vakbonden en werkgevers is al jaren gaande. Toen ik nog studeerde en regelmatig op station Sloterdijk op de trein wachtte zag ik ze al staan. Het is volkomen belachelijk dat deze stakingen in de schoonmaaksector nog steeds nodig zijn en nauwelijks vooruitgang geboekt is. Blijkbaar heeft deze sector te weinig moreel fatsoen. Ook de bedrijven die schoonmakers voor hun kantoren inhuren tegen veel te lage prijzen stellen zich anti-sociaal op. Omdat niemand de wurgende contracten in kan zien blijven ze vrij uit gaan. Helaas maken de schoonmaakbedrijven ook niet openbaar welke grote bedrijven tegen te lage schoonmaakkosten afdwingen. Allen bang klanten te verliezen. Dan moet het personeel zelf maar anoniem lekken.
Blijven protesteren is de enige oplossing