Heerlijk weer in Durban

‘Heerlijk weer in Durban’, zou in een tekst op een ansichtkaart uit de Zuid-Afrikaanse stad kunnen staan. Het is ook een prachtig plekje op aarde. Na Kopenhagen, waar de klimaatconferentie na hoge verwachtingen teleurstellend afliep, kiezen de klimaatalarmisten voor hun gemoed in ieder geval plaatsen met een fijn klimaat uit. Vorig jaar vergaderden ze in Cancún. Tevens is het weer heerlijk om elkaar te ontmoeten na een jaar van weinig progressie wat betreft het halen van de klimaatdoelstellingen.

Het resultaat van de beraadslagingen over het klimaat in Durban zal mager zijn. Verrassend is dat niet. De uitkomsten van Durban, Cancún en eerder Kopenhagen voldoen aan een wiskundige formule. Zij is in diverse varianten bekend. Ik gebruik de vorm waarin Václav Klaus haar bracht op de Internationale Conferentie over Klimaatverandering in New York in 2008. Zij luidt:

ECO2 = EI * SEA * POP

De formule is niet moeilijk. ECO2 staat voor de Emissie van CO2. EI is de emissie-intensiteit per economische activiteit. SEA refereert aan de omvang (size) van de economische activiteit per bewoner. POP tenslotte staat voor de bevolkingsgrootte (populatie). De wereldbevolking groeit nog. De welvaart neemt globaal eveneens toe, hetgeen inhoudt dat de economische activiteit per bewoner, of het beslag dat iemand op hulpbronnen legt, ook groter wordt. Die factoren verhogen de wereldwijde uitstoot van CO2. Alleen de emissie-intensiteit kan naar beneden, bijvoorbeeld door het gebruik van zuiniger motoren. Om de andere twee factoren te compenseren zijn er echter wonderen nodig.

Nu is Klaus politiek gesproken niet mijn vriend met zijn libertarische overtuigingen. En in zijn verhaal te New York haalde hij vreemde spookbeelden aan van een wereldwijde ascetische coup. Maar politieke vijanden kunnen soms gelijk hebben. De wiskundige vergelijking klopt als een bus. Ontmoedigend daarbij is dat wonderen steeds zeldzamer worden, ondanks het opvallend ruim aantal heiligverklaringen (met bijbehorende wonderen) in de Rooms-katholieke kerk.

De onmogelijkheid om op korte termijn CO2-emissies te beperken begint ook tot het grote publiek door te dringen. Een teken aan de wand is dat de belangstelling voor Durban en reeds vorig jaar Cancún door de pers mondjesmaat was. De politieke partijen die toch doordrammen verliezen geloofwaardigheid. Groen is sympathiek, maar iets minder als we ons blauw betalen en de doelen achter de horizon verdwijnen. De publieke houding krijgt dan iets van: eerst een kalf zien verdrinken, dan dempen we eventueel de put.

Gaan we daarmee de verdoemenis in? We hebben in ieder geval nog tijd. Mijn wijzen komen uit het Noorden, uit Scandinavië. Eerst is er Svante Arrhenius. De Zweedse Nobelprijswinnaar dacht dat een warmere aarde vereist was om de snel stijgende bevolking te voeden. Het idee daarachter houdt nog steeds stand. Siberië kan veel opleveren aan gewassen. Vervolgens is er Bjørn Lomborg. De befaamde Deense klimaatwetenschapper meent dat we slimme oplossingen kunnen verzinnen. Maar dan is het vooral nodig om in onderzoek te investeren in plaats van de huidige gebrekkige, dure duurzame technologie te subsidiëren.