Het requisitoir in het proces Geert Wilders; enkele merkwaardige punten

Het requisitoir  van het Openbaar Ministerie in het proces Wilders afgelopen woensdag nogmaals beluisterd hebbende, kon ik wederom een groeiend gevoel van frustratie niet van me afzetten. Feiten die toch zonneklaar aan leken te zetten tot haat of discriminatie tegen moslims bleken volgens het OM steeds weer niet aan alle benodigde criteria te voldoen.

Begrijp me goed; er zijn diverse punten waar ik het eens ben met het OM. Kritiek op godsdiensten en hun heilige boeken moet te allen tijde kunnen. Hoe beledigend ook, als een uitspraak daaronder valt moet die toegestaan zijn.

In het geval van Wilders en de islam betreft het natuurlijk vaak keiharde leugens over de islam en bewust verkeerd uitgelegde passages uit de Koran, en nog afgezien daarvan getuigen veel van Wilders’ uitspraken van weinig respect voor of consideratie met de betreffende gelovigen.

Maar als je die dingen zou verbieden kom je met een ander probleem te zitten. In dat geval kan namelijk iedereen een waanzinnige religie verzinnen en jou willekeurig de mond snoeren op basis van het verondersteld beledigende karakter van jouw uitspraken over die waanzinnige religie. Dus godsdiensten of heilige boeken beledigen of belachelijk maken moet kunnen, alhoewel het lang niet altijd wenselijk of fatsoenlijk is dat te doen.

Maar ook in de gevallen waar Wilders wel degelijk de moslims als groep zelf lijkt aan te vallen kon ik mij steeds weer niet aan de indruk onttrekken dat het OM nogal wat omtrekkende bewegingen maakte om vooral toch maar niet op een mogelijke strafeis uit te hoeven komen. Ik besloot daarom een en ander nog eens na te lezen.

Het in het hieronder besproken deel (pdf) van het requisitoir handelde om een reeks feiten met betrekking tot Artikel 137d uit het Wetboek van Strafrecht:

1. Hij die in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, aanzet tot haat tegen of discriminatie van mensen of gewelddadig optreden tegen persoon of goed van mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun geslacht of hun hetero- of homoseksuele gerichtheid, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.

2. Indien het feit wordt gepleegd door een persoon die daarvan een beroep of gewoonte maakt of door twee of meer verenigde personen wordt gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie opgelegd.

Hieronder volgt een aantal fragmenten uit het requisitoir met betrekking tot Feit 2: aanzetten tot haat tegen moslims wegens hun godsdienst.

Wilders:

‘De grenzen gaan nog diezelfde dag dicht voor alle niet-westerse allochtonen.’

OM:

Voor de beoordeling van deze uitlating dient de vraag te worden gesteld of deze uitlating betrekking heeft op mensen wegens hun godsdienst, zoals ten laste gelegd in feit 2. De uitlating heeft immers betrekking op niet-westerse allochtonen. Dat is geen groep die wordt gekenmerkt door godsdienst. De inhoud van het gehele interview, waarin Wilders zich richt tegen de volgens hem schadelijke effecten van de islam, brengt echter met zich mee dat het sluiten van de grenzen voor niet-westerse allochtonen kennelijk met name bedoeld is voor moslims. In die zin resulteert de samenhang erin dat de passage gericht is op moslims, dus gericht op mensen wegens hun godsdienst.

Nou, duidelijk lijkt me. Wilders wil moslims buiten de deur houden. Maar het OM vindt vervolgens:

OM:

Met het zeggen dat de grenzen voor moslims gesloten moeten worden, wordt sec gezien de groep moslims niet tegenover een andere groep gesteld. Wilders schetst met deze uitlating niet het beeld dat Nederlanders of niet-moslims ernstig de dupe worden van één of meer schadelijke eigenschappen van moslims, en ook wordt er geen (belangen)kloof geschetst tussen moslims enerzijds en Nederlanders of niet-moslims anderzijds

Nee inderdaad; een bepaalde groep buiten de deur houden wil Wilders omdat hij die groep zo enorm waardevol vindt voor de samenleving en omdat hij vindt dat je er zo fantastisch mee kunt samenleven. Ik zou wel eens willen weten hoe je dan wél zo’n kloof schetst.

OM:

Het sluiten van de grenzen voor moslims komt weliswaar neer op een achterstelling van moslims ten opzichte van andere groepen, die wel toegang kunnen krijgen tot Nederland.

JA!

OM:

maar dat betekent nog niet dat de groep moslims tegenover de groep Nederlanders of niet-moslims wordt gesteld, of dat er een kloof wordt geschetst die zeer wel tot conflicten kan leiden.

Maar natuurlijk niet. Natuurlijk leidt het achterstellen van een groep niet tot een kloof en is het daar ook helemaal niet op gebaseerd. Het idee alleen al. Het OM lijkt zijn eigen conclusie te willen ontkennen.

Wilders:

‘Natuurlijk. 99 Procent van de mensen die daar zijn komen wonen, is van islamitische afkomst.’

OM:

“Wilders zegt met deze uitlating dat het volgens hem de invloed van de grote hoeveelheid moslims is, die heeft gemaakt dat Kanaleneiland een vieze, smerige wijk is geworden. Het is derhalve duidelijk dat deze uitlating over moslims gaat.”

Ik meende ook al zoiets te kunnen vaststellen, ja.

OM:

“Met deze uitlating maakt Wilders een verdeling tussen moslims en anderen. Hij zegt immers dat nu moslims in Kanaleneiland sterk in de meerderheid zijn, het een vieze, smerige wijk is geworden, terwijl dat niet zo was toen moslims nog in de minderheid waren. Men zou kunnen stellen dat moslims tegenover de rest van de maatschappij worden geplaatst,

Mwa, zou je inderdaad heel misschien wel eens kunnen stellen ja.

OM:

…en dat de rest van de maatschappij de dupe wordt van schadelijke eigenschappen van moslims. Die maken de wijk immers vies en smerig en zijn inactief en crimineel.
Met deze uitlating schetst Wilders echter níet een door een tweedeling ontstane belangenkloof tussen moslims en anderen die zeer wel kan leiden tot ernstige en vaak gewelddadige conflicten. Hier zegt Wilders niets over.”

Ja hallo, dus als moslims, volgens Wilders, hele wijken bevuilen is er geen belangenkloof tussen ons schone Nederlanders en die vieze moslims geschetst? Moet je misschien eerst letterlijk de jurisprudentie citeren voordat je veroordeeld kunt worden?

Moet er misschien een PVV-er opstaan die een moslim in elkaar slaat en vervolgens van een perkamentrol en door een blikken roeptoeter declameert: “Ik schets hierbij een door tweedeling ontstane belangenkloof tussen moslims en anderen die zeer wel kan leiden tot ernstige en vaak gewelddadige conflicten, dit laatste bij deze door mij d.d. 27 mei 2011 gedemonstreerd.”

Kan het OM pas dán geen manier meer vinden om te ontkennen dat de betreffende persoon misschien niet helemaal blij wordt van moslims?

Wilders:

‘We hebben een gigantisch probleem met moslims, het loopt aan alle kanten de spuigaten uit, en we komen met oplossingen waarmee je een muis nog niet het hok in krijgt.

OM:

“Omdat Wilders zegt dat er volgens hem een probleem is met moslims, schetst hij een tweedeling tussen moslims en anderen. Hij drukt immers uit dat we een gigantisch probleem hebben met moslims dat aan alle kanten de spuigaten uitloopt. Het moge duidelijk zijn dat hiermee vanuit een éénzijdig perspectief een tweedeling wordt geschetst tussen moslims en anderen.

Juist!

Voor verdere beoordeling van de uitlating is het nodig om naar de samenhang met de rest van de tekst te kijken, om de uitlating te kunnen interpreteren.”

Nee hè…

OM:

“De strekking van de rest van het interview is al een aantal maal besproken: Wilders verzet zich tegen de islamisering. Bezien tegen die achtergrond ligt het voor de hand om de uitlating van Wilders te interpreteren als dat hij vindt dat er een probleem is met moslims, omdat zij de islam aanhangen en daaruit volgens Wilders crimineel en onaangepast gedrag voortvloeit. Hij verzet zich tegen een groeiende invloed van de islam, die voortkomt uit het grote aantal moslims”

Ligt het nu aan mij, of is dit gewoon complete lulkoek? Er staat wat er staat, maar dat wordt dan goedgepraat met het feit dat het hele artikel over de islamisering gaat, dus alles wat over moslims zelf wordt gezegd valt onder Wilders’ bezorgdheid over de islamisering.

Een moslim IS per definitie niets anders dan iemand die de islam aanhangt. Als dit interpretatie-argument van het OM geldig is, is discriminatie van moslims per definitie onmogelijk, want discriminatie van of aanzetten tot haat tegen moslims is op die manier altijd islamkritiek en dus niet tegen moslims persoonlijk gericht.

Het hele woord ‘godsdienst’ mag dan uit wetsartikel 137 geschrapt worden, want aanzetten tot haat tegen mensen wegens hun godsdienst is dan nooit strafbaar volgens het OM, want altijd te interpreteren als kritiek op die godsdienst.

Wilders:

‘We willen genoeg. De grenzen dicht, geen islamieten meer Nederland in, veel moslims Nederland uit, denaturalisatie van islamitische criminelen…’

OM:

Naar de bewoordingen bezien wordt met deze uitlating, die betrekking heeft op moslims, een verdeling geschetst tussen moslims en niet-moslims.

Jôh…

Islamieten mogen immers Nederland niet meer in, en Wilders wil dat veel moslims Nederland uit gaan, terwijl dat niet voor andere groepen geldt. Wilders pleit voor denaturalisatie van islamitische criminelen. Ook dit kan gezien worden als een verdeling tussen moslims en anderen, omdat de voorgestelde maatregel niet geldt voor criminele niet-moslims.

‘…kan gezien worden…’; ik heb enige moeite het anders te zien, maar goed…

OM:

Moslims worden echter niet middels een tweedeling gepositioneerd tegenover andere groepen. Wilders schetst met deze uitlating geen beeld dat een groep ernstig de dupe wordt van schadelijke eigenschappen van moslims in het algemeen, en hij schetst ook niet een (belangen)kloof tussen moslims en anderen die zeer wel kan leiden tot ernstige en mogelijk gewelddadige conflicten.

Mag je eigenlijk Godwinnen in een rechtszaak? Zou het OM ook willen volhouden dat Hitler niet vond dat ‘een groep ernstig de dupe werd van schadelijke eigenschappen van joden in het algemeen’ als hij het over het Judenrein maken van Duitsland had, waar de zinsnede ‘geen islamieten meer Nederland in, veel moslims Nederland uit’ toch op zijn minst enigszins aan doet denken?

OM:

Uit het geheel van het interview blijkt dat Wilders het in een aantal uitlatingen heeft over moslims, zowel in positieve zin (het zijn vriendelijke, aardige mensen) als in negatieve zin (ze moeten de helft uit de Koran scheuren). Dat gegeven maakt dat er geen sprake is van éénzijdigheid. De strekking van het interview in zijn geheel is dat Wilders zich richt tegen de godsdienst islam. Als hij het over moslims heeft, doet hij dat vanwege de in zijn ogen slechte aspecten van de islam die zich manifesteren in het gedrag van moslims. Zo antwoordt hij op de vraag van de interviewer of het de islam is die maakt dat ouders hun criminele kinderen aanmoedigen: ‘Het is wel de cultuur.’

Als Wilders zegt dat het ‘de cultuur’ is gaat het dus NIET over de islam, dan doet hij een keihard discriminerende uitspraak over de mensen zelf. Meestal ontwijkt hij die overigens door het op gekunstelde wijze over de islam te hebben in plaats van moslims.

Ontwijkgedrag dat ook blijkt uit deze uitspraak:

Wilders:

‘Oud-chef van de Mossad Efraim Halevy zegt dat de Derde Wereldoorlog is begonnen. Die woorden neem ik niet in de mond, maar het klopt wel.’

Dus neemt hij ze wel in de mond. Bewust dubbelzinnige uitspraken doen zodat je ze altijd kunt uitleggen zoals je wilt. Naar je achterban als oorlog, naar de rechter als overdrachtelijk.

OM:

Het blijft onduidelijk of Wilders met de ‘Derde Wereldoorlog’ doelt op een strijd tussen moslims en anderen, of tussen de islam en het westen. Gezien de strekking van het gehele interview neigen wij er naar te oordelen dat Wilders het hier heeft over de islam, en dat dan de strijd die hij bedoelt niet een fysieke strijd is, maar een ideologische strijd of een cultuurstrijd.

Ja, juridisch heeft Wilders zich hier goed ingedekt door nét onduidelijk genoeg te blijven, maar intussen wel de juiste ophitsende terminologie voor zijn electoraat gebruikt te hebben. Daar kan het OM ook niks aan doen, je zult op de woorden af moeten gaan.

Als een politicus als Wilders het consequent op die manier aanpakt kun je hem juridisch niet pakken, en dat is ook een goede zaak. Het moet niet zo zijn dat je op slechts de intuïtie van de rechter veroordeeld kan worden, want dan is het hek voor iedereen van de dam.

Niettemin ben ik van mening dat Wilders wel degelijk over de schreef is gegaan met bepaalde uitspraken, en dat het OM op sommige punten om voor mij niet duidelijke redenen zich onder een te eisen straf lijkt uit te willen draaien. In sommige gevallen lijkt het zijn eigen, onvermijdelijke conclusies eenvoudigweg te ontkennen en in andere gevallen lijkt men er uit alle macht een contekst bij te willen slepen die ertoe zou moeten leiden dat een strafeis ook daar niet gerechtvaardigd zou zijn.

Deze ontwijkingsmanoeuvres lijken in lijn met het feit dat zij tot vervolging gedwongen moesten worden, na zelf te hebben willen seponeren.