Koopgeloop en centrale banken

Na het coronajaar 2020 hadden we opeens geld teveel omdat we niet hadden kunnen shoppen. Rennnnuh!

Voorraden dus in groothandels en winkels. Nu was er ook wel veel minder gefabriceerd, maar het kopen-kopen-kopen woedde in onze hoofden, harten, benen  en betaalpassen. Al gauw waren we door de voorraden heen en begonnen de prijzen op te lopen. Inflatie!

Nu hebben we centrale banken die dat moeten tegenhouden en daar hebben ze maar één middel voor: de rente verhogen. Want dan remmen ze de economie, de produktie, de investeringen, en dus het koopgeloop. Maar tegelijk ook de rente op hypotheken, wat dan weer leidt tot k-k-k bij de middenklasse: auto’s, elektrische fietsen, nog grotere tv’s en kleding-kleding-kleding van het wegwerptype. Bedankt Temu, She-in, H&M, Zara en Primark…!

Tegelijk willen de vakbonden dringend hogere lonen – bent u daar nog? Kortom: inflatie. Want de remmen van de centrale banken werken traag en uitgesteld, pas na een jaar of anders  anderhalf. Die hadden dat dus even moeten voorzien na corona en meteen op de remmen moeten duiken.

Tijdens corona daalde olieprijs onder nul, ik herhaal, onder nul: zoveel minder werd er gevlogen en gereden. Maar met de oorlog in Oekraïne – graanproducent – en het aflopen van corona stegen de voedsel- en olieprijzen opeens flink – hee, hoe kan dát nou toch? En toen nog meer door het tekort aan werknemers. We vergrijzen ook nog en Trump zal over een half jaar op de blaren moeten zitten omdat hij migranten wegjaagt. Net nu de VS-bevolking harder vergrijst en vooral vervet dan de Europese. Hij krijgt dus ook meer inflatie aan zijn zolen daardoor. Net goed!

Onze bollebozen zoals Klaas Knot van De Nederlandsche Bank – die zich graag voordoet als welwillende betweter – en Christine Lagarde van de Europese ECB – die vaak in Amsterdam zit omdat haar broer daar woont – hadden het niet door (nee, natuurlijk ik ook niet helemaal, hoewel, maar zij zijn ervoor! ).

De Amerikaanse Paul Volcker van de Federal Reserve zoals het daar heet, hield het van 1979 tot 1987 vol en kreeg de razende inflatie na de oliecrisis van 1973 – vaak meer dan tien procent – omlaag. Na hem 18 jaar lang Alan Greenspan, vrolijke man, maar helaas een Reagan-vriend en daarna de redelijke Ben Bernanke, 7 jaar lang, en Janet Yellen, 4 jaar lang vanaf 2014. De huidige Jay Powell is nog aangesteld door Obama. Die krijgt nog wat te stellen… (met dank aan Marieke Blom van de ING).

PS: Nog één leuk voetnootje dan: Primark heeft 20 winkels in NL – zo’n 350 elders – maar de grootste is in Birmingham met vijf (5!!) verdiepingen en zo groot als twee voetbalvelden, bijna 15.000 vierkante meter. Maar mijn maat hebben ze simpelweg niet, en niks in gewone pure wol. Sommige verkoopsters spreken geen Nederlands. Tsja.