Nieuwjaarsdag. We stapten de Bijenkorf even binnen, omdat we er al een paar jaar niet meer geweest waren. De vloer bleek intussen van marmer. Kost dat niet….? De tassen waren nu afgeprijsd: die van € 680 nu met 35% korting. Ook Tiffany’s – Newyorkse juwelier – heeft er een store-in-store; daar een gouden collier: € 23.000; daarnaast een instapmodel van € 10.900.
Bij de stand van Louis Vuitton stond een rij van zeker veertig mensen tot om de hoek – binnen dus, in de winkel. Aan de vriendelijk ogende vrouw die voorop stond, naast kennelijk een vriendin of familielid in een rolstoel, vroeg ik: ‘Hoe denkt u nu over het kapitalisme?’ En ze zei: ‘Daar kan ik geen antwoord op geven’, en glimlachte me vrolijk toe.
Ik vroeg het ook aan een bewaker, maar die zei dat hij daar niet op in mocht gaan. We babbelden nog even, of hij de rij bij Louis Vuitton ook had gezien, en dat had hij. Toen zei hij opeens: ‘Weet u wat het is? Ook als je een aap een pakje aantrekt, blijft het nog steeds een aap’. Blij wenste ik hem een goed Nieuwjaar en gaf hem een hand.
Buiten stond het monument op de Dam er absoluut stralend bij. Het is de afgelopen maanden opgeknapt. Het is óók bedoeld voor de 700 medewerkers van de Bijenkorf die in de oorlog vermoord zijn. Door een regime waar uitsluitend gold dat wie de macht – lees geld en/of wapens, liefst beide – heeft, alles bepaalt. Ook leven en dood. Zeker van UNTERMENSCHEN! Maar ons moderne kapitalisme is handiger verpakt, valt niet openlijk aan en schreeuwt al helemaal niet. Toch is het door-en-door fascistisch. De eigenaren van de Bijenkorf willen bijvoorbeeld geen hogere lonen betalen. De kopersstaking mislukte – echt geen wonder – de helft van de klanten komt niet eens uit Nederland en weet dus van niets.
Wat verder op het Rokin, vlak voorbij het gebouw van de NRC raakten we in gesprek met drie aardige en goeduitziende vrouwen – ik weet niet meer hoe. Alledrie met mooi halflang zwart haar, goedgekleed en erg vriendelijk. Toen ik vroeg – waarom weet ik niet meer – of ze honden hadden, riepen ze meteen alledrie vol enthousiasme ‘YES!’ en toverden razendsnel foto’s van hun grote liefdes tevoorschijn – de moeder en dochter deelden een chihuahua. Volgens hen was hij kwaadaardig en viel indringers aan, vertelden ze vertederd.
Ze kwamen uit Vancouver, West-Canada, twee weken op vakantie hier, maar eigenlijk uit Iran, en hadden vrijwel hun hele familie mee naar Canada kunnen krijgen. Er zaten nog maar een paar familieleden daar.
Hoewel ze eigenlijk het nieuws niet wilden volgen, deden ze het toch. Ik zei dat ik er zeker van was dat vooral vrouwen de revolutie daar konden laten slagen, en daar bedankten ze me hartelijk en uitvoerig voor. ‘Als mensen als u maar aandacht houden voor de strijd daar, moet het uiteindelijk lukken’, zei de moeder. Ze vroegen nog wat ze beslist moesten gaan zien. Delft, besloten we. Later bedacht ik dat dat de stad is waar onze opstandleider is vermoord, dus dat zal wel de onbewuste reden voor die reactie zijn geweest. Je kan die mensen toch moeilijk naar kamp Amersfoort of Westerbork sturen. Tot slot namen ze een selfie met ons.
Net voor ons bezoek nog uitvoerig naar het maxi-interview Joris Luyendijk geluisterd over wat te doen aan de elite, aan discriminatie, aan de rijken, aan de armen. Ik heb namelijk zijn ‘7 vinkjes’ niet gelezen. Ik haal er maar drie, overigens en ik zeg niet welke – ’t gaat niet om mij. Joris klinkt wel wat wanhopig, want tegen de stroom op is altijd vermoeiend. Maar bij de verkiezingen in maart krijgt Rutto-de-Grutto flinke klappen en dan wordt het ietsie makkelijker. Hou vol!
– Uitgelichte afbeelding: Wikimedia (http://www.bmz.amsterdam.nl/adam/index_e.html)
