Excuses hebben geen betekenis. Ze zouden een hol gebaar zijn.
De Verenigde Staten maken zich op voor een extra portie slachtofferschap, alsof het Hele Land is aangevallen, 11 september 2001, en niet twee torens van het Wereldhandelscentrum en een vleugel van het Pentagon.
Bijna drieduizend mensen lieten het leven bij de aanslagen, verreweg de meesten in de torens, ook nog wat mensen in het Pentagon en de passagiers van de vier vliegtuigen, van wie naar de wijze van de VS velen waarschijnlijk aan het forensen waren. Een aanslag op werkende mensen, zoals het fascisten betaamt.
O, maar hiervoor komen geen excuses – de daders zijn dood met hun slachtoffers, en wie hun echte opdrachtgever(s) waren zullen we wel nooit vernemen.
Maar het hele land aangevallen, dat kan men wel zeggen van Chili, 11 september 1973. En excuses namens wie er ook in het Witte Huis zit zullen er nooit komen, afgezien van de gegarandeerde holheid van het gebaar. En nee, Chili was en is niet het enige land waar de VS direct of indirect door middel van een bloedige staatsgreep of invasie een welgevallig regime geïnstalleerd hebben. Waar het op uitloopt in het algemeen hebben we de afgelopen weken kunnen waarnemen.
“De grote lanen zullen opengaan waarlangs de vrije mens loopt.” Het geloof in het morgenrood behield Allende nog in zijn laatste toespraak, die in deze opname niet eindigt in vermoedelijk ingedubd geweervuur, alsof de zelfdoding van Allende mede is opgenomen. “Dit zijn mijn laatste woorden en ik ben er zeker van dat mijn offer niet vergeefs zal zijn.”
Hier hoort u de toespraak via Radio Magallanes met alle interferentie of rumoer in de studio. Op het laatst de draaggolf die laat weten dat de studio is overvallen door de putschisten en de zender uit de lucht wordt gehaald.
Er is maar één 11 september, te herdenken met woede en droefenis, en het zou verkeerd zijn het geloof in het morgenrood dat Allende nog uitsprak in zijn laatste minuten niet te koesteren, hoe moeilijk het ook lijkt.
De grondwetgevende vergadering die een einde moet maken aan het militair-fascistische regime in Chili, bijna vijftig jaar later, wordt voorgezeten door de inheemse Elisa Loncón. Dat is het bericht uit de toekomst aan de mensen in Chili, 48 jaar geleden.
- Uitgelichte afbeelding: De Biblioteca del Congreso Nacional, CC BY 3.0 cl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=16325488
