Altijd de elfde september, altijd

Elf september was de dag van de Roem van het Leger (Las Glorias del Ejército) en daarom was de dag uitverkoren voor de staatsgreep. Het leger zou dus toch al in de hoofdstad zijn, en op een Zeer Speciale Manier zijn roem bevestigen.
Om elf uur hield president Allende zijn laatste toespraak voor Radio Magellanes.

Een uur later begon het bombardement op het presidentieel paleis, La Moneda. Na een kwartier was het zodanig beschadigd dat de coupplegers het durfden te bestormen.
Wat wij ter linkerzijde – die had je toen nog, in 1973 – destijds niet geloofden was wel waar, en eigenlijk kun je de man alleen gelijk geven: Allende had zichzelf doodgeschoten.
“De parlementaire weg naar het socialisme eindigt op een met bloed doordrenkte sofa” was de leuze die we op een groot spandoek kwijtkonden voor de grote demonstratie van de zaterdag na de staatsgreep. Althans, het was de bedoeling. “Loopt dood” zal het geworden zijn. Ik herinner mij nog de licht-lacherige stemming waarin die eerste leuze tot stand kwam. Maar er viel niets te lachen achteraf.

Chili werd van “proeftuin” voor de parlementaire weg naar het socialisme het eerste land waarop het neoliberalisme werd losgelaten. “Liberalisme” met concentratiekampen, massamoord, censuur en totale “privatisering”.
Na vijftien jaar Pinochet werd hij dan toch per referendum, het lievelingsspeeltje van autocraten, alsnog weggestuurd en werd zwaar beschadigd Chili weer een parlementaire democratie onder het schild van Thatchers TINA: There Is No Alternative. Intussen was overal ter wereld het idee van socialisme uit de openbaarheid weggevaagd.

Het Monedapaleis is piekfijn herbouwd en tot toeristische trekpleister verklaard. U gelieve niet te denken aan bommen en schieten.