Dat infame pensioenakkoord dus, nogmaals. Ik wees er al op dat dat akkoord geen recht doet aan de inzet van de talloze deelnemers aan de grote stakingen van 28 en 29 mei. Ik wees er al op hoe hiermee groen licht dreigt te worden gegeven voor een stijging van de pensioenleeftijd, weliswaar ietsje vertraagd. Er is veel meer mis met het akkoord, ik ga dat niet allemaal hier uitleggen.(1) Maar kijk eens wie er allemaal vóór het akkoord zijn! En kijk eens wat voor smerige demagogische truuk, om niet te zeggen leugen, zij in stelling brengen! Het is een waar eenheidsfront tegen de arbeiders die, met zeer gegronde redenen, dwars liggen en nee dreigen te stemmen en hopelijk ook nee zullen dóén. Allereerst is er de ‘linkse’ politiek. PvdA en GroenLinks begroetten het akkoord en vonden het prima geregeld. Hun chefs doen dan ook geen zwaar en laagbetaald werk en komen sowieso wel goed terecht als directeur zus en commissaris zo. Niets nieuws onder de zon, maar het blijft toch schunnig.
Er is echter meer. Er is de voorzitter van de Sociaal Economische Raad SER, Mariëtte Hamers (ex-fractievoorzitter van de PvdA).(2) ‘Ik denk echt dat het een goed voorstel is’, zegt zij. Je zou misschien denken dat een voorzitter van een overlegorgaan als de SER strikte neutraliteit in acht moet nemen. Maar ja, als iedereen in de SER het eens is geworden, vervalt die noodzaak wellicht. Neutraliteit tussen allemaal voorstanders betekent dat je ook vóór bent. Zoiets.
Maar dan de argumenten! ‘Wat betekent het als je nee zegt? Het betekent langer doorwerken voor jou en andere mensen.’ Om er zalvend – eigenlijk eerder kwakzalvend – op te laten volgen: ‘Ik snap ook wel dat er nog veel voorlichting nodig is, want een deel is technisch en lastig te begrijpen.’ Als ze dat tweede meent, dan zou ze minstens aan moeten dringen op veel langere bedenktijd, in plaats van de haastklus die het nu wordt. Ingewikkelde materie jas je er niet zo eventjes doorheen. Maar ik zie het eerder als vertoon van bestuurlijke arrogantie: wij snappen dat jullie het niet snappen, dus leggen we het héél goed uit, zodat jullie ja zeggen. Dat toontje kennen we. Toen in 2005 vrijwel de complete gevestigde politiek, tot en met vakbondstop en GroenLinks, ons allemaal aanraadden om Ja tegen de EU-grondwet te zeggen en tot hun verbijstering op Nee werden getrakteerd, sloegen ze precies dat arrogante autoriteitentoontje aan: jullie snappen het niet, we leggen het nog een keer beter uit. Net als nu. Nee mevrouw Hamers. We snappen het uitstekend, dat pensioenakkoord, en we hebben hersenen om er over na te denken. En we zijn het er gewoon Niet Mee Eens.
Maar dan dat argument: zeg ja, anders moet je langer doorwerken! Is er niemand die ziet hoe schunnig en onwaar dat is? Die iemand heet in ieder geval niet Han Busker. Die haalt hetzelfde ‘argument’ uit de kast, dezelfde chantagetruuk. ‘“Heel veel vragen gaan over: wat als ik nee zeg?”, zegt Han Busker, voorzitter van de FNV. “Dan is het antwoord heel simpel: dan is er geen regeling voor zware beroepen en dan gaat de AOW-leeftijd sneller omhoog”’.(3) Als je voor stemt krijg je een magere regeling en een langzame stijging van de AOW-leeftijd – terwijl de stakingen er om gingen een behoorlijke regeling te verkrijgen, plus een bevriezing van die leeftijd voor langere tijd. Als je tegenstemt, krijg je zelfs dat niet. Stem voor langzame afbraak om snelle afbraak te ‘voorkomen’ – tot ondernemers en rechtse partijen om ‘herziening’ beginnen te vragen bij de eerstvolgende recessie (prognose: 2020). Chantage is het.
En het is ook niet waar. Een nee-stem betekent geen berusting in snellere stijging van de pensioenleeftijd en dergelijke. Een nee-stem impliceert: FNV-onderhandelaars, terug naar de onderhandelingstafel; en kom met iets beters terug! Een nee-stem impliceert: de strijd gaat door, tot er een behoorlijk resultaat is behaald. Doorstaken! Er was grote stakingsbereidheid vorige week. Er was brede steun. Waarom die kracht niet alsnog inzetten en omzetten in resultaat?
En het is tekenend dat de FNV er honderden leden bij kreeg toen bekend werd dat leden erover mochten stemmen.(4) Ik vermoed dat al die leden zich niet aanmelden om voor een akkoord te stemmen dat Buskes er door wil drukken. Ik vermoed dat zij lid worden om nee te stemmen. Dat is een houding waarmee een serieuze arbeidersbond zich geruggesteund zou weten, en aangemoedigd om stakingen door te zetten. De houding van Buskes is niet de houding van een serieuze arbeidersbond, en datzelfde geldt voor de houding van FNV-onderhandelaar Tuur Elzinga. Beiden hebben aangekondigd dat zij vertrekken als de nee-stem binnen de FNV wint.(5) Mooi. Doe maar, allebei. Een extra reden om zo’n nee-stem toe te juichen, want met zulke aanvoerders gaat team-FNV de wedstrijd sowieso niet winnen.
De volgende vraag is of we deze wedstrijd wel via team FNV gaan winnen, en hoe dan. Want sowieso ben ik van mening dat het meer dan de hoogste tijd wordt voor een stevige herleving van anarchosyndicalistische methodieken, tactieken en strategie in de arbeidersbeweging in Neeederland. Dood aan de polder, leve de directe arbeidersstrijd, onder de directe zeggenschap van arbeiders zelf. Maar om te beginnen: dat akkoord de prullenbak in, en staken voor iets beters.
Noten:
1 Zie voor uitleg bijvoorbeeld Jeroen van der Sarre, ‘Pensioenakkoord: waarom je tegen moet stemmen’, socialisme.nu, 6 juni 2019 Een heel nuttig stuk. Alleen met de slotconclusie – die neerkomt op ‘loop niet weg, blijf vooral lid van de FNV en versterk die bond!’ ben ik het minder eens, zoals uit het slot van mijn eigen stuk al blijkt. We hebben echt een ander sóórt arbeidersbonden nodig, geen verbeterde versie van de huidige vakbonden want het gaat keer op keer op dezelfde wijze mis. Akkoord, misschien beter een slechte bond dan helemaal geen. Maar waarom akkoord blijven gaan met een slechte bond?
3 ‘FNV krijgt er honderden leden bij na aankondiging pensioenreferendum’, NOS, 7 juni 2019
4 als in noot 3
5 als in noot 2
– Ook verschenen bij Ravotr
