“Hoe laat is het?” vroeg ze. “Ik krijg mijn vader niet te pakken.” Ze maakte zich heel erg zorgen. De aanslag in Christchurch was op dat moment twee dagen geleden en zulk vreselijk nieuws bereikt ook moslima’s in de bajes.
“Misschien is-ie aan ‘t bidden in de moskee, misschien is er wat gebeurd”, zei ze.
Zo diep zit de angst. Dit is niet alleen het gevolg van de aanslag in Christchurch maar meer nog van de jarenlange hetze tegen moslims en de verspreiding van extreem-rechts gedachtengoed in Neederland. Waarom anders zou je hier bang zijn voor een aanslag na een aanslag helemaal aan de andere kant van de wereld?
Ze had dus haar vader gebeld. Die nam de telefoon niet op. “Als hij aan ‘t bidden is, neemt-ie ook de telefoon niet op”, probeerde ik als geruststelling. En ik dacht: extreem-rechts hier in Neederland? Die zijn toch nog niet zó ver? Meteen daarna: Nee! Dit mogen we niet bagatelliseren! Rechts-extremisten hier gooiden al eens een brandbom naar een moskee waar mensen binnen waren. De stap naar wapens en bommen is zo gemaakt. Waarom? Omdat elke dag de haat gevoed wordt.
De dag voor dit gesprek met het bezorgde meisje zag ik Wilders op TV. Die haastte zich te zeggen dat-ie ‘t erg vond. Zo’n aanslag is natuurlijk niet handig met die verkiezingen die eraan komen, nietwaar fascist Geert? Van Baudet met zijn stemmingmakerij over de angst voor ‘omvolking’ – een term óók gebruikt in het door massamoordenaar Terrant opgestelde manifest! – horen we al helemaal niks (NB. niet hier… jk). Ja. Verkiezingen dus. Die wil graag zijn imago van extreem-rechtse haatzaaier kwijt, en houdt wijselijk zijn grote mond.
Wilders en Baudet, zij zijn de ideologische voortrekkers van de haat, van het fascisme gehuld in vlotte colberts en babbels. Zij zijn verantwoordelijk te houden voor het huidige klimaat waarin racisme hoogtij viert, en de gevolgen daarvan. Tegelijk: we mogen zeker de vele andere politici die het allemaal overnemen – zelf in een eerder stadium zelf ook gevoed hebben al – niet uitvlakken, noch de media met hun selectieve verontwaardiging. Aanvallen op moslims vanwege hun hoofddoek, geweld bij moskeeën, vernielingen bij woningen van vluchtelingen en AZC’s, talloze online bedreigingen en oproepen tot terreur, het komt uit de ideologische koker van dictators in spe als Wilders en Baudet, wordt overgegoten in de snelkookpannen van Pegida, Voorpost, NVU, Identitair Verzet en nog een heel stel splintergroepen en eenlingen, en de parlementaire gevestigde politiek papegaait na hoeveel we toch te vrezen hebben van moslims, van hun moskeeën en zelfs hun scholen. Het zijn ideeën die je al zag bij Breivik en nu bij Terrant: rechtvaardiging voor massamoord. Dus kom me niet aan met krokodillentranen, Wilders en aanverwant fascistisch tuig! Wilders heeft vast stiekem gedacht dat het goed is dat er nu eens een afschrikwekkend voorbeeld is gesteld, dat navolging verdient.
“Ik ga mijn vader nóg eens proberen te bellen”, zei het meisje. De tranen leken haar in de ogen te staan.
“Als hij niet opneemt, kijk dan even op teletekst”, suggereerde ik. En ‘nee’ zei ik tegen mezelf, ‘we mogen niet bagatelliseren, niet zeggen dat dit – of iets vergelijkbaars – hier niet kan gebeuren. Ze heeft gelijk om bezorgd te zijn.’ Ik zie en ik voel haar angst en het moet gezegd: Dit komt dichtbij. Het gevaar is reëel. Heel dichtbij. Ik kan haar niet troosten en het zou niet juist zijn haar angst als onnodig af te doen.
“Als ze maar niet gaan demonstreren”, zei ze over haar vader en hun geloofsgenoten, “je weet niet wat er gebeurt.” Ik kon daarop slechts zeggen dat als ik ‘buiten’ was, ik zou meedemonstreren, Juist nu.
Het journaal berichtte gisteren en vandaag (nog) niet van extreem-rechts geweld in Neederland en ik haalde plaatsvervangend opgelucht adem. Maar hier in de bajes hoor je niet alles wat er gebeurt. Dat is die selectieve verontwaardiging weer. Hier zie je niet de online vloed van dreigementen, vuilspuiterij, en elkaar aanmoedigend extreem-rechts. We leven hier in een cocon waarin af en toe iets doorsijpelt van de alledaagse shitstorm. Ik hoorde wel dat een columniste die man-en-paard ofwel racisme in Urk afgelopen week benoemde misschien wel wordt vervolgd wegens discriminatie van… Urkenaren. Opnieuw zijn het critici die hun mond durven open doen tegen racisme die aangevallen worden. Zo zet de verrechtsing zich voort en speelt die levensgevaarlijke racisten en fascisten in de kaart. Ze kunnen hun gang gaan, toch? De normalisering en legitimatie van extreem-rechts wit superioriteitsdenken met al het geweld als gevolg is al zo lang gemeengoed. We hebben alle reden om ons zorgen te maken. We hebben alle reden om in actie te komen. En we hebben alle reden om daarover niet op de politiek of de media te rekenen.
Hoe laat is het? Solidariteit! Vóór een intersectionele solidaritijd! Voor radicale anti-racistische actie!
Groet, Joke (vanuit Nieuwersluis)
