Er is een momentum gecreëerd. De scholieren hebben nu al gewonnen.
Als de betoging van vorige week opmerkelijk was, dan was die van 17 januari 2019 zonder meer historisch. Vijftienduizend scholieren lieten de school voor wat ze was en trokken massaal de straat op. Het is sinds ergens in de jaren tachtig niet meer gezien. Dat is niet toevallig. Net als toen staat de toekomst van een generatie en de generaties na hen op het spel. Toen was het de dreiging van een kernoorlog, nu is het de zekerheid dat een ecologische catastrofe zich voltrekt.
De studies, rapporten en prognoses die dat bevestigen zijn er ten overvloede. In het zonet verschenen Global Risk rapport van het Wereld Economisch Forum verklaren meer dan 1000 geconsulteerde experten nogmaals onomwonden dat we “slaapwandelen richting catastrofe”. En dit is het Wereld Economisch Forum dus, niet bepaald een activistische club van groene jongens.
Wie het nodig vindt om de ecologische catastrofe in twijfel te trekken of te minimaliseren is eigenlijk gewoon van kwade wil. Of dom. In ieder geval is het een standpunt waarmee geen rekening meer kan gehouden worden. Klimaatverandering is geen debat, het is niet iets waarover we nog eens rustig kunnen koffiekletsen om daarna over te gaan tot de orde van de dag. Er moet gehandeld worden, en wel nu. Er is klimaarechtvaardig beleid nodig en onmiddellijke maatregelen die geen gemorrel in de marge zijn.
Iedereen met wat gezond verstand weet welke onmiddellijke maatregelen er genomen moeten worden. Om er enkele op te noemen: investeer massaal in een goed openbaar vervoer, maak dat openbaar vervoer algemeen toegankelijk en dus gratis, schaf die bedrijfswagens af, maak vliegen duurder of zet in op massale (her)bebossing. Dat zou al een begin zijn.
Maar nee. Dat soort voorstellen ligt niet op tafel. Dat blijkt ook uit de reacties van Joke Schauvliege en Liesbeth Homans. Beide ministers nodigden woensdagmiddag enkele scholieren uit om uit te leggen wat er vandaag al ondernomen wordt om klimaatverandering tegen te gaan. Daarbij werd ook aangekondigd dat er de komende weken nog rondetafelgesprekken zouden volgen met klimaatexperten. Initiatiefneemster van #youthforclimate Anuna De Wever, hoorde het allemaal beleefd aan maar verklaarde na afloop van het gesprek dat er veel te weinig gedaan wordt. Het protest ging wat haar betreft gewoon door. En terecht.
Dat Schauvliege en Homans het nodig vonden om al een delegatie scholieren te ontvangen, zegt iets over de lichte paniek die er heerst in regeringskringen. Niet zonder reden. De oproep om te spijbelen voor het klimaat bleek immers een sneeuwbal te zijn die een lawine werd. In een week tijd wisten de scholieren het aantal betogers zowat te vervijfvoudigen. En het zou goed kunnen dat het er volgende week nog meer zullen zijn. Wat Schauvliege en Homans proberen te doen met hun rondetafelgesprekken is de zaak op de lange baan schuiven. Wat pseudo-inspraak in ruil voor rust in de scholen.
Naast ministers die met pseudo-inspraak het protest proberen sussen, is er ook het rechts-conservatieve klaagkoor dat van spijbelen plots de hoofdzonde bij uitstek maakt. De gezangen van dat klaagkoor zullen nu waarschijnlijk in volume toenemen. De smeercampagnes tegen leerlingen die het initiatief nemen tot dit protest zullen vermoedelijk verdergaan. Al na afloop van de eerste scholierenbetoging vonden rechtse trollen het nodig om na te gaan waar Anuna De Wever op vakantie ging en wie haar ouders waren. In een futiele poging haar imago te beschadigen.
Maar dat baat allemaal niet, want eigenlijk hebben de stakende scholieren nu al gewonnen. Ze hebben het klimaat opnieuw naar voor geduwd als het belangrijkste thema van dit moment. Ondanks alle pogingen van volksverlakkers om crisissen te creëren rond kerststalletjes of ingebeelde migratiestromen.
Er is een momentum gecreëerd dat de stuwende kracht kan worden achter een klimaatbeleid die naam waardig. Volgende week zal er vermoedelijk nog meer volk zijn en zondag 27 januari is er de algemene klimaatmars. Als daar nog meer volk dan bij de vorige klimaatmars zal zijn, kan het echte werk beginnen en kunnen we bijvoorbeeld gaan nadenken over een algemene klimaatstaking.
– door Thomas Decreus, oorspronkelijk voor De Wereld Morgen
