In 1795 maakten Franse revolutionairen een einde aan de zieltogende Republiek – de Bataafse Republiek werd uitgeroepen, de Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger werd grondslag van de eerste grondwet die Nederland, dat vorm kreeg als Nederland, in 1798 kreeg.
De Bataafse Republiek, die elf jaar bestaan heeft onder Franse protectie, was uitgeroepen door Patriotten. De Patriotten stonden tegenover de Prinsgezinden. Hoe vaderlandslievend die Prince van Orangien intussen was bleek wel toen zijn echtgenote Pruisische bezettingstroepen opriep om de prinselijke orde in de Republiek te herstellen. Mooie bijzonderheid van de geschiedenis is dat immigranten uit de Duitse gewesten op de barricaden stonden tegen de Pruisische bezetters. De Bataafse Republiek gaf de immigranten en Joden burgerrecht, iets wat niet bestaan had tot 1795. Die rechten zijn het belangrijkste wat over die Bataafse Republiek te melden valt.
Die hele republiek is een ondergeschoven kindje in het Nederlandse geschiedenisonderwijs, voorzover nog bestaand, en in de geschiedschrijving in het algemeen.
In het Nederland van nu staan niet alleen de burgerrechten maar ook en misschien vooral de mensenrechten onder vuur. Vooraanstaande politici worden steeds clownesker – ik zag dat de politicus van jaar dittemedat per schrijven op de VVD-website de Kerk van Rome zei te verlaten, iets wat zo makkelijk niet gaat overigens. Niet uit boosheid over het tot op het hoogste niveau toedekken van aanranding subsidiair verkrachten van kinderen – nee, mijnheer Dijkhoff voelt zich beledigd door de kardinaal, en uit liefde treedt hij uit de Kerk. En je moet het zien om het te kunnen geloven: eeuwig CDA-voorman Van Haersma Buma gaat tekeer tegen de Elite die het toelaat dat het Volk Zwarte Piet ontnomen wordt door mensen die hier zomaar zijn komen binnenlopen.
En dat is nog lang niet alles.
Pessimisme moet men voor betere tijden bewaren. Momenteel kan ik niet juichend optimistisch zijn, zeker ook niet bij de aanblik van een bourgeoisie die in feite het regeren opgeeft en de harde klassenstrijd uitbesteedt aan fascistische types.
Twee lichtpuntjes van dezer dagen: Lili en Howick (en hun moeder??). En de staking van scholieren in Den Haag in verband met het uitblijven van betekenisvol handelen van het regime, tegen de opwarming.
Een mens moet zich ergens aan vastklampen als de Republiek uit het zicht blijft…
– Mede ter voorbereiding op Joint Politics, 22 september 2018, 15.00-1700, SALTO Radio Amsterdam
