Nationalisme of multinationalisme

Een debat dat nu aan de gang is, is een debat tussen de pro- en  anti-EU sentimenten. Aan de pro-kant, staat ‘het partijkartel’, zoals een FVD aanhaalt, bestaande uit VVD, D66, CDA etc. Aan de andere kant staan de PVV, het FvD en de SP(?), de laatste misschien een beetje.

Ik heb nooit een mening geformuleerd omtrent nationalisme tegenover multinationalisme. Dit omdat het hele begrip natiestaat mij niet zoveel zegt. Mijn zwaartepunt ligt bij individuele soevereiniteit, niet nationale. Als ‘mijn natie’ vrij is, dan ben ik nog niet vrij.

Men is bang voor een Europese superstaat, een ondoorzichtige, kafkaëske bureaucratie. De antithese van deze vermeende superstaat, is ‘de natie’. In deze natie is schijnbaar geen sprake van belangenverstrengeling, geen corruptie, geen machtsmisbruik.

De Nederlandse staat is iets om trots op te zijn? Wat heeft Nederland gedaan? De meest idiote dingen, hele volksstammen tot slaaf gemaakt en het is hier het langst mee doorgegaan. Nederland was de laatste om de slavernij af te schaffen, van de hele wereld. Kolonialisme alleen al is een reden om geen nationalist te zijn. Hoe kan je nationalist/kolonialist zijn en mensen uit Indonesië of Suriname nog in de ogen kijken ?

Is het een gevaar als de EU een soort VS wordt, waar een FvD heel stellig in is? Dat dit daadwerkelijk aan de hand zou zijn, vind ik niet ongeloofwaardig. Landen voelen de hete adem van Rusland en China in de nek en klonteren samen. De VS stelt zich niet meer op als een bondgenoot van Europa. Binnen Europa zijn semi- en geheel fascistische bewegingen actief, die een ‘nieuw oud’ Europa willen installeren, een Europa zonder ‘inmenging’, zonder moslims, een Europa van ‘onze waarden’. Maar zijn ‘onze’ ( lees: jullie) waarden, ook mijn waarden? Alsof het mij iets kan schelen dat mijn baas een ‘pure Hollander’ is die op klompjes danst, of de internationale Amerikaan die gevestigd is in China? Beiden gaan tegen mij tekeer en zullen gericht zijn op winstmaximalisatie, niet op mijn welzijn. Trump representeerde zogenaamd ‘het goede kapitaal’ en hij had zogenaamd geen fabrieken in het buitenland staan. Dit alles bleek een leugen. Trump is niet ‘die goede kapitalist’. Net zoals de bazen onder een PVV/FvD-staat niet ‘die leuke kapitalisten’ zullen zijn.

Grootmachten gaan elkaar bestrijden. Dit kolossale haantjesgevecht gaat de burgers uiteindelijk niet zoveel aan. Voor een burger maakt het doorgaans niet zoveel uit of hij/zij in de ene totalitaire staat woont of de andere. Alhoewel, de verliezende grootmacht zal het wreedst zijn. De DPRK is het wreedst, want deze grootmacht is aan de verliezende hand. De grootmacht die verliezende is zal de repressie opvoeren, terwijl de zegevierende grootmacht, de VS/het Westen, de touwtjes relatief iets kunnen laten vieren, waardoor men in een illusie van vrijheid zal leven, wat de grootmacht dan ten goede komt. Wij zijn ‘vrij’, zij zijn ‘slecht’.

Een gevaar is de dienstplicht. Op dat moment zal er namelijk een ondoorzichtige supermacht zijn die ons kan opofferen. Maar doet een natiestaat dit niet ook? Ook in Nederland ben ik zogenaamd ‘reservist’.

We mogen kiezen, natiestaatjes die elkaar op basis van hun vermeende ‘identiteit’ in de haren vliegen. Of megalomane grootmachtprojecten die de kanonnen op elkaar gericht houden. Wat is leuker ?

De EU-grootmacht zal de interesse opwekken van een Rusland, een China, een VS, als nog weer een andere supermacht op het toneel. Wat deze supermachten altijd gedaan hebben, wanneer ze met elkaar in conflict kwamen, was hun conflicten uitvechten op het grondgebied van satellietstaten en bondgenoten van de grootmacht waarmee men in concurrentie was. Door de VS bekostigde eenheden, tegen de door de USSR bekostigde Vietcong, bijvoorbeeld. Als er alleen maar grootmachten zijn dan weet ik niet precies wat er zal gebeuren. De wapens zullen op elkaar gericht zijn, maar er zal geen neutraal grondgebied zijn, waarover gevochten zal worden. Een koude oorlog zal plaats vinden, een prisoner’s dilemma.

Een eindeloze wapenwedloop zal ontstaan. Op een gegeven moment zal de berg wapens zo immens zijn dat men niet eens meer oorlog kan voeren, want het zou de ondergang van de gehele wereld betekenen. Dit is immers al wat er tussen de USSR en de VS gebeurde, in de jaren tachtig. Al had men met elkaar in oorlog willen treden, dan was dat voor beide partijen CTRL ALT DELETE geweest. Het zou een internationale zelfmoord geweest zijn. Een winnaar komt dus nooit voort uit dit soort toestanden. Er kan alleen maar ‘gelijk spel’ zijn.

De natiestaatjes aan de andere kant, hebben de neiging, om vanwege de meest arbitraire redenen oorlog te voeren. Wij hebben in Europa oorlogen gezien die geheel gebaseerd op de vermeende identiteit waren. Halve volksstammen hebben elkaar uitgemoord, opgehitst door generaals (Joegoslavië). Mensen die aanvankelijk vredig naast elkaar leefden zijn opgehitst door het fantoom van ‘de natie’ en hebben elkaar op basis van dit fantoom uitgemoord. Naties zijn niet romantisch, ze zijn gebouwd op kolonialisme, paranoia en propaganda. Als het alternatief op de grootmacht, ‘de natie’ is, dan is dat een slecht alternatief.

Iedere macht
Macht corrumpeert, iedere macht corrumpeert. Is grote macht corrupter dan kleine macht ? Kleine staten kunnen heel repressief zijn. De kleinste landen zijn dictaturen geweest. Dat groot gelijk staat aan dictatuur en klein gelijk staat aan vrijheid, is op niets gebaseerd. Iedere macht corrumpeert en dit gebeurt al op het kleinste niveau. Een meeting waarin een paar mensen de dienst uit maken, corrumpeert al. Het gegeven gaat overal altijd op, in de DPRK en in de lokale gemeente.

De sociale natiestaat
Een SP wilt ook terug naar de natiestaat, maar dan naar de sociale natiestaat. Deze natiestaat heeft al een ander gezicht dan FvD’s ideale staat en ook een ander gezicht dan de PVV-natie.  De SP wilt terug naar de post-Tweede Wereldoorlog verzorgingsstaat en wil daar zien te komen op eenzelfde manier als een FvD. Namelijk via de Kamer. Men moet de sociale staat terugwinnen van het mondiale kapitalisme. Het FvD wilt de eigen identiteit terug winnen van het mondiale kapitalisme. De SP ziet hoe bedrijven naar het buitenland gaan voor de goedkoopste werkkrachten en ziet hoe ‘de eigen’ werkers daarmee benadeeld worden. SP speelt dus niet in op internationalisme maar op nationalisme, maar wel een nationalisme om een sociaal beleid in te kunnen stellen. Of dit een juiste instelling is, daarover wil ik nu niet oordelen, wel zie ik het als een gegeven. De SP wil geen Europese superstaat, maar wel samenwerking. Is dat dus samenwerking met andere landen? Deze vorm van nationalisme is natuurlijk de minst schadelijke vorm. In die zin dat de relatieve kleinschaligheid van ‘het land’ dan ingezet zal worden om de burger ook daadwerkelijk ten goede te komen. De SP worstelt met dit idee, want de zittende instituten gaan echt niet terug keren naar een sociale orde. De arbeiders zijn allemaal aan hun lot overgelaten en moeten dit lot zelf in handen nemen, wil men resultaten bereiken. Men moet niet wachten op een ‘sociale staat’. Men kan niet terug in de tijd gaan, terug naar de jaren zeventig. De wereld is hier en nu, ligt niet in een verleden tijd besloten.

De sociale wereldstaat
Het echte ideaal, zou het ideaal zijn dat de USSR aanvankelijk op het oog had, maar dat nooit gelukt is. Wereldcommunisme, een EU van de wereld. Waar een centraal comité dat in theorie niet corrumpeert (want daar komen de haken en ogen al), dat op een zo efficiënt mogelijke manier de productie en consumptie regelt, zonder conflicterend met andere machten te zijn.

Deze bovengenoemde strijd is al uitgevochten. De USSR heeft het niet gewonnen, maar is vervallen in totalitaire staten, ten strijde trekkend tegen de VS, zichzelf verlagend tot het niveau van de VS om met hen te kunnen wedijveren. Met als restproduct de DPRK, de schizofrene, in het nauw gedreven kat. Een laatste stuiptrekking van een ideologie. Een ideologie die misschien wel had moeten winnen, in theorie. Want wanneer ‘een’ regering de grondstoffen echt efficiënt zou benutten dan zou dat de enige manier zijn om vrede af te dwingen. Een stap uit de barbarij van elkaar bevechtende baviaanstaten, een wereldvolk, met collectieve productie en consumptie. Wederom: theorie, theorie.

Helaas, macht corrumpeert, ook goede macht, ook macht van atheïsten, die het algemeen belang in het achterhoofd houden. Ook anti-imperialistische macht is nog steeds macht. En daar waar macht is, daar wordt een magneet gecreëerd voor de potentiële opportunisten

Internationalisme
De arbeidersklasse heeft geen natie, want naties werken niet voor de belangen van de werkende klasse. De naties staan symbool voor de bezittende klasse. Trotskisten en anarchisten zijn deze mening toebedeeld. Nationalisme leidt af van de ware frictie. Voor trotskisten, de frictie tussen arbeid en bezit, voor anarchisten de frictie tussen gezag en vrijheid. Iedere natiestaat gaat een eigen leven leiden, daarom kunnen alleen de mensen zelf de belangen van de mensen behartigen.

Conclusie
Ik heb niet echt een oordeel over het EU/natiestaat-dualisme. Ik denk dat beide functioneren als tegenstanders van het algemeen belang. Welke meer repressief zal zijn, daarover kunnen wij slechts speculeren. De strijd tussen zij die bezitten en zij die produceren, de strijd tussen gezag en vrijheid zal doorgaan, zal nooit getemperd worden, met of zonder ‘eigene’, met of zonder ‘die robuuste natie’. Al bouw je zestig beelden van je nationale ‘zeeheld’, al hou je dagelijkse nationale praaltochten, de frictie zal blijven bestaan, de woede zal nooit getemperd kunnen worden.