Op 21 april is het 50 jaar geleden dat uiterst rechtse kolonels de macht grepen in Griekenland. Zeven jaar lang legde kolonel Georgios Papadopoulos een bloedige folterdictatuur, het ‘kolonelsregime’, op aan de Griekse bevolking. Na onderdrukte studentenopstanden en een mislukte contra-staatsgreep, werd een (nog steeds) fragiele democratie hersteld in 1974.
Op 21 april is het 50 jaar geleden dat een aantal uiterst rechtse kolonels de macht grepen in Griekenland. Zeven jaar lang legde kolonel Georgios Papadopoulos een bloedige folterdictatuur, het ‘kolonelsregime’, op aan de Griekse bevolking.
Wie de omstandigheden van de staatsgreep van 21 april 1967 wil begrijpen, moet terugblikken op de Tweede Wereldoorlog en de jaren erna. Het verzet tegen de Duitse bezetter was zeer heftig en werd in hoofdzaak gevoerd door linkse, progressieve krachten, die in geen geval een terugkeer wilden naar het conservatieve, semi-feodale systeem van voor de oorlog. Het verzet had een grote populariteit verworven bij de gewone bevolking tijdens de oorlog en was niet zomaar bereid de regering-in-ballingschap terug aan de macht te laten komen.
Njet
De eis voor democratische hervormingen stuitte echter op een ‘njet’ van de Franse, Britse en Amerikaanse regeringen. Het officiële discours had het over de angst dat Griekenland een Sovjetstaat zou worden. Uit vrijgekomen documenten blijkt hoe weinig dat in werkelijkheid door woog bij de overwegingen van de geallieerde overwinnaars. Bovendien hield Stalin zich netjes aan de afspraken over de grenzen van de wederzijdse invloedszones en weigerde consequent elke steun aan de linkse krachten in Griekenland. De conservatieve krachten en zelfs collaborateurs moesten Griekenland terug overnemen en kregen daarvoor alle steun van de Geallieerde machten.
Groot-Brittannië koesterde nog enigszins de illusie dat zijn status als imperiale grootmacht nog kon worden hersteld. Amerikaans president Truman maakte hen snel duidelijk dat hij de echte kaarten in handen had. De VS ondersteunde autoritaire regeringen in Griekenland, Turkije en Iran en gaf ruime steun aan de rechtse regering in Griekenland om het verzet gewapenderhand neer te slaan. Dat verzet werd na een bloedige burgeroorlog uiteindelijk verslagen in 1949. In 1952 werd Griekenland lid van de NAVO.
(Lees verder bij de bron van dit artikel)
Via:: dewereldmorgen.be
