Een mail over een aanbieding van boeken over de Middeleeuwen naar aanleiding van “950 jaar Hastings” is aanleiding tot dit korte stukje. Veertien oktober 1066, slag bij Hastings, Willem de Veroveraar, als u nog een beetje geschiedenisonderwijs heeft gehad zult u het weten. De Normandische koning hoefde maar amper over te steken of hij had Engeland in handen. Zou je zeggen. Reden om te vieren? In Engeland vindt men van wel, ook al gingen de revolutionairen van midden-zeventiende eeuw er nog tegenin: de Normandische overheersers moesten alsnog onttroond.
Een paar weken geleden was ik met de Geliefde en haar plaatselijke familie op speurtocht naar sporen van haar voorgeslacht. We kwamen aan de weet dat de aan lager wal geraakte familieleden uit de negentiende eeuw nog door hun naam verrieden dat zij met de Normandische veroveraars meegekomen waren. In Engeland is veel redelijk tot goed gedocumenteerd. Pijnlijk voor allen die zo hameren op Britsheid waarmee meestal Engelsheid wordt bedoeld: het noorden, nog steeds anders alleen al door de taal, is bloedig onderworpen door de vanuit het zuiden oprukkende Franstalige Normandiërs. “The harrying of the North”, de verwoesting van het Noorden, wordt de episode genoemd die nooit breed wordt uitgemeten. 1069, het jaartal dat je dan niet hoort.
In zijn woede jegens de Engelse baronnen beval Willem [de Veroveraar] dat alle oogsten en kuddes, alle opstallen en voedselvoorraden in de as gelegd werden, zodat het hele Noorden van alle bestaansmiddelen beroofd werd. Er ontstond zo’n vreselijke hongersnood onder de mensen, dat meer dan honderdduizend ouderen en jongeren van honger omkwamen.
Willem heeft naar verluidt op zijn sterfbed spijt gekregen:
Ik heb de inheemse bevolking van Engeland totaal onredelijk vervolgd. Edelen of gemeen volk, ik heb ze wreedaardig onderdrukt. Velen heb ik onrechtmatig onterfd. Ontelbare menigten vooral in het graafschap York, zijn door mijn toedoen omgekomen door de honger of het zwaard – ik ben bevlekt door de stromen van bloed die ik heb vergoten.
Dat is nogal een bekentenis – zoiets hoort men dan niet van de slachters in bijvoorbeeld “Nederlands Oost-Indië”.
Meer, maar niet veel meer, hier.
Dat is Engeland. Pruisen, de natiestichters van Duitsland, is vernoemd naar het door hen uitgeroeide Baltische volk. Frankrijk heeft het al dan niet kathaarse Occitaans-sprekende zuiden bloedig onderworpen.
En “Nederland” binnen “eigen grenzen”? Hoe denkt u dat die grenzen tot stand komen?
Hier de dissertatie van Leo Adriaenssen, ook of beter bekend als “kraker Leo”, over hoe Noord-Brabant Noord-Brabant werd. Een verhaal van genocide, eveneens.
