Yanis Varoufakis heeft op 9 februari dit jaar in Berlijn de pan-Europese beweging Democracy in Europe Movement 2025 (DiEM25) gelanceerd. In Rome was er gisteren 23 maart een vervolg. Het thema transparantie in de EU stond centraal met de leus: #let_the_light_in. De eis daarbij luidt dat vergaderingen van de Europese Raad, ECOFIN, Eurogroep, FTT, ESM, etc. toegankelijk worden voor Europeanen. Hoewel dat streven terecht en loffelijk is, zal de bulk van de Europeanen niet geraakt worden door deze eis, met name Midden-Europeanen niet.
Als één ding duidelijk is, is het dat Midden-Europeanen niet de straten op zullen gaan voor alleen een abstract idee van ‘meer democratie in Europa’. Velen hebben het al opgegeven wat betreft democratie. De Hongaren verkiezen Viktor Orbán duidelijk niet vanwege zijn democratische principes van bestuur. In Polen werd de leider van Recht en Rechtvaardigheid Jarosław Kaczyński democratisch verkozen zelfs hoewel duidelijk was wat zijn stappen na ambtsaanvaarding onverwijld zouden zijn.
(Dissent [vertaald uit het Engels])
Hoewel deze kritiek op zich klopt, is ze weinig constructief. Als je je als Midden-Europeaan niet aangesproken voelt door DiEM25, dan zou ik verwachten dat je alternatieven aangeeft. Die ontbreken evenwel. Het blijft slechts bij een vraag naar een economisch plan B.
Zoals ik in het artikel ‘DiEM25 in the footsteps of Altiero Spinelli?‘ op OpenDemocracy heb aangegeven, is DiEM25 in principe een horizontale organisatie. Als jij een goed idee hebt, kun jij daarmee zelfs de richting van de beweging bepalen. Geen officiële leider is er om je te dwarsbomen. Dus kom op met je plannen.
Zo heb ik in ‘Partij voor de Internationale Solidariteit‘, mijn DiEM25 avant la lettre, eveneens gesteld dat democratisering of federalisering van de EU alleen niet genoeg is. Maar tevens heb ik een aantal suggesties gedaan voor de aanpak van sociaal-economische issues die grote groepen kunnen aanspreken, bijvoorbeeld de eis van een maximale pensioenleeftijd van 65 jaar voor alle Europeanen.
Daarnaast is het verwijt van het ontbreken momenteel van een economisch plan B kortzichtig. Yanis Varoufakis is econoom van professie. Ongetwijfeld heeft hij allang plannen in zijn achterhoofd, alleen verkiest hij daarover vooralsnog te zwijgen. Ik kan alleen gissen naar zijn tactische motieven daarvoor en raden zal ik hier niet. Maar een en ander wil niet zeggen dat anderen niet met briljante oplossingen voor sociaal-economische problemen op de proppen mogen komen.
