Journalist Luke Dale Harris werkte de afgelopen vijf jaar in Roemenië. We gaven hem – samen met onder meer het Romanian Center for Investigative Journalism en Der Spiegel– de kans om een jaar lang onderzoek te doen naar de activiteiten van Rabobank in Roemenië. Dit is het indrukwekkende resultaat van zijn graafwerk. (De Correspondent)
De Correspondent, een van de weinige bronnen die nog aan goede, onafhankelijke journalistiek doet. Volgens mij hebben ze een beerput gevonden in Roemenië en Polen. Ik ben heel benieuwd wat de verantwoordelijke instanties hier mee gaan doen.
Rabobank brengt lokale boeren in het donker, in een geblindeerde bus naar een flat, brengt ze naar een donkere kamer, waar ze iets moeten tekenen van een notaris, ze krijgen geld, maar kunnen het thuis pas tellen. Vervolgens wordt het ‘overgedragen’ land in pacht gegeven aan mensen waar je als normaal mens geen zaken mee zou willen doen.
Rabo Farm heeft land gekocht in minstens 51 Roemeense dorpen, gelegen in de vlakten in het westen, zuiden en oosten van het land. Na de aankoop heeft het fonds het land verpacht aan Roemeense boeren, die ‘ervaren pachters’ worden genoemd en die Rabo Farm hoopt te kunnen helpen ‘hun bedrijf te laten groeien.’
Maar uit ons bewijsmateriaal blijkt dat tot de 129 pachters van Rabo Farm politici behoren, evenals individuen die zijn geschorst wegens misdaden zoals moderne slavernij, diefstal en omkoping én plaatselijke oligarchen met sterke banden met corrupte overheidsfunctionarissen.
De Rabobank houdt van dit soort zaken doen. De afdeling Bijzonder Beheer heeft ook een speciale manier van zaken doen. Een idee hoe ze werken is in dit stuk van Follow the Money te lezen:
Drie medewerkers van de afdeling Bijzonder Beheer van Rabobank zijn tevens bestuurder van de Rabodochter die vastgoed opkoopt van (bijna) failliete klanten. Ondernemers klagen dat zij door verkoop aan de bank met een extra grote restschuld blijven zitten.
Over twee specifieke zaken heeft Paulien Derwort een boekje geschreven, titel ‘De Verpanding’. Rabobank was daar ‘not amused’ mee omdat er namen van medewerkers van de afdeling Bijzonder Beheer in genoemd worden. En dat vindt de bank een schending van hun privacy. Paulien heeft met opzet de namen genoemd van de medewerkers, omdat zij vindt dat het tijd wordt dat er iemand verantwoordelijk wordt gehouden voor gedrag dat mensen dupeert. Inmiddels heeft de rechter verboden dat er namen in het boek worden genoemd van bankmedewerkers en die zijn in de tweede druk verwijderd.
Het boek gaat over twee ondernemers in de kunstsector die in de financiële problemen komen. Ze verwachten die samen met Rabobank op te lossen maar de bank heeft een eigen agenda. Een van hen is Wim Koperberg, kunsthandelaar die inmiddels in de schuldsanering zit. De ander is Tessa van Veen, die met haar man de stichting Collectie Hopster Van Goudzwaard heeft. In die stichting is de waardevolle collectie van de Haagse schilder Goudzwaard ondergebracht.
Het boek is geschreven in opdracht van de Stichting Restschuld Eerlijk Delen, een luis in de pels van de banken. De oprichter, Sven Hulleman, is een Robin Hood voor mensen met een restschuld van de verkoop van hun huis.
Dat hij zich inzet voor mensen die niets meer hebben, dat wordt hem niet in dank afgenomen. De Rabobank probeert hem aan alle kanten klem te zetten. De rechter gaf de Rabobank tweemaal gelijk in een kort geding. Publicatie van namen van medewerkers mocht niet, acteur George van Houts van oa De Verleiders maakte een filmpje over dit verbod. Dit zag de bank als een provocatie en was van mening dat dit opzet was van Sven Hulleman. Sven en zijn vader, uitgever van het boekje, kregen een dwangsom opgelegd van 29.000,– euro en een spreekverbod! Gewoon omdat dat kan. En nog steeds zag ik niets in de main stream media over ophef of onrust. Niet een journalist vond het zijn of haar aandacht waard, niet een journalist zag dat dit een gevaar is voor de uitoefening van zijn beroep. Publicatieverbod en spreekverbod, in Nederland! Iedereen sliep gezapig verder. En zo leek de persvrijheid ten grave gedragen te worden.
Tot vandaag! Bij HP de Tijd is er eindelijk iemand opgestaan. Een mooi stuk van Jan Smit over de ernst van een verbod als dit. Gaan we straks over iedere foto een balkje plakken, wordt iedere voetballer voortaan aangeduid als ‘voetballer van ….’, omdat de uitzender of drukker anders een kort geding plus boete aan de broek krijgt?
U hebt het misschien niet meegekregen. U zag zondag gewoon op Studio Sport hoe Feyenoord-speler Colin Kâzim-Richards tijdens de klassieker Feyenoord-Ajax de ene na de andere overtreding beging. Het zal u ook niet ontgaan zijn dat VVD-coryfee Loek Hermans de vorige week is opgestapt nadat de Ondernemingskamer hem stevig kapittelde vanwege zijn aandeel in de ondergang van Meavita. Hun namen en foto’s prijkten op alle websites en in alle kranten. Zonder zwarte balk voor de ogen.
Namen en rugnummers: doe er uw voordeel mee zolang het nog kan. Best kans dat de media in de toekomst helemaal geen namen meer mogen noemen van mensen die in dienst zijn van een voetbalclub, thuiszorgorganisatie of wat voor bedrijf of organisatie dan ook.
Op 17 december 2015 dient bij het Gerechtshof in Den Haag het hoger beroep van de Stichting Restschuld Eerlijk Delen en Uitgeverij Boektotaal inzake het publicatieverbod van het boek De Verpanding. Ik ben er bij, want ik vind persvrijheid een groot goed!
