Morele fraude

Fraude komt tegenwoordig in allerlei maten en uitvoeringen voor. De afgelopen week was er wat ophef over arrestaties van FIFA-functionarissen die door de Zwitserse politie werden gearresteerd om te worden uitgeleverd aan de FBI in de VS. De heren worden ervan beschuldigd voor honderden miljoenen aan steekpenningen en andere fiscale voordeeltjes te hebben aangenomen via Amerikaanse banken. Nu is het niet voor het eerst dat de FIFA in verband gebracht wordt met fraude. Bij het laatste WK kregen verschillende Braziliaanse functionarissen een horloge van 25.000 dollar, maar met omkoping had het allemaal niets te maken. Het was een cadeau als blijk van dank voor hun medewerking. Het WK in Brazilië heeft 2,6 miljard dollar gekost en 4,6 miljard opgeleverd; een winst dus van 2 miljard. De FIFA heeft momenteel 1,5 miljard dollar in kas. In de aanloop naar het WK in Qatar van 2022 zijn volgens de ILO al 1.200 gastarbeiders gestorven. Het enige waar men in Nederland ophef over maakt is dat FIFA-president Blatter voor de vijfde keer is herkozen. De vorige vier keren natuurlijk met steun van onze eigen voetbalbond, de KNVB.

In Nederland wordt momenteel volgens de regering de PGB-fraude hard aangepakt en worden kosten noch moeite gespaard om Nederland op dat gebied fraudevrij te maken. De PGB-fraude werd door het Openbaar Ministerie in 2012 geschat op 5 tot 6 miljoen euro, maar exacte cijfers ontbreken. Vaak gaat het om dubieuze tussenkantoortjes die zichzelf verrijken ten nadele van de eigenlijke ontvangers. De regering besloot in 2013 en 2014 35 miljoen euro uit te trekken om de fraude aan te pakken, met nog eens 10 miljoen in 2015. Dat leidt ertoe dat er dure automatiseringstrajecten worden opgestart die niet op tijd klaar zijn — of ooit kunnen zijn — en dat mensen die niet frauderen maar bijvoorbeeld een formulier verkeerd invullen gestraft en beboet worden. Er wordt naast de PGB op tal van andere terreinen gefraudeerd; vooral het tillen van belastingen, verzekeringen en zorg (gezondheid en sociaal) zijn erg populair. Er wordt naar schatting tussen de 10 en 30 miljard euro per jaar gefraudeerd in Nederland. Je zou bijna denken dat wanneer fraude effectief door de overheid zou worden aangepakt er geen begrotingstekort meer zou hoeven te zijn.

In tegenstelling tot bijvoorbeeld de VS wordt fraude door banken in Nederland nauwelijks bestraft. De Rabobank werd door de VS voor een miljard dollar beboet in het LIBOR-schandaal, maar het Openbaar Ministerie, nog onderdeel van de Nederlandse overheid, zag geen aanleiding om verantwoordelijken te vervolgen. Men vond dat de bank al hard genoeg was gestraft. Daarnaast hebben banken en verzekeringsmaatschappijen allerlei risicovolle financiële producten verkocht, waarbij niet werd verteld dat ze risicovol waren. Integendeel, klanten werd gouden bergen beloofd maar bleven uiteindelijk met een enorme restschuld achter. Uiteindelijk werden verschillende aanbieders gedwongen via een schikking schadeclaims uit te betalen, maar dat is of nog niet gebeurd of compenseert te weinig het geleden verlies. Bij de woekerpolis-affaire werd een schikking getroffen met drie partijen, Delta-LLoyd, ING en Fortis ASR van in totaal 1,3 miljard euro. Het nadeel voor consumenten werd door Arnoud Boot, hoogleraar financiële markten, geschat op 20 tot 30 miljard euro. Een kleine 19 tot 29 miljard euro zijn dus verdwenen. Er is geen enkel strafrechtelijk onderzoek gestart. Banken en verzekeraars hoeven alleen maar te beloven een bijsluiter te leveren voor hun volgende generatie risicovolle producten.

De grootste partij van Nederland heeft niet toevallig ook het grootste aantal verdachten in zijn gelederen als het gaat om praktijken die het daglicht niet kunnen verdragen. Verschillende VVD-prominenten kwamen de afgelopen tijd in het nieuws omdat ze steekpenningen hadden aangenomen, bevriende ondernemers hadden bevoordeeld, onzorgvuldig met declaraties waren omgegaan, van die dingen. Dat kan allemaal omdat de VVD een groot voorstander is van een kleine overheid en minder regels. Als het toezicht en handhaving ontbreken is het natuurlijk stukken gemakkelijker jezelf te verrijken op kosten van anderen zonder al die nare belemmeringen en interventies van de overheid. Op het congres afgelopen weekend vertelde Rutte dat mensen die werkloos werden niet meteen een uitkering moesten aanvragen, terwijl dat wettelijk verplicht is. De fraude zit dus heel diep en wordt zelfs van hogerhand gestimuleerd. Het is allemaal niet verkeerd bedoeld, want we hebben een premier die gewoon geen flauw benul heeft hoe het is om als enorm onderbetaalde gastarbeider zonder arbeidsrechten een stadion te bouwen of in een gezin met een of meer lichamelijk of geestelijk minder bedeelden rond te komen van te weinig geld. Ondanks de duizend doden zal er straks gejubeld worden als het Oranje-elftal het stadion betreedt.

In Nederland is het zo dat grote schurken maar met mate worden gestraft, afhankelijk van de politieke verhoudingen en bijbehorende relaties. Een tik op de vingers, een schikking, beloven het nooit meer te doen, zand erover. Neem bijvoorbeeld voormalig gedeputeerde van Noord-Holland Hooijmaijers. Die is weliswaar veroordeeld maar kan met voldoende middelen op zak tot het einde der dagen blijven procederen en zo zijn straf ontlopen. Kleine schurken die helemaal geen schurken zijn maar onhandig, onwetend of onschuldig worden daarentegen hard aangepakt en de media helpen graag de meest kwetsbaren in de samenleving aan de schandpaal te nagelen. Mensen wordt straffeloos wijsgemaakt dat vluchtelingen die proberen te ontsnappen aan oorlog, geweld en ellende alleen maar uit zijn op ons geld en alles van ons willen afpakken en ondanks dat zij fysiek en geestelijk minderwaardig zouden zijn toch een bedreiging vormen. Er zijn angstvallig veel mensen die werkelijk geloven dat een uitgehongerd, gekwetst persoon die alles heeft moeten achterlaten en de Nederlandse taal niet machtig is hun baan zal afpakken en die de volgende keer zullen stemmen op een politicus die deze angst voedt. Hoe deze morele fraude in Nederland wordt aangepakt is vooralsnog onduidelijk, maar dat het samenleving veel heeft gekost en nog zal kosten is duidelijk.

1 gedachte over “Morele fraude”

  1. Pingback: Morele fraude | wltrrr

Reacties zijn gesloten.