Dat Susanne Zeller-Hirzel impliciet de Europese symfonie een warm hart toe draagt, dat kan ik ergens wel begrijpen. Alleen de vraag is, wat verstaat ze onder symfonie? Ze zal toch niet doelen op de muziek in deze film? Zarah Leander zingt en dat kan men gerust ‘Tanzmusik’ noemen, ook een favoriet genre van Susanne Zeller-Hirzel. Zou ze op de Kindertotenlieder van Mahler doelen?
Nun will die Sonn’ so hell aufgehn,
Als sei kein Unglück die Nacht geschehn!
Das Unglück geschah nur mir allein!
Die Sonne, sie scheinet allgemein!Du mußt nicht die Nacht in dir verschränken,
Mußt sie ins ew’ge Licht versenken!
Ein Lämplein verlosch in meinem Zelt!
Heil sei dem Freudenlicht der Welt!
___________________________________________Now the sun will rise as brightly
as if no misfortune had occurred in the night.
The misfortune has fallen on me alone.
The sun – it shines for everyone.You must not keep the night inside you;
you must immerse it in eternal light.
A little light has been extinguished in my household;
Light of joy in the world, be welcome.
(Gezongen door Kathleen Ferrier)
Dat is door mij niet met zekerheid vast te stellen.
Mijn moeder zaliger, die tijdens WO II in Duitsland was, hield ook van muziek; symfonie en dansmuziek (pianomuziek daar hield ze niet van, want dat was zo’n gepingel), dat was haar ‘ding’. Na WO II hoorde ze pas, wat de Duitsers met de Joden gedaan hadden. Ze kon ’t niet geloven en dacht aan een hetze van de Amerikanen. Tenminste, dat vertelde ze tegen mij. Ze woonde toentertijd in de buurt van München, niet ver van Dachau. Daar fietste ze wel eens langs, langs Dachau. In die periode werden er “Polarden” (=Polen, zoals wijlen m’n moeder ze noemde) vastgehouden en Russen en dat waren allemaal criminelen, vertelde ze me. Bovendien was de informatievoorziening niet zo goed, dus ja. Maar van de muziek van Roy Black, waar je op ‘schaukeln‘ kon, daar hield ze zonder meer van.
Omdat Susanne Zeller-Hirzel omschreven wordt als een “hellwache und engagierte Frau”, zou het volgende haar voorkeur hebben? Of is ’t in haar ogen ‘entartet’?
Of, zoals dit andersoortige liedje van Hermann, ook ‘entartet’?
“Kunstenaars moeten strijdbaar zijn”, volgens Marina Abramović. Ik zal, als het leven me dat toestaat, schrijven over Hermann, Marina, Rudolf, Günther en Arnulf (in het Cobra museum is op dit moment een tentoonstelling van Arnulf te zien.)
Ja Meneer
ja u bent
dood
Zo is het tenminste
dat uw brief van
deelneming
en lachen diep
in mij – afschuwelijk!
terwijl ik dit schrijf als
de uwe-
u die zult
zien, o mijn – teer
Stephane Mallarmé, Graf voor Anatole.