De Duitse verkiezingen komen eraan, op 22 september. Merkel wint, dat staat allang vast. Toch valt er het een en ander over te zeggen. De verkiezingen voor de Duitse Bondsdag gaan tevens over de economische ontwikkeling van Nederland, alleen mogen we daar niet voor stemmen. De simpele reden is dat Duitsland in grote mate de economie van Nederland bepaalt omdat Nederland een exportlandje is. Bijna een kwart van onze export gaat naar de oosterburen. De stelling ‘gaat het goed met Duitsland, dan gaat het goed met Nederland’ gaat weliswaar niet geheel op, maar niettemin speelt onze voornaamste handelspartner een uitermate belangrijke rol.
Voelt dat niet benauwend aan, dat we geregeerd worden door een macht waarop we geen invloed kunnen uitoefenen? Voor de meeste mensen niet. De vraag wordt überhaupt – mooie Duitse term – niet eens gesteld. Ik heb daar een ontevreden gevoel bij. Maar er valt voorlopig weinig aan te veranderen.
Willen we er op termijn toch wat aan doen dan is een analyse van de factoren die zorgen voor Merkels zege onontbeerlijk. Vervolgens is het zaak die te bediscussiëren en daar conclusies aan te verbinden. Kennis zorgt uiteindelijk voor de mogelijkheid tot verandering.
Altijd zullen meerdere factoren een stemming bepalen, maar één springt er bovenuit. Dat is het Hartz-plan. Het is vernoemd naar commisievoorzitter Peter Hartz, een vroeger lid van de raad van bestuur van Volkswagen. Hij werd in 2007 veroordeeld wegens verduistering van bedrijfsgelden. De schets van de persoon Hartz is in dit geval belangrijk om de maatregelen in juist perspectief te kunnen plaatsen. De Hartz-hervorming, die vier delen omvatte, zorgde voor een forse ontmanteling van de sociale zekerheid. Zo heeft Duitsland nooit een algemeen minimumloon gehad, maar tot 2005 fungeerde de werkloosheidsuitkering de facto als een soort ondergrens: mensen weigerden werk dat slechter werd betaald dan de uitkering. Hartz maakt dat veel moeilijker: wie weigert, riskeert een vermindering of zelfs schorsing van zijn uitkering.
De Hartz-hervormingen zijn niet ingevoerd door een rechtse regering maar door een rood-groene coalitie van SPD en Grünen onder leiding van bondskanselier Gerhard Schröder. Duitsland moest volgens het plan concurrerender worden, want de kosten van de hereniging van het westelijke en oostelijke deel hadden Duitsland van de economische koppositie in Europa afgebracht. Die concurrentieslag is enigszins gelukt ten koste van de andere Europese landen. Maar het algemene beeld levert in de hele EU de bekende race naar beneden op. Wat op langere termijn Duitslands economie zelf weer bedreigt.
Wat moet de Duitse kiezer die in het Hartz-systeem gevangen zit of daarin dreigt te komen? Op de SPD of de Grünen stemmen? Wer „Grün“ wählt, wählt Hartz IV! (wie „groen“ kiest, kiest Hartz IV!), zoals die Keas reeds opmerkte.
Wat kunnen we als simpele Nederlanders hiermee? Het zal een nieuwe lange mars worden, maar de meest voor de hand liggende manier is om Europabreed solidariteit proberen op te bouwen die de ‘race to the bottom’ voor de werknemers beëindigt, voor zowel de Nederlandse als de Duitse en de andere in de EU.
Er zijn wel degelijke alternatieven binnen de politieke bühne in Duitsland veel meer dan in Nederland. De kiezers moeten gwoon hun keuze maken.
Neem bijvoorbeeld de Piratenpartij met hun bord: “Mijn gegevens zijn van mij!” (en dus niet van NSA en de veiligheidsdiensten)- stem voor de Piratenpartij die wil dit schandaal beëindigen.
Deze borden hangen overal in Duitsland
Men kan in Duitsland kiezen ook voor de Alternatieve: “Mut zu Wahrheit” die wijst naar de volgende bord: “Die Grieken kreperen, die Duitsers zahlen und die banken kassieren”
Dit zelf gezien te hebben, denk ik dan – wat is onze werkelijke keuze in Nederland?
We hebben geen keuze dan noodgedwongen of op de bekende neoliberale plutocraten van de 1+2kamer stemmen, of voor de xenofoben is er een alternatief – de geblondeerde Nationalisme.
Het is allemaal een rad voor ogen.
Net als de meesten heb ik een beetje een blinde hoek als het om Duitsland gaat. Iets met de oorlog, denk ik. Of de uitspraak van de taal. Of de lap vlees onder bruine saus.
Dat van de Harz had ik ondertussen al opgevangen en ook dat ondanks de relatieve lage werkeloosheid tegen de 20% van de bevolking onder de armoedegrens leeft. Maar ook dat er nu een belofte ligt van de SPD over herinvoering van het minimumloon. Wie weet…
Hoe moet ik bovenstaande stuk zien?
Peerke belooft Ze Zjermans een Mindestlohn van € 8,50.
CDU/CSU en de FDP moeten daar niets van hebben.
de onbetaalbaarheid van de zg.verzorgingsstaat is reeds in 1990 ter sprake gekomen.
Hoe is het mogelijk dat de PvdA notabene SAMEN met de VVD ons land naar de bliksem gaan helpen???
Anders dan de Nederlandse SP is de Duitse DIE LINKE nog een geloofwaardig alternatief. DIE LINKE is de enigste partij die niet meegaat met de neoliberale golf van privatiseringen. Ook durft DIE LINKE nog te praten over socialisme, iets wat je de SP in Nederland niet ziet doen. Helaas is DIE LINKE niet al te duidelijk zichtbaar. Ondanks hun goede standpunten is de partij niet 100% aanwezig in het verzet tegen Merkel. Ook door lokale coalities met de SPD heeft DIE LINKE stemmen verloren. Want links en progressief is de SPD niet zo min als de PvdA!
@5 DIE LINKE hebben als enorm nadeel, dat ze geen afstand van hun meer dan twijfelachtige SED-verleden willen nemen, inclusief bouw van de Muur en de doden die dat ten gevolge had.
Verder zijn ze niet zo tof als jij denkt. Bisky dood, Lafontaine gevaarlijke gek met sterke demagogische trekken, Wagenknecht heeft wat tegen buitenlanders, Pau een wel al te grijze muis. Alleen Gysi is nog pruimbaar.
En ze hebben een probleem met de EU, dus mijn stem zouden ze niet krijgen.
Ik begrijp Cornelis, maar doch met Die Linke heb je een alternatief aan linker zijde. Mocht je niet erop willen stemmen, dan alleen de aanwezigheid Die Linke en diens standpunten is voldoende om de middenpunt in Duitsland te doen beïnvloeden naast de mogelijkheid om een veel breder palette aan politieke maatregelen te mogen beschouwen.
Daartegen hebben we tegenwoordig in Nederland maar die eenheidsworst – UltraRechts-neoliberaal.
SP – iets minder neoliberaal.