“Wij vinden dat je moet kunnen herdenken in al zijn facetten en dus alle slachtoffers ook moet eren.”
Aldus Guus van Veldhoven van Stichting Altvoorde, die zich inzet voor ‘het behoud van graven van Nederlandse cultuurdragers‘1. Namens enkele anonieme(!) personen probeert die stichting via de rechter af te dwingen2 dat de gemeente Voorschoten de namen op haar WOII-oorlogsmonument aanpast. Niet alleen zouden 2 slachtoffers ontbreken, maar ook dienen 3 ‘moordenaars’ te worden verwijderd. Je reinste cancel culture dus – en het komt beslist niet van ‘links’.
Er is hier op Krapuul in de loop der jaren veelvuldig kritiek geuit op de slordige definitie3 die het Nationaal Comité 4 & 5 Mei tegenwoordig hanteert. Want waar was dat nou helemaal voor nodig? Ze is om te beginnen veel te breed, sluit bepaalde slachtoffers uit (die van de koloniën bv.) en biedt sommige daders juist een sluiproute – waarvan bij dezen wederom akte.
(Persoonlijk vind ik het trouwens juist goed om nu en dan stil te staan bij de beweegredenen van daders, van wie velen ook maar willoze dienstplichtigen waren. Maar enig eerbetoon aan dat soort lieden gaat toch echt een paar bruggen te ver, dan moet je hun individuele onschuld wel héél stevig weten te onderbouwen. De onnozele soldaat verdient echt niet zomaar sympathie – laat staan een standbeeld.)
Spiegelpaleis
Volgens Altvoorde zouden Albert Frantz Gramsma en zijn moeder Trijntje om het leven zijn gebracht door de Voorschotense ‘moordcentrale’, een zgn. ‘pseudo-verzetsgroep’. Frantz zou door het Arbeidsbureau tot Duitse krijgsdienst zijn gedwongen, en vervolgens gedeserteerd. Volgens historici hangt rond het gezin Gramsma de geur van collaboratie4 – pa vocht bv. aan het Oostfront – maar dat is voor Altvoorde totaal irrelevant, blijkens een statement als:
Daarmee zou Voorschoten de eerste gemeente worden die onschuldige familieleden van NSB-ers had erkend als slachtoffers van pseudo–verzet en criminelen [..]
Pardon? Onze NSB-telg met slappe knieën kreeg zowaar een onderduikadres aangeboden. Maar aangezien hij zich niet aan de regels hield en zich openlijk op straat vertoonde, werd hij een te groot risico geacht en geliquideerd (evenals zijn moeder uiteindelijk). Maar als hij door het verzet werd omgebracht dan lijkt hij best wel fout, nietwaar. Dus daarom beweren we gewoon dat die verzetsgroep eigenlijk fout was, want geleid door een gedeserteerde militair van het Duitse leger. Waarom de ene deserteur de andere naar het leven zou hebben gestaan, blijft een groot raadsel.
De deserteur in kwestie, Henryc Alexander Adamsky (of Adamski), was een Pool die een belangrijke rol speelde in het Voorschotense verzet5. Na al die jaren zouden echter zijn naam en die van 2 anderen verwijderd moeten worden omdat zij achteraf ‘moordenaars’ zouden zijn geweest. Je zou denken dat wie zo’n vergaande correctie beoogt, wel van goeden huize dient te komen en eerst wat draagvlak weet te genereren. Maar tegenwoordig stapt men blijkbaar gelijk naar de rechter in de veronderstelling dat die af kan dwingen wat waarheid6 is.
noten:
1Volgens de website: “Stichting Altvoorde tracht de graven van cultuurdragers in Nederland, die een onomstreden, belangrijke invloed hebben uitgeoefend op de nationale cultuur, niet verloren te laten gaan. In ons land ontbreekt een instelling van de nationale overheid die de funeraire cultuur bewaakt. Nederland is daarmee een uitzondering in Europa. Op andere continenten ontstaat soms een jarenlange culturele strijd om het graf van een nationale held. De Nederlandse overheid kijkt liever weg.” Toch wel even wat anders dan your regular monumentenzorg, dacht ik zo.
2Totnogtoe heeft Altvoorde steeds bakzeil gehaald. Naar nu blijkt laat ook de Raad van State zich niet tot een inhoudelijke uitspraak verleiden.
3De gemeente Voorschoten heeft die definitie sinds 2011 eveneens omarmd aangaande haar oorlogsmonument. Dat leverde trouwens ook enkele positieve aanvullingen op – tot op heden.
4zie de link naar sleutelstad.nl
5“…en Alexander Adamski. Die laatste werd pas Voorschotenaar toen hij zijn gedwongen Duitse uniform verruilde voor het Voorschotense Verzet. Als Pool werd hij gedwongen in Duitse dienst te treden evenals zoveel landgenoten van hem.”(bron)
6Het relaas in deze link (pdf aanklikken en naar p.291 scrollen) over moeder en zoon “Müller” lijkt teveel op het slachtofferverhaal van Altvoorde om toeval te zijn. Maar zeg nou zelf: waren dit slachtoffers of eerder mensen die verkeerde keuzes maakten?
- Uitgelichte afbeelding: Door Gra Rueb; photograph by Vysotsky – Eigen werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25990642
