Zinderende zomerklanken: Saodaj’ (Réunion)

Réunion is een Afrikaans eiland (gelegen tussen Madagaskar en Mauritius) en een overzees gebiedsdeel van Frankrijk. Er wonen o.a. Afrikanen, Europeanen, Indiërs en Chinezen. De officiële taal (Frans) wordt in het dagelijks leven slechts door een minieme minderheid gebezigd. Een van de meer gangbare talen – de lingua franca, so to speak – is het Réunions Creools (met o.m. Franse invloeden) en de belangrijkste muziekstromingen die het eiland heeft voortgebracht zijn maloya en sega.

De muziek van Saodaj’ is geïnspireerd op eerstgenoemde stroming. Maloya werd tot in de jaren ’70 door de Fransen verboden, niet alleen omdat het te Afrikaans klonk maar vooral omdat het werd geassocieerd met de communistische verzetsbeweging, die de maloya-muziek op haar beurt koesterde en zodoende voor het nageslacht wist te bewaren. De zang kent traditioneel een vraag en antwoord-schema en wordt begeleid door in elkaar geweven percussiegeluidjes. Saodaj’s hedendaagse interpretatie roept bij vlagen herinneringen op aan Zap Mama.

Pokor Lèr vanaf een heet zinken dak:

met als toetje het zeer zwoele Somin Lamour (z.o. live):

lyrics (incl. Engelse vertaling):

Pokor lèr

Alon marmay rant dann ron
Tèr la na manzé pou lo kèr
Dann somin pavé na avansé
Sa pa malizé pou nou kapoté
Riskap lavalas gatir out kor
Sa pa listwar pou fan’ out kador
Kabar li mèm limyèr out somanké
Bourzon out kèr
Wa pèt an flèr dann zalizé
Dépwak out léspri karyaké
Pou ou dékony out kèr brizé
Na ankor pou éspéré
Si somin nou mèm la galizé
Galizé
Amizé
——-
Come, enter the dance
That sustenance which feeds the heart
On ancient paths we will go on
No ill winds can sway us
Though diluvian rains
Might freeze your skin
Pay mind that your history
Can’t weaken you
The Kabar, light of your doubts
Will expose your heart to freedom
Let the trade winds carry you
Unbreak your soul
Heal your broken heart
There is hope still
On the paths we’ve set by ourselves
Let’s create
Let’s indulge

Somin Lamour

Vyin zézèr koté mwin
Lamour klèr nout somin
Zézèr don’ amwin ton min
Dan ton zyé mi vwa mon domin
Vyin vyin dans avèk mwin
Ti dousman ton ti zé d’rin
Frison i mont dési mwin
Si pa ou mi vé pi ryin
Out po an karès i amèn amwin lwin
Kadansman dousman ziska gran matin
La ou rosan sèk mwin la bézwin
An parl pa ou rosèr lo lyin
Vyin kadansman nout ti zé d’rin
Fé flanm fanmté anndan mwin
Si pa ou mi vé pi ryin
Spétadyé nout dé ou mèm somin
Spétadyé nout dé ou touzour
Spétadyé nout dé ou mèm somin
Spétadyé nout dé ou touzour mèm somin
—–
Come next to me, my beloved
Our love lights our way
Give me your hand, my beloved
In your eyes, the future
Come, dance with me
Your indolent rhythm
Capsizes my soul
If it’s not you, then nobody
Your skin is inebriating me
I will stay until dawn to smell it
You know what I do not dare to say
A sweet silence is bonding us
Come and stay in one another
Teach me what I do not know
If it’s not you, then nobody
May our paths remain interlaced
May this love continue for ever