“White innocence”, de titel van het enige tijd geleden verschenen boek van Gloria Wekker, is binnen korte tijd een vaste uitdrukking geworden. Net als de termen “wit privilege” en “institutioneel racisme” beschrijft “witte onschuld” de onderliggende mechanismen van alledaagse en diepgewortelde vormen van racisme in Nederland, die met woorden als “discriminatie” of “uitsluiting” niet te vatten zijn. Mechanismen die op individueel niveau soms moeilijk te beschrijven zijn en juist daardoor in het dominante discours vaak gemakkelijk worden weggewuifd. Maar Wekker laat overtuigend zien dat een structurele en intersectionele analyse van het Nederlandse zelfbeeld, gekoppeld aan een lange koloniale traditie, veel kan opleveren. En dat is minder ingewikkeld dan het klinkt.
Wekker is emeritus hoogleraar in gender studies aan de Utrechtse universiteit en heeft haar sporen verdiend met een kritische blik op de Nederlandse samenleving en de manier waarop “minderheden” – in aantal en machtspositie – daar een plek in krijgen. Waarbij ze zich al langer bewust niet beperkt tot gender, maar juist een sterke voorvechter is van een intersectionele blik die gender, ras, klasse en andere structuren met elkaar in samenhang bekijkt. “White innocence” lijkt een soort terugblik op en synthese van langdurige academische en politieke ervaring. Ze zegt er zelf al jaren over nagedacht, over gepraat en mee geworsteld te hebben. Haar dankwoord in het begin van het boek leest als een hall of fame van mensen die, vaak in de schaduw van de mainstream, een kritische blik op de Nederlandse samenleving hebben bewaard. Ze plaatst het boek ook in de context van de in 2014 verschenen bundel “Dutch racism”, waarin de draad van Philomena Esseds in de jaren 80 uitgebrachte boek “Alledaags racisme” weer werd opgepakt en dat deel uitmaakt van een revival van kritische racismestudies in Nederland. Dat alles verklaart ook waarom “White innocence” meteen zoveel aandacht, bewondering en kritiek oogstte: het is direct geworteld in de hedendaagse anti-racistische strijd, draagt bij aan die nieuwe beweging, maar slaat tegelijk een brug naar eerdere bewegingen en strijden. (Lees verder bij de bron van dit artikel.)
via: Doorbraak
