Vorige week verscheen in Harper’s Magazine een kort, interessant artikel over Edmund Burke, de grondlegger van het conservatisme als filosofie en levensinstelling. Burke wordt gezien als de grondlegger van het conservatisme en had waardering voor de Sharia, wat hij zag als een rechtvaardig, gematigd en ingetogen rechtssysteem.
In Nederland werd in 2000 de Edmund Burke Stichting (EBS) opgericht door ondermeer Andreas Kinneging, Joshua Livestro en Bart Jan Spruyt. Kinneging is een voormalige medewerker van het wetenschappelijke bureau van de VVD, de partij die hij in 1999 verliet uit onvrede met de tè liberale Hans Dijkstal. Hij werd door velen gezien als de toenmalige ideoloog van de VVD en was schrijver voor Bolkestein. Livistro schreef in 2001 voor het NRC Handelsblad het artikel ‘Het conservatieve moment is gekomen’ en werkt tegenwoordig als adviseur van Sarah Palin. De kopstukken van de stichting zijn grote fans van Pim Fortuyn, de martelaar van rechtsconservatief Nederland. Spruyt is waarschijnlijk het bekendst omdat hij journalist en publicist is voor verschillende bladen en de studentenactiviteiten voor EBS organiseert.
In 2004 werd bericht dat Spruyt, inmiddels directeur van EBS, een nieuwe partij wilde oprichten met Geert Wilders, die had enkele maanden eerder de VVD verlaten en was voor zichzelf begonnen. Daarop stapten vier VVD, CDA en SGP bestuursleden op, waaronder de voorzitter Peter Bouma (CDA), omdat zij zich niet met Wilders wensten te associëren en de statuten verbieden dat EBS zich inlaat met partijpolitiek. Volgens Bouma flirtte Spruyt teveel met Wilders. Na hun vertrek nam Kinneging het roer over. Van 2006 tot 2008 was Spruyt in fulltime dienst van Wilders en schreef hij voor Wilders de beginselen en het programma van de PVV.
De stichting stelt zich als doel het goede in de Nederlandse samenleving te behouden en te herstellen wat er aan goeds verloren is gegaan. En bekent zich tot klassieke, formele waarden, zoals fatsoen, familie en opvoeding en staat voor een kleine overheid, die zich met name op veiligheid (“weerbare overheid”) richt. EBS weigert uit principe overheidssubsidies en geeft geen inzage in de financiëring. Volgens Vrij Nederland wordt de stichting gefinancieerd door (neo)conservatieve Amerikaanse stichtingen, corporaties en rijken. In 2005 haken volgens De Groene Amsterdammer de grote sponsoren af, omdat ze zich niet met Wilders wensen te associëren. EBS ontwikkelt zich steeds meer als een politiek instrument voor Wilders, waarvan Spruyt gelooft dat hij hem voor zijn karretje kan spannen. Niet de vrije economie staat centraal, maar de strijd tegen de multiculturele samenleving, tegen links, immigratie en Islam. In datzelfde jaar komt het tot een afscheiding en wordt het rechts-libertaire European Independent Institute opgericht door twee voormalige medewerkers van de EBS. Ondertussen zijn naar schatting 450 personen verbonden aan de EBS, veelal studenten van de Universiteit van Leiden. Andere bekende namen zijn Ashfin Ellian, Paul Cliteur en (in de achtergrond) Frits Bolkestein.
Burke stond, naar zo blijkt sympathiek tegenover Shariawetgeving, omdat die naar zijn idee het meest recht deed aan gelijkheid voor de wet voor iedereen. Wetgeving kan immers ook worden misbruikt als onrechtmatig verworven macht door een regerende elite. Alleen een rechtssysteem is rechtmatig dat heerser en onderdaan volgens de wet gelijk behandelt en de heerser verantwoordelijk houdt voor dat wat hij aan zijn onderdanen verplicht is. Burke was vooral onder de indruk van het concept van mededogen dat in de Sharia ingebouwd was, gematigd en ingetogen, in grote tegenstelling tot het toenmalige Europese rechtssyteem met enerzijds wetgeving, waarin mensonterende straffen routine waren en de doodstraf werd toegepast op zelfs de allerkleinste vergrijpen en anderzijds een heersende klasse, die zichzelf boven de wet had geplaatst door goddelijk recht of doctrine. Nu zijn er in het westen steeds minder mensonterende, fysieke straffen, die juist met de Sharia worden geassocieerd door critici van de Islam.
Welk legaal regime gaf een beter en volledig beeld van recht, vond Burke? Hij had weliswaar ook kritiek op de Sharia, maar voor hem was het systeem een positieve ontwikkeling in de beschaving, omdat hiermee de heersers verantwoording moeten afleggen aan hun onderdanen. Hij gebruikte dit argument in zijn pleidooi voor de afzetting van de toenmalige gouverneur-generaal van de Britse Oost-Indische Compagnie, die volgens hem een onjuist en in samenwerking met de lokale feodale machthebbers corrupt regime voerde tegen de bevolking van India.
Je zou kunnen zeggen dat het systeem van absolute koloniale overheersing buiten West-Europa en Noord-Amerika steeds verder werd toegepast en terwijl de westerse wereld zich steeds meer richtte op een democratischer en rechtvaardiger systeem. De gevolgen van de koloniale overheersing zijn nog steeds zichtbaar. Ons rechtssysteem is (gelukkig) steeds meer beïnvloed door gematigdheid, terughoudendheid en redelijkheid en misschien zelfs ook mededogen, terwijl in veel voormalige koloniën dictaturen aan de macht zijn, de strafmaat hoog is en al te veel vrijheid voor de bevolking met terreur beloond wordt. Burke moet ook gezien worden als tegenstander van de (Franse) revolutie die einde 18e eeuw plaats had. Maar het is een interessante gedachte hoe het westen en het midden oosten elkaar beïnvloed hebben in rechtsfilosofie.
Van de filosofie van het conservatisme van Burke is ondertussen nog maar weinig terug te vinden bij de EBS. Hard straffen in plaats van mededogen, verwijdering van alles wat ‘hier niet thuis hoort’, de strijd tegen links en de Islam voeren de boventoon. EBS ziet in Wilders nog steeds een instrument om het behoud en het herstel van conservatieve normen en waarden te bewerkstelligen. De ondertussen brede aanhang van Wilders zich vooral thuis in de door hem uitgedragen kleinburgerlijkheid, het politieke sentimentalisme en het rancuneuze populisme. Maar in Nederland is conservatisme een provincialisme van calvinisten en de liberale burgerij. Nederland kent geen nationale identiteit buiten het koningshuis en een vaag gevoel van etniciteit en identiteit. Zelfs met een staatsburgerschap ben je volgens sommigen nog steeds geen Nederlander.
De EBS lijkt nu vooral een politiek instrument, kadertraining voor Wildersadepten en een propagandamachine voor zijn politieke beweging. Veel kopstukken zoals Ellian vervallen in dagelijkse tirades tegen links, de multiculturele samenleving en de onafhankelijke media, in hun strijd voor een centraal geleide staat met Wilders als leitfigur die strijdt voor het stichten (men noemt het behoud of herstel) van een monoculturele nationale staat, waarin iedere burger zich moet aanpassen aan een willekeurig stelsel van normen en waarden. Daarom zien zij een immigrant nooit als volwaardig lid van de Nederlandse samenleving, want naar hun idee is de nationale identiteit slechts voorbehouden aan hen die zich aan hen willen aanpassen, niet zij die in vrijheid in een diverse en liberale samenleving willen samenleven.
Burke on Sharia Law, in Harper’s Magazine, 15 januari 2011.
De Burke Stichting staat paraat, in De Groene Amsterdammer, 21-10-2005
Maria Trepp heeft uitvoerig onderzoek gedaan naar conservatisme in Nederland en de Edmund Burke Stichting. Aanbevolen: De Leidse Denktank van Geert Wilders. Of, de Edmund Burke Stichting en de Universiteit Leiden (2009).
Website van de Edmund Burke Stichting.
wltr Met vel interesse gelezen en weer veeeeeeeeel wijzer geworden vandaag! Dank! 🙂
Ja, het kan verkeren. Ik ben bezig met een boek over Abraham Lincoln die republikein was. Ik denk dat de man zich dagelijks omdraait in zijn graf, vanwege de wandaden van zijn partij. De vroegere conservatieven waren vaak verlichter dan de conservatieven. En Asfahn Ellian is zoals de wind draait, zo draait mijn jasje en hij doet ook nog aan broedermoord. Eerst hemelde hij de burgemeester van Rotterdam als nieuwe bruggenbouwer op, om het vervolgens daarna af te breken. En het blijft me verbazen dat Ellian en andere griezel Prof Smalhout zo gretig geciteerd worden.
En speelt Rutte hierin ook een rol?
http://www.joop.nl/politiek/detail/artikel/uit_het_archief_hoe_wilders_en_rutte_de_vvd_naar_rechts_trokken/
Netwerk november 2003. Rutte en Wilders bespreken strategie voor de VVD enkele maanden voordat Wilders vertrekt bij de VVD.
#3 Wilders was in zijn VVD-tijd een soort mentor van Rutte. Maar ook Rutte is geen intellectueel. Bovendien zijn zij volgens mij meer (rechtse) libertariërs dan conservatieven.
lieke Schreef:
Daarom moet je de huidige regering Bruin I als een VVD+ regering beschouwen. Dit is van tevoren afgesproken spelletje.
Edmund Burke is progressief vergeleken met de leden van de stichting die naar hem is vernoemd. De Edmund Burke Stichting is dan ook niet Conservatief maar Reactionair.
Informatief stuk, wltr!
– Nu ook nog even over hoe de breuk tussen Wilders en Spruyt tot stand kwam.
– Hoe Spruyt probeert via gereformeerde contacten (Urk, Spakenburg) fake-PVV afdelingen op te richten.
– Hoe ze “Trouw” opinie-katern overnamen en er weer uitgegooid werden.
– Hoe ze de website “Wilders International” probeerden te monopoliseren.
– De banden met de Veluwse Stichting die het kapitaal van de gebroeders Baan (ondernemingssoftware) inzet voor -onder meer- ultraconservatieve doeleinden…
Nog veel werk a/d winkel 🙄 😈
Edmund Burke als grondlegger van het politek conservatisme heeft niets te maken met de rechtsrevolutionaire bedoellingen van Wilders en de zijnen. Of met de ideologen die zijn naam gekaapt hebben.
Het conservatisme als politieke storming isi in Nederland een kalme en zachte dood gestorven in het holst van de negentiende eeuw.
Bart Jan heeft zijn naam opgesjiekt (vindt hij zelf) met een i-grec. Hij heet “gewoon” Spruit. Hoe zielig kun je wezen…. 😆
Interview met Spruyt in HP/De Tijd 3 nov 2009
Zou u de PVV als een conservatieve partij willen typeren?
“Nee, absoluut niet. het is een rechts-liberale partij, met vertegenwoordigers zonder enige inhoud, zonder enig idee waar we vandaan komen en wat de kern van onze cultuur is. Het zijn een stelletje paniek-conservatieven, met een ongekend voos verhaal. Het échte probleem is natuurlijk dat al die andere partijen er geen verhaal tegenover weten te stellen, en daarom hun toevlucht nemen tot het zoeken naar een mogelijkheid om zich via gescheld en verdachtmakingen van Wilders c.s. te ontdoen.”
http://www.hpdetijd.nl/2009-11-03/bart-jan-spruyt-pvvers-zijn-paniek-conservatieven-met-een-ongeke
Arnold J. van der Kluft Schreef:
Net als Fortuyn…
Wylders ziet er ook wel interessanter uit.
# 8 Kluft `Bart Jan heeft zijn naam opgesjiekt (vindt hij zelf) met een i-grec. Hij heet “gewoon” Spruit. Hoe zielig kun je wezen…. ‘
Dat heeft hij afgekeken van zijn reactionaire maatje Dalrymple uit England.
http://bartjanspruyt.blogspot.com/2009/02/dalrymple-krijgt-kritiek-van-links.html
Overigens past naast deze Dalrimpel ook de zionistische oog-om- tand-ideoog Etzioni in het `Burke’ plaatje,
met in de (door mij al jaren afgeschafte) Volkskrant Amanda Kluveld als zijn trouwste aanhangster.
http://www.zachariel.nl/artikelen/zachetzioni.htm
Dalrymple heet eigenlijk Anthony Daniels. Zijn fans verdedigen hem graag met het argument dat zijn ouders links waren en dat hij dus weet waar hij het over heeft. Probleem is alleen dat ze dan ook meteen mij als VVD- & PVV-expert moeten erkennen.
Het gebrek aan kennis over Edmund Burke is overigens tekenend voor dit soort Rechtse personen. Ze bewonderen onze tradities zogenaamd zo intens maar als je doorvraagt blijkt dat ze de werken van grote schrijvers en filosofen te moeilijk vinden. Vaak hebben ze niet eens geprobeerd bepaalde werken te lezen.
Ik durf te wedden dat Bart-Jan Spruit niet het hele oeuvre van Burke heeft gelezen.